علی اکبر تاج مزینانی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی که طی سال های ۷۶ تا ۸۴ در دبیرخانه شورای عالی جوانان و سپس مرکز ملی جوانان و سازمان ملی جوانان حضور داشته (از جمله به عنوان مدیر کل امور تحقیقات سازمان ملی جوانان در سالهای ۸۳-۸۴) با نظر دولت و وزارت ورزش و جوانان عهده دار مسوولیت طرحی تحقیقاتی درباره تفکیک معاونت جوانان از وزارت ورزش و جوانان شده است که طی گفتگویی در این خصوص اظهار نظر داشته است.

وی بخش دیگری از این کار تحقیقاتی را بررسی نهادهای مرتبط با حوزه جوانان و کارکرد آنها در دیگر کشورها عنوان می کند.

** دلایل طراحان تبدیل سازمان ملی جوانان به معاونت جوانان وزارت ورزش چه بود؟

وی درباره دلایل طراحان تبدیل سازمان ملی جوانان به یک معاونت در وزارت ورزش می گوید: یکی از دلایل اصلی که سبب شد طراحان ادغام سازمان ملی جوانان به سازمان تربیت بدنی رای بدهند، تعدد شمار معاونت های ریاست جمهوری بود.

مزینانی با اشاره به این که برخی از موافقان طرح معتقد بودند، زمان و وقت هر رییس جمهوری درگیر این معاونت های متعدد می شود، افزود: البته پاسخگو نبودن روسای این سازمان به مجلس شورای اسلامی نیز یکی دیگر از موارد عنوان شده بود.

این استاد دانشگاه، کوچک سازی دولت را نیز یکی از دلایل طراحان ادغام سازمان ملی جوانان و سازمان تربیت بدنی بیان می کند.

**جنس حوزه ورزش و جوانان یکسان نیست

مزینانی با اشاره به این که دولت در ایران در حوزه ورزش ورود می کند، می گوید: وزیر ورزش درگیر تمام جزییات برنامه ها از جمله انتخاب سرمربی تا پرداخت دستمزد یک مربی است.

به گفته وی، وزیر ورزش به واقع فعالیت های اجرایی و تصدی گری درحوزه ورزش انجام می دهد.

این کارشناس حوزه جوانان گفت: در حالی که جنس فعالیت های مربوط به ورزش در وزارت ورزش و جوانان، بخشی و اجرایی است، جنس فعالیت ها و اقدامات برای حوزه جوانان فرابخشی، سیاستی و برنامه ای است.

**معاونت جوانان در وزارت ورزش مغفول است

این هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه می گوید: با توجه به گستردگی حوزه ورزش، حوزه جوانان در وزارت ورزش مغفول افتاده است.

این استاد دانشگاه با بیان این که قرار گرفتن حوزه جوانان در کنار ورزش سبب تقلیل یافتن بحث حل مسایل و مشکلات جوانان به مساله سرگرمی می شود، گفت: در این شرایط ابعاد مهمی که مربوط به جوانان است و باید به آنها پرداخته شود، فراموش می شود.

وی در ادامه یکی دیگر از مضرات این اتفاق را به وظایف عمل نکردن برخی از ارگان ها درباره جوانان اعلام می کند.

**قرار گرفتن حوزه جوانان در یک معاونت وزارتخانه مواجهه رییس جمهور با مشکلات جوانان را کم می کند

مزینانی با اعلام این که قرار گرفتن معاونت جوانان در ذیل یک وزارتخانه همچنین سبب می شود، رییس جمهوری مواجهه و دخالت مستقیمی در مسایل جوانان نداشته باشد، می گوید: این ایراد بزرگی است که باید حل شود.

**تنها تغییر ساختار از معاونت وزارتخانه به سازمان جوانان مشکل را حل نمی کند

وی در ادامه با بیان این که بحث تفکیک معاونت جوانان از وزارت ورزش ضرورت دارد، در عین حال می افزاید: ولی نکته مهم دیگر این است که پس از تفکیک چه اتفاقی برای معاونت جوانان می افتد؟

این استاد دانشگاه با اعلام این که علل بافتاری، ساختاری، رفتاری و هنجاری از جمله دلایل ناکارآمدی حوزه مرتبط با جوانان مانند سازمان ملی جوانان است، می گوید: تنها تغییر ساختار حوزه ای که مرتبط به جوانان است نمی تواند، راه حل مشکلات باشد.

مزینانی با اشاره به کار تحقیقاتی بر روند فعالیت های سازمان ملی جوانان و بررسی چالش های آن، می گوید: مشخص نبودن جایگاه نهادهای رسمی متولی سیاست گذاری و برنامه ریزی در حوزه جوانان از جمله این چالش ها است.

وی با اعلام این که شورای عالی جوانان، سازمان ملی جوانان جایگاه کاملا مشخصی در نظام سیاست گذاری کشور ندارد، اضافه کرد: این در حالیست که شوراهایی از جمله شواری عالی اشتغال، آموزش، فنآوری، کار … که نگاه بخشی دارند به دلیل سابقه بیشتر، شناخت بیشتری از آنان وجود دارد و به همین دلیل مصوباتشان راحت تر امکان اجرایی می یابد.

به گفته این پژوهشگر مسائل جوانان، در حالی همه مصوبات شوراهای ذکر شده امکان اجرایی شدن دارند که تنها تعداد بسیار معدودی از مصوبات شواری عالی جوانان تبدیل به قانون می شوند.

مزینانی ابهام جایگاه اسناد و برنامه های حوزه جوانان در سیاست گذاری و برنامه ریزی کشور را یکی دیگر از چالش های این حوزه اعلام می کند و می گوید: مثلا هنگامی که شواری عالی جوانان در سال ۸۴ سندی را با مضمون توسعه اشتغال تصویب کرد بعدا برخی مطرح کردند این سند، با سند ملی توسعه کشور چگونه هماهنگ می شود؟

** فقدان ردیف بودجه خاص برنامه های ساماندهی امور جوانان در بسیاری از سازمان ها و نهادهای مرتبط یکی از چالشهای جدی است

به گفته وی، برنامه ها و اسناد مصوب شورای عالی جوانان در زمینه ساماندهی امور جوانان فاقد ردیف¬های بودجه خاص و معتنابه هستند و پس از ادغام سازمان ملی جوانان در وزارت ورزش نیز این مشکل همچنان باقی است.

**فقدان نظارت و ارزیابی و ضمانت اجرای مصوبات

نکته قابل ذکر دیگر درباره مصوبات مرتبط با جوانان این است که نظارت و ارزیابی در زمینه میزان اجرایی شدن برنامه ها و میزان تأثیرگذاری آنها ضعیف یا غیرموجود است و هیچ نظامی برای ضمانت اجرایی شدن مصوبات مربوط به جوانان وجود ندارد.

این استاد دانشگاه با بیان این که در دوره های مختلف زمانی تشتت نگاه و رویکرد به جوان و جوانی وجود دارد، می افزاید: مثلا مسوولان در دوره ای رویکرد مثبتی به سمن ها داشتند و در در دوره دیگر نگاه امنیتی به سمن ها پیدا کردند.

این پژوهشگر تصریح می کند که رویکرد تهدید و یا فرصت بودن به جوانان یکی از علل هنجاری است که قطعا تاثیر زیادی در کارآمدی یا نا کارآمدی ساماندهی حوزه جوانان دارد.

**غلبه نگاه غیر تخصصی و سیاسی به جای رویکرد تخصصی در حوزه جوانان

وی با انتقاد از غلبه نگاه غیر تخصصی و سیاسی به جای رویکرد تخصصی در حوزه جوانان می گوید: بارها شاهد بودیم رویکرد رییس جمهور به حوزه جوانان و همراهی و عدم همراهی رییس سازمان متولی جوانان با رییس جمهور تاثیر زیادی بر رویکرد این سازمان داشته است.

به اعتقاد مزینانی، اگر بهترین ساختار ایجاد شود ولی به علل دیگر توجه نکنیم به نتایج مطلوب دست پیدا نمی کنیم.

**کار تیمی نیازمند فعالیت در حوزه جوانان است

مزینانی با اشاره به نبود فرهنگ کار تیمی در کشور می گوید: فعالیت ها در حوزه جوانان به دلیل فرابخشی بودن نیازمند کار تیمی است که ما در این بخش دچار ضعف هستیم.

**بارقه های امید در رویکرد دولت به جوان وجود دارد

این استاد دانشگاه با بیان این که تمرکز کنونی دولت بر روی سیاست خارجی و اقتصاد است، در عین حال می افزاید: نگاه جدی دولت مبنی بر تفکیک معاونت جوانان از وزارت ورزش و جوانان نشان از توجه جدی دولت به مسایل و مشکالات جوانان دارد.

وی درادامه حل شدن بسیاری از مشکلات در حوزه اقتصاد را در راستای حل مشکلات دیگر بخش ها عنوان می کند و می افزاید: امیدواریم با حل این مشکلات نگاه دولت بیش از این به حوزه جوانان جدی شود.

**پیشنهاد تشکیل سازمان مدیریت و توسعه امور جوانان را ارایه کرده ایم

وی با تاکید بر این که بر پایه تحقیقات انجام شده سازمانی برای جوانان تشکیل می شود که جایگزین سازمان های اجرایی مرتبط با حوزه جوانان نیست، می گوید: این سازمان قرار است سیاست سازی، برنامه ریزی و مدیریت و توسعه امور جوانان را در دستورکار خود قرار دهد.

این پژوهشگر در ادامه حضور جوانان و احیای نهادهای نمایندگی منافع جوانان، مانند مجمع ملی جوانان را از برنامه و اهداف سازمان مدیریت و توسعه امور جوانان اعلام کرد.