روز شهدا در نگاه روحانی مزینانی
🖌نویسنده؛ حجت الاسلام حاج شیخ محمد مزینانی
امروز در تقویم به عنوان «روز بزرگداشت شهدا» ثبت گردیده، که این نامگذاری به دستور حضرت امام خمینی (ره) در زمینه تأسیس بنیاد شهید در سال ١٣۵٨ شمسی بوده است.
بیشک در روزهای آخر سال و در آستانه عید نوروز که آحاد مردم در حال تلاش و تکاپو برای نوروز و آغاز سال جدید هستند؛ «روز بزرگداشت شهدا» تلنگری است به ما، تا یادمان نرود که آرامش و امنیت امروز خود را مدیون دلاور مردان و شیر زنانی هستیم که از همه چیز خود گذشتند و به دشمنان اسلام نشان دادند که حاضرند از والاترین و شیرینترین سرمایهی خود یعنی «جانشان» بگذرند ولی یک قدم از دین و میهن و آرمان انقلابی خود کوتاه نیایند!
به همین دلیل، این روز گرامی، فرصت بسیار مناسبی برای بیعت مجدد با شهیدان سرافراز فراهم نموده تا پیش از شروع سال جدید، یکبار دیگر عهد کنیم که پاسدار ارزشهای اسلامی و آرمانهای مقدس شهدا و امام شهدا باشیم و با تلاش مضاعف در راستای ترویج فرهنگ ایثار و شهامت و شهادت، گام برداریم.
اما باید بدانیم که طبق آیات الهی در قرآن کریم، شهدا بعد از شهادت هم زندهاند و مستقیماً ناظر اعمال ما هستند، اما ما درک نمیکنیم: «وَ لَا تَقُولُواْ لِمَن یُقْتَلُ فىِ سَبِیلِ اللَّهِ أَمْوَاتُ بَلْ أَحْیَاءٌ وَ لَکِن لَّا تَشْعُرُون»: «و به کسانی که در راه خدا کشته شدهاند، مرده نگوئید! چراکه آنها زندهاند، ولى شما درک نمىکنید»
بهراستی زنده بودن شهدا، برای ما قابل درک نیست! چراکه ما به چشم میبینیم که جسم شهدا مانند بقیه از دنیا رفتگان در قبر و زیر خاک قرار میگیرد؛
لذا خداوند متعال به خاطر اثبات این موضوع در آیات متعدد قرآن کریم به صراحت بر زنده بودن شهدا تأکید نموده است؛ اما آنچه مسلّم میباشد این است که مراد از حیات شهدا، زنده بودن جسم آنها نیست، زیرا همانطور که گذشت، جسم شهدا مانند جسم دیگران میمیرد و بهخاک سپرده میشود؛
بر این اساس، مفسرین در این زمینه، نظرات مختلفی دارند، که در این مجال کوتاه به برخی از آنها اشاره مینمائیم:
بعضی گفته آمد ،مراد از حیات شهداء، حیات واقعی نیست، بلکه منظور باقی ماندن نام نیک، و جاودان ماندن یاد و خاطره آنها در میان مردم و جامعه است؛
بعضی دیگر اشاره کرده اند که، مراد از حیات شهدا، زنده بودن راه و مسیر هدایت آنهاست.
البته هرچند که این دو نظریه به طور کلی درست است؛ اما نمیتواند تفسیر درستی از آیات قرآنی در این زمینه باشد؛ چنانچه علامه طباطبایی (ره) اشکالات اساسی به این دو نظریه وارد نموده است؛ از جمله اینکه در آیه ۵۴ بقره، تأکید شده که مردم، حیات شهدا را درک نمیکنند: «وَ لکِنْ لا تَشْعُرُونَ»، این در حالی است که موضوع نام نیک، یا راه و هدایت شهدا را همه درک میکنند؛ و همچنین در آیات دیگر قرآنی، اوصافى مانند «روزى خوردن» و «شاد بودن» براى شهدا ذکر شده که این ویژگیها، مربوط به حیات حقیقی است. بنابراین از نظر علامه طباطبایی (ره)، آن دسته از مفسّران که دو نظریه فوق را دادهاند، نتوانستهاند حیات برزخى را دقیقاً درک کنند و لذا حیات را غیر حقیقی دانستهاند.
بر این اساس، اکثر مفسّران، همچون فخررازى و علامه طباطبایی بر این عقیده هستند که «حیات شهدا» طبق کلام الهی، «حیات واقعی» است، نه «حیات مجازی و اسمی» و شهدا به راستی دارای حیات برزخى هستند و ارواح آنها در عالم پس از مرگ قرار دارد؛ اما این نوع حیات به وسیله حواس ظاهری انسان، قابل درک نیست؛ و بر همین اساس، ما شهدا را فانی میپنداریم.
اما شاید کسی بگوید، زندگی برزخی و بعد از مرگ که انحصار به شهدا ندارد و این نوع حیات برای همهی انسانهای خوب و بد، صادق است و تمامی آنها پس از مرگ، در عالم برزخ زنده بوده و بر اساس عملکرد خود در دنیا در ناز و نعمت و یا در عذاب برزخی هستند!
در پاسخ به این مسئله، باید بدانیم که، گرچه حیات برزخی برای همه انسانها وجود دارد، ولی کسانی که در راه خدا به شهادت میرسند از مرتبه بسیار بالاتری در این نوع زندگی برخوردارند بهگونهای که توانایی توجه به عوالم دیگر و از جمله عالم دنیا را دارا بوده و از احوال اهل دنیا، کاملاً باخبر هستند و بر این دنیا اشراف کامل دارند؛ چنانچه خداوند در آیه ١٧٠ سوره آل عمران به این موضوع اشاره نموده است؛
«آنان به فضل و رحمتی که خدا نصیبشان گردانیده شادمانند، و دلشادند به حال آن مؤمنان که هنوز به آنها نپیوستهاند و بعداً در پی آنها به سرای آخرت خواهند شتافت که بیمی بر آنان نیست و غمی نخواهند داشت.»
در نتیجه باید بدانیم که شهدا حقیقتاً زندهاند و همواره ناظر اعمال و رفتار ما هستند، پس در همه حال میبایست این موضوع را به یاد داشته باشیم تا شرمنده شهدا در دنیا و آخرت نشویم.
شادی ارواح طیبه شهدا مخصوصا شهیدان پر افتخار مزینان صلوات
به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan
شاهدان کویرمزینان در #آپارات https://www.aparat.com/shahedmazinan