پیرغلامان اهل بیت /مرحوم حاج محمد حسین محمدی مزینانی نوحه خوان و مرثیه خوان

یکی از اهداف شاهدان کویرمزینان که بارها در مطالب منتشرشده به آن پرداخته است معرفی چهره های ماندگار مزینان اعم از اندیشمندان و دانشمندان تا تعزیه خوانان و مداحان و تمامی مزینانی هایی که به نوعی در برنامه های مناسبتی در مزینان خدمت می کرده و می نمایند و یا افرادی که به خاطر فعالیت های اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی ، علمی و ورزشی نامشان به عنوان یک مزینانی موفق می درخشد و نام این کویربلند آوازه را زنده تر می کند ؛ می باشد که تا کنون در این راه گام های خوبی برداشته شده و با کمک بعضی از همراهان موفق شده ایم برخی از این چهره ها را با عناوین مختلف معرفی نماییم  که یکی از این مقوله ها انتشار زندگینامه خادمین اهل بیت علیهم السلام می باشد که حتی مورد توجه رسانه های شهرستان سبزوار قرار گرفته و آنها نیز به بازنشر آن همت گمارده اند و امیدواریم با کمک شما یاران بتوانیم همچنان در شناساندن فرهیختگان و نام آوران مزینانی قدم برداریم و به همین خاطر همیشه در انتظار مطالب زیبای شما هستیم.

یکی از خاندان برجسته مزینان که در برپایی تعزیه ی سرور و سالار شهیدان همت والایی دارند خاندان با فضیلت محمدی مزینانی هستند که نسل اندر نسل یا نوحه خوان بوده و یا در عاشورای حسینی ایفا گر نقش های بزرگی همچون قمر بنی هاشم حضرت ابوالفضل (ع) و قیس می باشد که این دو نقش در این خانواده موروثی شده و از پدر به پسر و یا برادر به ارث می رسد همچنین در سالهای اخیر سکینه خوان عاشورای مزینان دختر خردسال این خاندان و نوه ی ذاکر اهل بیت مرحوم حاج محمد حسین محمدی است که در این نوشتار گوشه ای از حیات جاودانه ی او را شرح خواهیم داد و البته پیرامون ایفاگری نقش سکینه توسط زهرا کوچولوی تعزیه خوان پیش از این مطلب مفصلی در ایام سوگواری شهدای کربلا منتشر نمودیم.

ذاکر اهل بیت مرحوم حاج محمدحسین محمدی مزینانی فرزند حاج علی اصغر محمدی فرزند جاج محمد علی فرزند کربلایی اصغر فرزند علی فرزند وهاب کاظمینی در سال 1305 ه.ش در مزینان به دنیا آمد و هچنان که در شجره ی این خانواده آمده است اصل و نسب آنها عراقی و اهل کاظمین می باشند که  در حدود یک قرن گذشته  در مزینان متوطن شده اند.

ذکر این نکته لازم و ضروی است که در مزینان چند طایفه ی معروف زندگی می نمایند که اجداد آنها از شهرها و کشورهای دیگر به مزینان سفر کرده و برای همیشه در آنجا اقامت گزیده اند که در این باره نیز شاهدان کویر در بخش مزینان شناسی و با مطلب مزینان از نگاهی دیگر  به طور کامل به آن پرداخته است.

مرحوم حاج محمدحسین محمدی آشنایی خوبی به تاریخ داشت و با برخورداری از ذهن خلاق و بهره هوشی جالب توجه؛ بسیاری از وقایع اتفاقیه در زمان حیات مبارکشان را با ذکر تاریخ و روز و ساعت به یاد داشتند و هرگاه از رویدادی هرچند کوچک یاد می کردند زمان دقیق آن را عنوان می نمود که مخاطب را به دلیل این حافظه ی ماندگار حتی در کهنسالی به تعجب وا می داشت.

او که علاقه وافری به حضرت سید الشهدا (ع) و قمر منیر بنی هاشم داشت،در حالی که در پیش از انقلاب  راه کربلا بسته بود 4 بار برای زیارت آن حضرت به عتبات عالیات مشرف و موفق به زیارت قبور شهدای کربلا شد.

این پیر غلام اهل بیت علیهم السلام در سال 1368 سکته نمود و در عالم رویا دید که ضریح حضرت ابوالفضل را گرفته است و از مخدوم خود قمر بنی هاشم شفا خواست که خدواند عمر دوباره به او داد.

مرحوم حاج محمد حسین محمدی به گفته پسر بزرگش حاج محمدحسن  علاوه برمداحی و مرثیه خوانی آل الله از سال 1338 برای مجلس تعزیه خوانی روز عاشورای مزینان به خصوص برای نقش  قمر بنی هاشم به پرورش و نگهداری یک رأس اسب می پرداخت و به فرزندانش نیز وصیت کرده بود که این راه را ادامه دهند که  فرزندان خلف و شایسته ی او که همچون پدر خادمی عزای اهل بیت را افتخار بزرگ خود می دانند به وصیت آن مرحوم عمل نموده و پس از درگذشت این پیرغلام اهل بیت در این راه سعی وافر دارند.

این مرثیه خوان و ذاکر قمر بنی هاشم (ع) عاقبت در سال 1376 و در سن 71سالگی رخ در نقاب خاک کشید و میهمان خوان اهلبیت عصمت و طهارت علیهم السلام گردید. روحش شاد .

کربلایی های مزینان هم آمدند + عکس

زائرین حرم حسینی که با کاروان کربلائی های مزینان رعازم سرزمین عتبات عالیات شده بودند با سلامتی کامل و در میان استقبال گرم مزینانی های مقیم تهران به وطن بازگشتند.

به گزارش شاهدان کویرمزینان ؛ تمامی زائران مزینانی شرکت کننده در مراسم پیاده روی اربعین در کربلای معلی پس از زیارت حرم آل الله بعد از ظهر امروز با استقبال شهروندان مزینانی مقیم پایتخت که به دعوت شاهدان کویرمزینان در خیابان سازمان آب واقع در مشیریه اجتماع کرده بودند به وطن بازگشتند.

این زائرین به همت هیئت شاهزاده علی اصغر (ع) مزینان و با همراهی هیئت ائمه بقیع علیهم السلام و با پذیرایی هیئت متوسلین به امام زمان (عج) راهی کربلای معلی شدند و پس از شرکت در مراسم پیاده روی اربعین حسینی به صورت دسته جمعی از طریق مرز مهران وارد سرزمین مقدس جمهوری اسلامی شدند که بعد از ظهر امروز با حضور در محل هیئت متوسلین به امام زمان (عج) و پس از برگزاری مراسم زیارت عاشورا به طرف مزینان حرکت کردند.

برای دیدن تصاویر استقبال از زائرین به ادامه مطلب بروید...

عاشورای مزینان ، میراث ماندگار 2/ به قلم نویسنده مزینانی

در بخش اول این نوشتار گفتیم که احسان الله هدایتی فرد، جوان جویای نام مزینان با قلم سحر آمیز خود و ادبیات شیرین همراه با اطلاعات جامع از تعزیه و اشعار فارسی سعی دارد تا تعزیه ی مزینان را با نگاهی دیگر معرفی نماید  نگاهی که برخاسته از مطالعات پیوسته و عمیق ایشان است و معلومات خود را با ترکیب کلمات ادبی به رخ دیگران می کشد و در بخش نخست از نظر تاریخی سعی در معرفی این واقعه دارد و در بخش دوم از منظر ادبیات و هنر این میراث ماندگار را تحلیل و بررسی می نماید که امیدواریم همچنان از چشمه ی جوشان معلومات این مزینانیِ مزینان دوست بهره مند شویم.

 

به نام خالق توانا و صانع بی همتا

میراث ماندگار (2)

با تقدیم درود و سلام خدا به روان پاک مصلحان عالم از آدم تا خاتم و همة مجاهدان نستوه راه خدا همانانکه با نثار جان ، بانیان هدایت انسان به وادی سعادت و کمال بشریت بوده اند.

و درود خدا بر امام عارفان ، سید و سالار شهیدان که آزادگی را برای فرزندان آدم تبیین و پیروزی خون بر شمشیر را تفسیر نمود.

در نوشتار قبل ، میراث ماندگار ، یعنی عاشورای مزینان از منظر انطباق تاریخی آن با عاشورا و نوع حرکت امام (ع) از مکه به مدینه و در نهایت به کربلا تشریح شد؛ اما در این نوشتار به بخشی دیگر، یعنی زیبائی ها و عظمت عاشورای مزینان از نگاه هنری می پردازیم. شایان ذکر است که این نوشتار، فقط نَمی از دریای هنرآفرینی و زحمات بی دریغ عاشقان حسینی است و البته در حد بضاعت اندک علمی نگارنده است.

2-   وجوه هنری :

باور داریم که عاشورای مزینان ، ارائه تاریخی است که در دل هنر نهفته است. یعنی هنر بیان یک تاریخ حماسی و انقلابی و اصلاحی به زبانی گویا و با ادبیات نمایشی و هنرمندی نقش آفرینان که این منظومة زیبا را آفریده اند و به تصویر کشاندن قیام حضرت امام حسین (ع) بصورت فشرده، واقعی و البته زنده و پویا که همه ساله به همه مخاطبان بویژه نسل جوان و نوجوان که امروزه کمتر اوقات را به مطالعه کتابها و جزوات تاریخی و مذهبی می گذرانند ، ارائه می گردد و قیام امام با زبان هنر و نمایش مخاطبان تبیین می گردد.

1- حرکت و قیام امام 2- حج ناتمام 3- محاصره امام توسط سپاه حر4- توبه و بازگشت حر به صف حق 5- شهادت اهل بیت 6- کرامت امام و آب رساندن به لشکر مخالف 7- ایثار، گذشت و شهادت اطرافیان امام 8- ناجوانمردی کوفیان 9- القائات شیطانی سپاه کفر خصوصاً اقدام برای تطمیع حضرت ابالفضل برای سرداری سپاه کفر و دیگر مفاهیم که همة مخاطبان اشرافیت دارند.

اینها صحنه های نمایشی هنرمندانه ایست که لحظه به لحظة واقعة کربلا را به مخاطب القاء می نماید که شاید با ساعت ها مطالعه و حتی دیدن فیلم هایی با موضوع عاشورا به این وضوح و سادگی در اقلّ زمان قابل دسترسی، خصوصاً برای عوام نباشد که این متأثر از حُسن هنر نقش آفرینان است.

در آغاز به ارائه عناوین و وجوه مختلف هنری عاشورای مزینان می پردازیم.

الف) ادبیات و عاشورا

ب) هنرهای تصویری و عاشورا

ج) مهارت های فردی نقش آفرینان و عاشورا (جنگاوری و سوارکاری)

د) جلوه های ویژه عاشورا (همایش و حضور چند هزار نفری مردم، حرکت نخل، و ...

ذ) بازیگری و نقش آفرینی در عاشورا

ر) هنرهای تجسمی و عاشورا (چهره پردازی سپاه نوریان و ناریان )

و ...

الف) هنر و ادبیات و موسیقایی بودن اشعار :

1/الف) در تعزیه خوانی مزینان ، هرگونه ارتباط و رویارویی نقش آفرینان با زبان ادبیات و کلام موزون است، یعنی دارای آهنگ و نواهای مختلف که به فراخور موضوع و زمان و متناسب با شخصیت نقش مربوطه تغییری می کند و همچنین از نظر ادبی دارای صُور خیال و صنایع ادبی مانند وزن ، قافیه ، ردیف ، سجع و جناس است.

مثلاً ادبیات آغازین که توسط امام در زمان ورود به کربلا خوانده می شود در وزن پُر کاربرد و گوش آشنای ادب فارسی است که می فرماید : « ایا کسان که پرستار ما غریبانید   تمام شیعه و یکرنگ از مسلمانید » بر وزن مفاعلن فعلاتن مفاعان فعلن و در این وزن شعرای صاحب سبکی چون سعدی و حافظ بارها چکامه های حکمی و اندرزی و عرفانی خود را سروده اند. مانند :

« هر آنکه جانب اهل وفا نگه دارد  خدایش در همه حال از بلا نگه دارد » و در جایی دیگر که امام می گوید :

نغمة وصل خدا در گوش ماست ، خواهرم آماده باش ........ در وزنی رایج و پُر کاربرد سروده شده است.

2/الف) در بخش حماسی مراسم، آنگاه که به رجزخانی حر و نمایش قدرت او و سپاهیانش می رسیم، می بینیم که از آهنگین ترین و حماسی ترین وزن عروضی فارسی فعولن فعولن فعولن فعل استفاده شده است که چنین آغاز می کند :

« منم حر جوان ریاحی نسب هماورد من نیست اندر عرب » که یادآور ادبیات آغازین بزرگ حماسه سرای زبان فارسی ، فردوسی طوسی در شاهکار ادبی اوست که فرموده است : بنام خداوند جان و خرد کزین برتر اندیشه برنگذرد. و نیز حر گوید : « ز کوفه به فرمان ابن زیاد برون آمدم با سپاه زیاد » که در اینجا شاعر با تکرار زیاد در دو مصراع به دو معنا نظر داشته است اولاً زیاد والی کوفه و ثانیاً زیاد به معنای فراوانی و انبوهی که این نیز جزء صنایع ادبی است. و در دیگر جای به هنگام وداع امام (ع) با زینب (س) ، از گوش نوازترین و حُزن انگیز ترین وزن فارسی بکارگیری شده است ؛ « شد وقت آنکه جانب جنت روان شوم ... مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن که حافظ در این بحر سروده های بسیاری دارد و از آن جمله است : « گر در سرت هوای وصال است حافظا .... » .

3/الف) سرایندة اشعار هیچگاه برای موزون ساختن کلام ، هر واژه و لفظ بی معنا و یا سخیف و حتی عامیانه ای را بکار نمی گیرد و اشعار ، با معنی ، نغز و شیوا سرایش و گزینش شده است.

در لحظة رویارویی امام در عصر عاشورا که آخرین تلاش امام برای بیداری ناریان و هدایت به معروف ملحدان را دنبال می کند این شعر خوانده می شود :

                « گیرم که روزگار تو را میر ری کند          آخر اجل بیاید و عمر تو طی کند »

که در بیت مذکور ، هم انذار است و هم حکمت و هم دعوت به آگاهی و تنبه سپاه و هم دارای وزن و ردیف و قافیه یعنی هم قالب و هم محتوا به خوبی ارائه شده است و این نشان از تسلط شاعر به تاریخ ، مقتل و ادبیات بوده و تناسب زمان ارائه و گویش شعر در جای خود به خوبی مراعات شده است.

ب) هنرهای تصویری :

طراحی لباس ، آراستگی ظاهری ، تجهیرات و ادوات جنگی و ... ) کیفیت و گوناگونی لباس و پوشش ها ، همراه با تجهیزات و ادوات جنگی ، جامة سبز اهل بیت و سرخ سپاهیان کفر ، کثرت لشکریان، نیزه داران و رایت بدستان که در هر حمله ، حلقه محاصره را تنگ تر می نمایند از هنرهای تصویری عاشورای مزینان است.

ج) مهارت های فردی نقش آفرینان :

حرکات متناسب با نقش ها ، مثلاً وقار و متانت امام ، صبور بودن زینب ، علمداری حضرت عباس، توبه حر و برهنه کردن سَر و به سجده افتادن او در مقابل امام، جنگاوری ها و رویارویی های تن به تن و یا گروهی، سوارکاری و هنرهای رزمی از مهارت ها و نبوغ فردی نقش آفرینان است.

د) جلوه های ویژه عاشورا :

حضور و همایش چند هزار نفری شرکت کنندگان در مراسم ، عبور نخل که تمثالی از تابوت و یا هودج است، برافراشته شدن علم های مرتفع که تداعی کنندة نخلستان و یا نیزه های سپاهیان است ؛ اسبان و اشتران کاروان، تنوع سنی افراد شرکت کننده در لشکر مخالف که به معنی آنست که همة کوفیان ، خرد و کلان ، کهنسالان  و جوانان همه آمده اند تا بهره دنیوی خود را از قتل حسین زهرا بگیرند و متاعی بجویند و صدای زنگولة اُشتران که آهنگ هجرت را نغمه سرایی می کند، هلهلة سپاهیان مخالف و از همه مهم تر خلوص همه عزاداران که پیر و جوان و زنان و مردان ، اشک ریزان و یا حسین گویان ارادت خود را تقدیم جانان می نمایند ، از جلوه های ویژه مراسم عاشورای مزینان است.

ذ) هنرهای تجسمی و عاشورا :

(چهره پردازی و طراحی صورت نقش آفرینان ) خوب که بنگریم چه در گروه ناریان یعنی یزیدیان و چه در کاروان نوریان ، نوع طراحی چهرة نقش آفرینان با موضوع و محتوا سنخیت دارد یعنی در گروه اول افرادی با چهره های غضبناک و خشم آلود و چشمانی بُهت آلود و پیشانیان گره بسته از کینه اهل بیت و با ساز و برگ جنگی و گاهاً نقاب بر سر و روی کشیده که شناخته نشوند و شرمندة رفتار خود در برابر امام و اهل بیت واقع نگردند و در آنسو چهره هایی بشاش و نورانی و محاسنی زیبا و صبر و وقاری که حاکی از ایمان و خلوص و اعتقاد راسخ آل ا... است مشاهده می گردد که این نیز از هنرهای تجسمی عاشورای مزینان است.  

لذا شایان ذکر است که مراسم عاشورای مزینان از هر منظر هنری اعم از ادبیات ، نمایش ، موسیقی ، تئاتر ، چهره پردازی ، جلوه های ویژه ، تاریخ و فرهنگ و ... در خور اهمیت و تأمل است.

                       ارادتمند همه صاحبان قلم و اندیشه

                            و همه آنانیکه همه گاه قلبشان برای مزینان می تپد.

                         احسان اله هدایتی فرد

 

عاشورای مزینان ، میراث ماندگار به قلم نویسنده مزینانی

پیش از این گفتیم و نوشتیم که مزینانی و مزینانی زاده در هر پست و مقامی و لباسی که باشد ادبیات خاصی در وجود او نهفته است که یا در شعر و یا نوشتن متن ادبی  و مقاله و گفتمان علمی و رشته ای از هنر نمود پیدا می کند و این تنها نظریه ی من که خود افتخارم به مزینانی بودنم است نیست و در جایی دیگر خوانده ام که عزیزی گفته بودنقل به این مضمون " نمی دانم آب و خاک مزینان دارای چه ویژگی است که مردمانش همه اهل ذوق و ادب و نوشتن هستند "و شاید هم به قول این نویسنده گرانمایه ، به همین خاطر است که می گویند مزینان زادگاه دانشمندان و اندیشمندان است و این بهترین وجه تسمیه ی مزینان عزیز ماست.

احسان الله هدایتی فرد یکی از همین مردمان کویر است که گرچه روزگار او را به شغل شریف انتظامی کشانده و در پلیس راهور مشغول خدمت به نظام مقدس جمهوری اسلامی و ملت شریف ایران است اما دارای بیانی شیوا و قلمی تواناست که به عنوان کارشناس این نیرو از بین مقامات ارشد و با سابقه؛ او برای حضور در مقابل دوربین های تلویزیونی انتخاب شده و به راستی توانمندی و زیبایی کلام نافذ این جوان برومند مزینانی جایگاهش را تثبیت کرده و اکنون به عنوان فردی کاربلد و استادی توانا در آموزشگاه های تعلیم و تربیت رانندگی مشغول به تدریس می باشد .

هنر هدایتی فرد که از پدری فرهنگی و آموزگار ؛ ادبیات را به ارث برده تنها در گزارش دادن و تعلیم خلاصه نمی شود بلکه او دارای ذوقی سرشار و فکری پویا و قلمی سحر آمیز است که کلمات را به خوبی در نوشته هایش به بازی می گیرد و با آوردن جملاتی نغز و شیرین توأم با ادبیاتی کلاسیک و در آمیخته با روایات و احادیث این ذهنیت را به وجود می آورد که گویی او علاوه برتحصیل در دانشگاه چندصباحی را در حوزه علمیه نیز درس آموخته ولی ما که با او رفاقت و آشنایی دیرینه داریم می دانیم که او گرچه حوزه را ندیده اما یکی از پامنبری های با معرفت حوزویان است و علاوه بر استعداد خدادادی ذهن خلاق و آماده اش موجب فراگیری و به کاربردن این آموخته هاست و در بخش قبلی که مطلبی با عنوان عاشورا در مکتب تشیع   از او منتشر کردیم بسیاری از شهروندان مزینانی و یا غیر مزینانی که آن نوشته را خواندند بر این ادعا صحّه گذاشتند که هدایتی نویسنده ای قابل اعتماد با آینده ای درخشان است که امیدواریم هرگز قلمش را برزمین نگذارد و این راه را ادامه دهد و البته مطلب فوق مورد استقبال سایتها و وبلاگهای دیگر نیز قرار گرفت و بعضی آن را در تارنمای خود بازنشر کردند.

در این بخش نیز او به واکاوی تعزیه ی روز عاشورا در مزینان می پردازد که به مناسبت فرا رسیدن اربعین حسینی این نوشتار ادامه می یابد و به زودی قسمت های  دیگر با قلم استاد هدایتی فرد در شاهدان کویر مزینان منتشر خواهدشد انشاء الله.

 

میراث ماندگار

احسان الله هدایتی فرد مزینانی

به نام رب جلیل

 

در جای جای پهنه سبز میهن همیشه سرفرازمان ایران اسلامی، آئین عزاداری و مراسم سوگواری سالار شهیدان حضرت اباعبدا... الحسین در جهت اشاعة فرهنگ عاشورایی برگزار می گردد. اما به دور از جانبداری های غیر منصفانه معتقد هستیم که مراسم عاشورای مزینان ، زیبایی ، شکوه و جلوه ای وصف ناپذیر دارد. شما خوب می دانید که گردهمایی ، تجمع و برگزاری همایش نیازمند صرف ساعت ها فکر و اندیشه و اعمال مدیریت های کلان و راهبردی است و از این رو به هزینه های مادی و معنوی زیادی منوط می باشد. اما عاشورای مزینان خودجوش ، مردمی و صرفاً با عشق و ارادت به حضرت امام حسین (ع) برگزار می گردد.

درود و سلام خدا بر سید و سالار شهیدان و یاران مخلص و باوفایش و درود و سلام خدا بر آنانی که عاشقانه بذر ایمان ، اعتقاد و عشق به حسین (ع) را در نهاد ما نهادند.

درود خدا بر همه بزرگ مردان ، اجداد و نیاکان فرهیخته کهن دیار مزینان که با اقامه عزای سالار شهیدان فرهنگ عاشورایی را برای ما به یادگار گذاشتند. اعتقادمان این است که با استفاده از ابزارهای مدرن امروزی و بکارگیری توان فرافکنی رسانه، عاشورای مزینان را به دنیا ارائه نماییم. لذا از همه شما اندیشمندان و فرهیختگان مزینانی استدعا دارم در جهت اعتلای فرهنگ ناب عاشورایی بکوشند و با حضور ، بیان ، قلم و اندیشه خود بر غنای هر چه بیشتر این میراث ماندگار بیافزایند.

بر این باوریم عاشورای مزینان از چند وجه قابل تعمق ، تأمل ، بررسی و تحلیل است و قابلیت ارائه ، تبیین و تبلیغ به همه دوستداران اهل بیت در سراسر دنیا و فراسوی مرزها را دارد.

1-    وجه تاریخی :

می دانیم که حضرت امام حسین (ع) ‌‌آن زمان که در مدینه با اجبار و اکراه فرستادگان یزید مواجه گشت چاره ای جز هجرت نداشت. چرا که هرگونه درگیری و جدال در مدینه مناسب اوضاع و شرایط آن زمان نبوده است و همچنین آن جنبه مهم سیاسی ، تبلیغی و ارشادی لازم را نمی توانست در بر داشته باشد. لذا امام (ع) رهسپار مکه می شوند و به قصد انجام حج مدینه را ترک می نمایند و این بدان معناست که نوع حرکت ایشان از سوی حاکمان جُور شائبه قیام و جنگ ندارد. لذا فرصت ارزشمندی برای تبلیغ و ارشاد و ایفای رسالت خطیر امامت ، آن هم در مکه که ام القراء جهان اسلام است و نیز در موسم حج که تجلی انسجام و اتحاد و هم بستگی امت است فراهم می گردد. اکنون حسین (ع) رهسپار مکه است. اولاً در عرفان الی ا... با خدای خود پیمان جان می بندد و در خلوت مناجات ها آخرین سرود عشق و نجواهای عارفانه را زمزمه می نماید و ثانیاً در جهت افشاگری و بیداری مسلمین می کوشد و اینچنین تکلیف سنگین خود را از مبدأ آغاز ، در مسیر پیگیری و در مقصد به انجام می رساند. ثالثاً مکه حرم امن الهی است و هرگونه حرمت شکنی در آن جایی ندارد. گرچه حرمت کعبه که به قدمت تاریخ نگاه داشته شده بود در همین دوران ظلم یزید ملعون شکسته شد و به آتش کشیده می شود. اما تا به آن روز سابقه نداشت. همچنین به اتهام زنی لامذهبان زمان و فریفتگان قدرت و مکنت و به تعبیر دیگر پیروان اسلام اموی که حتی امیر مؤمنان علی (ع) را بی دین و بی نماز قلمداد می نمودند مهر سکوت زده که اگر عنوان خارجی یعنی خروج کننده از دین به او دهند. مورد باور نباشد و این حربه تبلیغی دینی که دین را به جنگ دین می کشاند ابتر بماند و حال آغاز راه است. راهی که عاشقانه و عارفانه است اما آگاهانه و با بصیرت.

در اینجا تاریخ را نگاه داریم و برگردیم به اصل بحث؛ یعنی نگاه تحلیلی به عاشورای مزینان از منظر تاریخی و از این روست که از صبحدم روز عاشورا حرکت کاروانیان و عاشورائیان و راهپیمایی آغاز می شود و این همان هجرت از مدینه به مکه است. مدینه همان آغاز راه است و مکه همان امامزادگانی است که در فاصله چند کیلومتری مزینان است و تعزیه خوانان می روند و به دورشان طواف می کنند و با تأملی کوتاه گویا حج را نا تمام می گذارند و رهسپار وادی عشق یعنی کربلا می شوند. لذا آغاز مراسم عاشورای مزینان به آغاز حرکت و قیام امام حسین می پردازد. از این رو به لطف خداوند و نظر حضرت ولیعصر (عج) زیباترین صحنه ها یعنی حرکت نمادین اهل بیت که بر مرکب سوارند و لباسهای مختلف عربی بر تن دارند در میان خیل عظیم جمعیت مشتاقان و عاشقان حضرت اباعبدا... آغاز می گردد. جمعیت عزادارانی که کاروان تعزیه خوانان را چون نگینی در بر دارند. شاید یادآور این معنا باشد که اینان مردمانی هستند که به هنگام هجرت امام گرداگرد معشوق بودند و ایشان را تا چند منزل بیرون مدینه بدرقه کردند و این زیبایی خاص و کم نظیری است که با سوز صبح عاشورا ، اشک عزاداران حسینی را نثار قدوم حضرتش می نماید و آوای حسین حسین دوستدارانش ، طنین آوای ملکوتیان سوگوار را تداعی می نماید و امید اینکه همه سوگواران ، مشمول عنایت امام عاشقان و سالار شهیدان واقع شوند و نتیجه اینکه نوع و زمان و مسیر حرکت و چگونگی ترتیب حرکت کاروان ، اسب سواران ، اشترداران، علم داران و راهپیمایی و سینه  زنی و زنجیززنی هیئتیان و مشایعت دیگران ، بر شکوه مراسم می افزاید و در خور اهمیت است. لذا رحمت بی کران و غفران بی پایان خداوند بر مبدعان و بانیان و خلاقان چنین میراث ماندگاری باد.

سخن را کوتاه می کنیم و در گفتارهای بعدی به نکات دیگری اشاره خواهیم داشت.

ارادتمند احسان اله هدایتی فرد.

همزمان با بیستم محرم مراسم تعزیه خوانی دهه ی دوم در مزینان برگزارشد+ عکس

با حضور شهروندان مزینانی و روستاهای مجاور همزمان با بیستم محرم ؛ مراسم تعزیه خوانی دهه ی دوم در میدان قتلگاه مزینان برگزار شد.

به گزارش شاهدان کویرمزینان ؛ مراسم تعزیه خوانی دهه ی دوم معروف به عاشورای بچه ها با حضور مردم ولایتمدار مزینان و جمعی از شهروندان روستاهای مجاور همزمان با بیستم محرم  و با هنرنمایی تعزیه خوانان پیشکسوت و جوانان و نوجوانان مزینانی برگزار شد.

از نکات جالب توجه این مراسم باشکوه برگزاری نماز جماعت در هنگام صلاه ظهر در میدان قتلگاه بود که چند دقیقه ای تعزیه تعطیل شد و نماز جماعت به امامت حجت الاسلام شیخ محمد مزینانی به جماعت برگزار گردید.

در این مراسم خبرنگار واحد مرکزی خبر خراسان رضوی ضمن مصاحبه با تعزیه خوانان و شرکت کنندگان در مراسم به تهیه گزارش خبری برای پخش از شبکه استانی پرداخت.

مراسم تعزیه خوانی دهه ی دوم همه ساله پس از مراسم عظیم عاشورادر روز دهم محرم   و تزئیین نخلی کوچکتر از نخل عاشورای اول در مقابل منزل برادران شهیدی و به همت والدین این شهیدان و حرکت دسته جات عزاداری آئین نخل گردانی و حضور در بهشت علی (ع) و قرائت فاتحه برمزار شهدای مزینان و اجتماع در میدان قتلگاه ، محل برگزاری مراسم عاشورای اصلی برگزار می گردد و تعزیه خوانان نوجوان و جوان با همراهی پیشکسوتان در آن ایفای نقش می کنند.

برای دیدن تصاویر به ادامه مطلب بروید...

برگزاری مراسم عزاداری جوانان مزینانی در شب بیستم محرم

در آستانه برگزاری مراسم تعزیه خوانی دهه ی دوم توسط تعزیه خوانان جوان و صاحب نام مزینانی در روز جمعه بیستم محرم مراسم عزاداری عصر روز پنجشنبه22آبان ماه در مزینان برگزار شد.

به گزارش شاهدان کویرمزینان ؛ در این مراسم که با حضور تعزیه خوانان و مردم ولایتمدار مزینان به خصوص جوانان و به همت هیئات شاهزاده حضرت علی اصغر (ع) و ابوالفضلی مزینان و ائمه بقیع علیهم السلام برگزار شد عزاداران حسینی با حرکت دسته جات منظم سینه زنی از مقابل هیئت ابوالفضلی و طی مسیر بازار تاریخی مزینان در هیئت حسینی (ع) اجتماع کرده و پس از برگزاری مجلس نوحه خوانی و ذکر مصیبت آل الله از سخنان حجت الاسلام شیخ محمد مزینانی بهره مند شدند.

در این مراسم که با نوحه خوانی زهرا محمدی مزینانی ایفاگر نقش حضرت سکینه (س) همراه بود عزاداران حسینی  یاد مرحوم حاج حبیب الله مزینانی بنیان گزار این مراسم و ایفاگر نقش ابن سعد و شمر در تعزیه عاشورای اول و دوم را گرامی داشتند.

مراسم تعزیه خوانی دهه ی دوم معروف به عاشورای بچه ها همه ساله در بیستم محرم با حضور تعدادی از تعزیه خوانان پیشکسوت و نوجوانان و جوانان تعزیه خوان که ضمن اجرای نقش شهدای کربلا در این مراسم برای حضور در تعزیه روز عاشورا به تمرین می پردازند تا در سالهای آتی بتوانند در این تعزیه به ایفای نقش بپردازند برگزار می شود.

اطلاعیه مهم هیئت ائمه بقیع مزینانی های مقیم تهران در باره اعزام همشهریان به مراسم دهه ی دوم

 

با عنایت به برگزاری مراسم تعزیه خوانی دهه ی دوم معروف به عاشورای بچه ها!در مزینان روز جمعه 23 آبان ماه همزمان با بیستم محرم؛  شاهدان کویرمزینان با همکاری و هماهنگی  هیئت ائمه بقیع علیهم السلام مزینانی های مقیم تهران؛  آماده انتقال همشهریان محترم مزینانی برای حضور در این مراسم با شکوه به مزینان و بالعکس می باشد.

 شهروندان ولایتمدار مزینانی مقیم در تهران در صورت تمایل می توانند ضمن تماس با شماره تلفن [phone] مهدی مزینانی فرزند مرحوم حاج حبیب مزینانی حسین علی تعزیه خوان فقید مزینانی ؛و اطلاع از چگونگی ساعت حرکت ،پنجشنبه شب ساعت 20(هشت شب)با حضور در سه راه افسریه کاروان اعزامی به مراسم عاشورای دهه ی دوم را همراهی نمایند.

شایان ذکراست برای رفاه حال عزاداران حسینی یک دستگاه اتوبوس روز پنجشنبه همشهریان محترم را به مزینان منتقل می نماید و پس از اتمام مراسم تعزیه خوانی،  هیئت ائمه بقیع برای برگشت شهروندان محترم تمهیدات مناسبی را فراهم نموده است.

بنا براعلام این هیئت در صورت استقبال بیشتر همشهریان محترم یک دستگاه اتوبوس دیگر به کاروان اعزامی مزینان اضافه خواهد شد.

زهرا محمدی مزینانی ایفاگر نقش سکینه (س)در عاشورای مزینان +عکس

یکی از نقش های برجسته در تعزیه ی روز عاشورای حسینی در مزینان؛ حضرت سکینه (ع) است که معمولاً توسط پسران نوجوان و خردسال مزینانی اجرا می گردد که بعضی از آنها همانند شهید محمد مزینانی روس و فرزندان حاج محمدتقی(متقی) مزینانی و خاندان تعزیه خوان جعفری  ... در بزرگسالی نیز به اجرای نقش های دیگر شهدای کربلا پرداخته و ادامه می دهند. اما عاشورای مزینان در دو سال اخیر شاهد بروز استعدادی دیگر در این زمینه بود و فرزند حاج عبدالحسین محمدی مزینانی با معصومیت و توانمندی خاصی به ایفای این نقش می پردازد ؛دختر بچه ای که از کودکی علاقمند به مداحی و تعزیه خوانی بوده  و خداوند متعال به خاطر قلب پاکش و ارادت والدین حسین دوست وی توفیق یافته تا در این مراسم عظیم در سالهای 92 و 93 ایفاگر نقشی باشد که از طفولیت آرزوی آن را می کشد.

پدرش حسین (عبدالحسین) محمدی مزینانی که وکیل پایه یک دادگستری خراسان رضوی می باشد روزگاری  نقش قمر بنی هاشم (ع) را در تعزیه های برگزار شده توسط نوجوانان مزینانی و یا در شبیه خوانی های داخل بازار در ایام محرم و صفر اجرا می نمود و در حال حاضر نیز تعزیه گردان یا کارگردان هنری عاشورای دوم به طور کامل و در عاشورای دهه ی اول به عنوان دستیار کارگردان تعزیه خوانان را همراهی می نماید و به گفته ی خودش : اگر وقت باشد نقش قیس در تعزیه شیر و همچنین زهیر را نیز می خواند و به عنوان مداح ثابت در هیئت ابوالفضلی (ع) افتخار ذاکری و مصیبت و نوحه خوانی اهل بیت را دارد؛ او در باره شور و شوق این دختر تعزیه خوانش می گوید : از اولین روز محرم زهرا در تب و تاب رفتن به مزینان است و قبل از آن نیز روزشماری می کند که کی محرم می رسد.

و اما زهرا خانم محمدی مزینانی  بیستم اردیبهشت هشتاد و شش در شهر مقدس مشهد و در خانواده ای تحصیل کرده و دوستدار اهل بیت پا به عرصه ی وجود گذاشت او که پدر و پدر بزرگانش همگی مداح و تعزیه خوان اهل بیت علیهم السلام هستند به همراه خواهر بزرگترش فاطمه خانم به خاطر  علاقه به تعزیه خوانی به تمرین نوحه خوانی و شبیه خوانی در منزل پرداخت و با کمک والدینش قبل از رفتن به مدرسه و تحصیل تمامی نسخه طولانی  نقش حضرت سکینه(س) را حفظ کرد او که به نظر می رسد از هوش سرشاری برخوردار است و خداوند متعال توفیق خاصی به زهرا کوچولو و والدینش عطا فرموده علاوه برحفظ این نسخه نقش های دیگر تعزیه خوانان مخالف و موافق خوان را نیز حفظ نموده به طوری که در هنگام اجرا به خوبی می داند و می خواند که نقش مقابلش چه شعری را می خواهد بخواند و خودش نیز آن را تکرار  می نماید .

این عطیه ی الهی در حال حاضر در کلاس دوم یکی از  مدارس ممتاز مشهد مقدس به نام  مشکات  که زیر نظر حوزه علمیه حضرت نرجس خاتون (س) و اساتید حوزوی اداره می شود مشغول به تحصیل است.

شاهدان کویر مزینان در خاتمه این مطلب ضمن آروزی موفقیت برای زهرا خانم محمدی و سلامتی و تندرستی برای والدین ارجمندشان که چنین فرزندعاشورایی را تربیت و پرورانده اند تا با اجرای نقش حضرت سکینه(س) معنویت خاصی به مجلس شهدای دشت کربلا بدهد؛ از مسئولین مدرسه مشکوة به خصوص مدیریت محترم مدرسه سرکار خانم الله دادی و معلم زهرا خانم سرکار خانم منعمی که اجازه دادند این تعزیه خوان کوچولو به مزینان بیایند و تمرینات خود را جدی تر دنبال کنند تشکر و قدردانی می نماید .

 

 

 

برای دیدن تصاویر به ادامه مطلب بروید ...

عاشورا در کویر مزینان به روایت یک هموطن

عاشورا در کویرمزینان نوشته حسین خلیلی یکی از کسانی است که خود نسبت فامیلی با مزینانی ها دارد و امسال شاهد برگزاری مراسم تعزیه خوانی در مزینان بوده و گوشه ای از آنچه را باچشم سر دیده با دیده ی بصیرتی بر صفحات کاغذ به رشته ی تحریر در آورده است  برای او که مبهوت خلوص و صفای کویر نشینان دلسوخته گردیده شور و شعورحسینی بودن این مردم ولایتمدار را وصف ناپذیر می داند و تنها به گوشه ای از این آئین ماندگار و فرهنگ عاشورایی مردم مزینان در روزنامه وزین جام جم می پردازد .

شاهدان کویرمزینان که خود تلاش می نماید تا مزینان و مزینانی را به جهانیان معرفی نماید و در ایام محرم مطالب و تصاویر پر محتوایی را تهیه و تقدیم مخاطبان گرانمایه نمود ه است به پاس قدردانی از این فرهیخته ی  گرانمایه ضمن ارسال پیامک برای تهیه روزنامه فوق و مطالعه متن روایت گری استاد خلیلی توسط همشهریان مزینانی این دلنوشته ی عاشورایی را بدون هیچ تغییری بازنشر می نماید.

عاشورا در کویر مزینان

نویسنده: حسین خلیلی

باید با حال و هوای کویر آشنا باشید تا بدانید مراسم عزاداری سید و سالار شهیدان در آنجا صفا و خلوصی خاص دارد. کویر مزینان یا همان زادگاه دکتر علی شریعتی، از نخستین روزهای ماه محرم حال و هوایی روحانی دارد و این معنویت را می توان در روز عاشورا بیش از پیش مشاهده کرد.
    پس از نماز صبح و طلوع آفتاب در دل کویر، شوری عجیب در میان مردم به پا می شود. محور اصلی مراسم روز عاشورای مزینان، تعزیه یا همان شبیه خوانی است. یاران و اهل بیت امام در ابتدا به تکیه بالامی روند تا مراسم را از آنجا آغاز کنند. از این مرحله به بعد، شبیه سازی کوچکی از حوادث کربلااز سوی تعزیه خوانان و در میان اشک و شور مردم شروع می شود.
    سپاه حر همچون واقعه کربلادر میانه روستا راه را بر امام و یارانش می بندند. حضرت عباس(ع) به عنوان سپهسالار کاروان امام به دفاع از اهل بیت پرداخته و راه را بر امام و یارانش بازمی کند. تعزیه خوانان در مسیر خود به سمت امامزاده سیداسماعیل - از برادران امام رضا(ع)- در مجاورت روستا، در گلزار شهدای مزینان توقف می کنند. اما در پشت سر تعزیه خوانان نیز، شوری وصف ناشدنی در جریان است.
    نخلی که به گفته تمامی اهالی روستا تنها شور و عشق مردم به سیدالشهدا(ع) آن را به حرکت درمی آورد، با نوای یا حسین یا حسین به سمت امامزاده می رود. تعزیه خوانان نیز پس از بیعت با شهدا و زیارت اهل قبور، در مسیر نخل گام برمی دارند. صحن امامزاده سیداسماعیل در روز عاشورا میعادگاه گروه های تعزیه خوان و هیات عزاداری است که از روستاهای مجاور می آیند.
    پس از عرض ارادت و سلام به نواده رسول خدا(ص)، گروه های مختلف مردم به تبعیت از تعزیه خوانان دور روستا را می چرخند تا همچون کاروان امام پس از طی مسافتی به زمین کربلابرسند. محل برگزاری تعزیه یا به گفته اهالی روستا زمین عاشورا، در جنوبی ترین نقطه مزینان واقع شده است. پس از آن تعزیه آغاز و تا زمان تاریکی هوا و همزمان با به آتش کشیده شدن خیمه های حسینی ادامه دارد.
    تمامی طی این مسیر و مراسم شبیه خوانی در واقع الگوبرداری و حرکتی نمادین از مسیر و اقداماتی است که اباعبدالله(ع) تا رسیدن به ارض کرب و بلاپیمود و براستی که چه الگویی بهتر از حسین(ع) و چه نمادی زیباتر از زمین مقدس کربلا.
    

خادمان حسینی در عاشورای مزینان به روایت تصویر شاهدان کویرمزینان

در روز عاشورا مردمان بی ادعای دیگری حضور دارند که افتخارشان نوکری عزاداران اباعبدالله الحسین (ع) در تعزیه عاشورای مزینان است. بعضی از آنها همانند والد بزرگوار ما کربلایی اکبرمحمدعلی حسن بیش از پنج دهه است که در هیئات و مساجد مزینان برای روضه داران و روضه خوانان و نماز گزاران در آبدارخانه های گرم آن هم در گرمای کویر چایی آماده می کنند پذیرای عزاداران هستند و گویی لذتی بیش از هر کاری دیگر می برند.

شاهدان کویرمزینان این بار افتخارش نوکری این خادمان حسینی است و به پاس زحمات تمامی خیمه داران ، علمداران ،تعزیه گردانها ، نذرداران ، آشپزها ، چای ریزها و سقاها و خادمان نخل تصاویری از این زحمتکشان عاشورایی را تقدیم می نماید

عکس / محسن مزینانی

برای دیدن تصاویر بیشتر به ادامه مطلب بروید...

لشکریان و مخالف خوانان عاشورای مزینان به روایت تصویر شاهدان کویرمزینان

در تعزیه روز عاشورا همه ی مردم مزینان در برپایی آن نقش دارند امکان ندارد در آن روز شما کسی را ببینید که بیکار باشد حتی شرکت کنندگان دیگر از شهرها و روستاهای مجاور ناخود آگاه بدون آنکه خودشان متوجه باشند در حال کمک به عزاداران هستند عده ای تعزیه خوانی می کنند جمعی برسینه و برسرمی زنند عده ای دیگر نخل و شیرغران و ساربان و علامت  را بردوش می کشند و علمداران علمداری می کنند جمعی هم در این بین سنگ های در مسیر نخل را برمی دارند و قومی دیگر برای عزاداران شیر و کیک و چایی آماده می کنند و خلاصه آنکه همه در این عزاداری سهیم هستند و اما عده ای از  جوانان حال و قدیم و آینده در نقش لشکر حضور دارند که از صبح روز عاشورا و تا غروب به صورت آماده باش در لشکر مخالف خوانان می ایستند و حتی گاه خود همراه با دیگر گریه کنان در هنگام شهادت یکی از یاران امام (ع) اشک ماتم می ریزند .

شاهدان کویرمزینان ضمن یاد و خاطره مرحوم شاه رضا نیکدل که سالهای متوالی و طولانی نیزه داران را تجهیز می کرد و نقش سنان را اجرا می نمود و به پاس زحمات این عزاداران بی مدعا که بعضی از آنها حدود سه دهه است که در نقش لشکر حاضر می شوند و حتی هستند افرادی که مانند جانباز غلامحسین مزینانی حاجی که خود یکی از تعزیه خوانان برجسته است بی هیچ تکبری نیزه برمی دارد و لباس لشکری می پوشد؛ گوشه ای از زحمات آنان را به تصویر کشیده و انشاء الله به زودی تصاویر زیبای دیگری از حضور مردم مزینان در این روز را تقدیم می نماید.

عکس / محسن مزینانی

برای دیدن تصاویر بیشتر به ادامه مطلب بروید...

شب عاشورا و مراسم تعزیه خوانی روزعاشورا در مزینان به روایت شاهدان کویرمزینان /بخش دوم

عاشورای 93 گرچه در هیاهوی باران و سردی هوای کویر در مزینان برگزار شد اما حضور عاشقان ثارالله(ع) وصف ناپذیر است گویی این جمعیت عاشق هیچ سرمایی در خود احساس نمی کنند چرا که در لحظه لحظه ی مراسم عاشورا میدان قتلگاه مزینان مملو از زن و مرد دوستدار اهل بیت بود و ما توان ثبت حتی گوشه ای از این حضور را نداشتیم...

عکس / محسن مزینانی

برای دیدن تصاویر بیشتر به ادامه مطلب بروید...

مراسم خیمه سوزانی و کاروان اسرا در مزینان به روایت تصویر شاهدان کویرمزینان/ بخش دوم

باران هم نتوانست مانع عزادارای روز یازدهم محرم و حضور باشکوه مزینانی های عاشق اهل بیت  شود در این روز حتی بسیاری از کسانی که برای مراسم تعزیه روز عاشورا به زادگاهشان آمده بودند قید مدرسه رفتن فرزندانشان را زدند و حتی گفتند : اگر از آسمان سنگ ببارد، می ایستیم و در مراسم کاروان اسرا شرکت می کنیم مراسمی که عمر طولانی ندارد و قریب به چهارسال است که به همت جوانان هیئت شاهزاده علی اصغر (ع) مزینان اجرا می شود و به عنوان یک مراسم ماندگار جای خود را در دل همه ی مزینانی ها باز کرده است و آرام آرام تبدیل به یک آئین تعزیه خوانی  می شود.

عکس / علی مزینانی عسکری

برای دیدن تصاویر بیشتر به ادامه مطلب بروید...

مراسم خیمه سوزانی و کاروان اسرا در مزینان به روایت تصویر شاهدان کویرمزینان/ بخش اول

همزمان با یازدهمین روز از ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان حضرت حسین بن علی (ع) و در سالروز شهادت امام سجاد (ع) مراسم خیمه سوزانی و حرکت کاروان اسرا به همت هیئات شاهزاده علی اصغر و ائمه بقیع علیهم السلام در میدان قتلگاه برگزار شد.

در ادامه تصاویر این مراسم باشکوه که با حضور مردم مزینان برگزارشد به روایت شاهدان کویرمزینان ببینید

عکس/ علی مزینانی عسکری

برای دیدن تصاویر به ادامه مطلب بروید...

مراسم سوگواری و عاشورای مزینان به روایت شاهدان کویرمزینان 1

عاشورای امسال نیز تمام شد عاشورایی که باز هم در میان بارش باران مزینانی ها خاطره ای دیگر آفریدند حتی سردی هوا نیز باعث نشد تا لحظه ای میدان قتلگاه خالی از جمعیت شود همه از این شور و علاقه ی مردم به اهل بیت در تحیر بودند حتی عکاسان و خبرنگارانی که از خبرگزاری های مختلف حضور داشتند مانده بودند که کدام سوژه را انتخاب نمایند. شاهدان کویرمزینان در این روز بیش از 800عکس از مراسم تهیه کرد اما همچنان افسوس لحظات ماندگار دیگر همچنان برایمان باقی است با ما همراه باشید...

عکس / محسن مزینانی

چگونگی شرکت در مراسم تعزیه ی روز عاشورای مزینان/ مزینانی ها : در روزعاشورا، ما میزبان شماییم

من از جغتای می خوام روز عاشورا بیام مزینان ، می خواستم بدونم برای اینکه مراسمو کامل باشم از ساعت چند باید مزینان باشم؟

در پاسخ به سئوال این همشهری بزرگوار جغتایی و دیگر عزاداران حسینی که علاقمند به شرکت  در مراسم تعزیه ی مزینان در روز عاشورا می باشند به اطلاع می رساند؛ این مراسم از ساعت 6 صبح با حضور هیئات حسینی ، علی اکبری و ابوالفضلی همراه با سینه زنی سنتی آغاز  می شود و پس از حرکت دسته های عزاداری از ابتدای بازار و تکیه ی بالا و حرکت نخل از میدان امام حسین (ع) در انتهای بازار در مسیر راه باستانی ابریشم و گذر از پل چاپارخانه و قبرستان مزینان با اجتماع در مزار امام زادگان بهمن آباد و پیوستن به خیل عزاداران بهمن آبادی و نوحه خوانی در این مکان ، مردم مزینان همراه با تعزیه خوانان به طرف میدان قتلگاه حرکت می نمایند و پس از طی مسافتی از جاده  بهمن آباد به مزینان و مزینان به غنی آباد که از بالای بلوار شریعتی مزینان ادامه می یابد با حضور در  میدان قتلگاه  حدود ساعت 9 صبح مراسم تعزیه خوانی در جنوب شرقی مزینان  آغاز می شود و پس از قرائت نسخه ها و اجرای نقش های حر، حضرت عباس ، حضرت علی اکبر و حضرت قاسم علیهم السلام و شهادت وهب و عابس و شوذب و حضرت علی اصغر (ع) همچنین نقش خوانی قیس  و شهادت امام حسین (ع) و آتش زدن خیمه ها که تا پاسی از شب به طول می انجامد این مراسم در ساعت 20 به اتمام می رسد و پس از مدتی استراحت در انتهای شب مراسم شام غریبان نیز برگزار می گردد. همچنین روز یازدهم در آستانه ی اذان ظهر مراسم کاروان اسرا سوزاندن خیمه ها در میدان قتلگاه مزینان برگزار می گردد.

لازم به ذکر است تمامی میهمانان در هیئات حسینی و علی اکبری برای صرف ناهار میهمان سفره ی کریمانه ی اهل بیت هستند همچنین در میدان توسط بعضی از خیرین مزینانی اطعام خواهند شد.

نقش حضرت ابوالفضل(ع) در عاشورای مزینان به روایت تصویر

یکی از نقش های برجسته در تعزیه خوانی مزینان نقش قمر بنی هاشم حضرت عباس بن علی (ع) است که تعزیه خوان مزینانی تلاش می نماید چهره ی حضرت ابوالفضل (ع) را شجاع و باصلابت نشان دهد و این نقش سالهاست در خاندان محمدی سینه به سینه اجرا  وبه پسران آنها ارث رسیده است و پس از مرحوم کربلایی عبدالله محمدی اکنون فرزند او رضا محمدی مزینانی این نقش را به خوبی اجرا می نماید و هرسال با ایده ای نو بر زیبایی آن می افزاید.  شاهدان کویرمزینان به منظور تقدیر از زحمات ارزشمند تعزیه خوانان مزینانی سعی دارد با عکس های موجود که در سال 92 با هنرنمایی محسن مزینانی تهیه شده است به معرفی این تعزیه خوانان و نقش های اجرایی آنان بپردازد.

محرم و عاشورا در مزینان

متن زیر ترکیبی از نوشتار قبلی ما با عنوان مزینان از نگاهی دیگر است که در بخشهای  هشتم تا یازدهم  در باره محرم و عاشورا در مزینان مفصل در شاهدان کویرمزینان نوشته ایم و چون در آستانه ی عاشورایی دیگر قرار گرفتیم بار دیگر این سنت ها را یاد آور می شویم سنت هایی که مزینان و عاشورایش را زبانزد عام خاص و عام کرده و معرف این دیار تاریخی است.

محرم که فرا می رسد کمتر مزینانی است که بر روی این کره ی خاکی زندگی کند و برای عزاداری سالار شهیدان به خصوص در روز عاشورا به زادگاه خویش بازنگردد! چه بسا مزینان زاده ای که درکشورهای دیگر مانند آمریکا وانگلیس وآلمان وکانادا زندگی می کنند اما چون محرم می رسد آنها نیز دلشان پرمی کشد وبرای برپایی عزای امام حسین (ع) به مزینان سفر می نمایند تا پس از روزها درغربت زیستن غم فراق را در وطن خویش نجوا نمایند. یکی از این مهاجرین عاشق که در کانادا زندگی می کرد مرحوم خواجوی بود که هر سال به مزینان می آمد و یک دهه ی کامل در تکیه ای *که با وقف منزل پدری خویش ساخته بود عزاداران را اطعام می داد .

 محرم در مزینان از ویژگی منحصر به فردی برخوردار است و شاید در بین تمامی روستاهای ایران چنین مراسمی  کم نظیر باشد دلیل آن استقبال بیشمار هموطنانی است که دراطراف مزینان زندگی می کنند و تنها وصف تعزیه خوانی  آن را شنیده اند وهرسال در صبح روز عاشورا خود را به مراسم می رسانند والبته مزینانی ها هم درمهمانداری زبانزد هستند و برای عزاداران فرزندفاطمه (س) درهیئت حسینی وابوالفضلی و تکیه بالا و بعضی در خانه های خود غذا تدارک می بینند  . حضور مزینانی های مقیم درشهرها ویا کشورهای دیگر از جمله ی این کم نظیری مراسم عزاداری محرم مزینان است که در چنین موسمی چه در گرمای سوزان و یا سرمای شدید کویر رنج سفر را به جان می خرند و به زادگاهشان می آیند تا محرم را درک نمایند و حقیقت نیز همین است ما که سالهاست به اقتضای شغلی در تهران زندگی می کنیم امکان ندارد که عاشورا را در این شهر بمانیم و اگر خدای نکرده به هردلیل چنین اتفاقی بیفتد مانند مأموریت خاصی که در سال  هفتاد ودو برایم رخ داد  و نتوانستم عاشورای آن سال را در مزینان باشم و هنوز پس ازگذشت دو دهه حسرتش بردلم مانده ، از آن پس همیشه درعاشورا هر چند مراسمی است تکراری ولی برایم تازگی خاصی دارد شرکت می کنم. و معترفم که تا وقتی به مزینان نیایم محرم را حس نمی کنم.

 صبح زود قبل ازخروس خوان مردان کویری بیدار می شوند و قبل ازهرکاری به سراغ سماور که قبلا ذغالی و نفتی بود و اکنون به برکت آمدن گاز آن هم به یمن نام شریعتی که دوستدارانش با سفر به زادگاه مرادشان چون رنج آنان را دیدند آستین همت بالا زده وبدون هیچ ادعایی این نعمت خدادادی را به مزینان آوردند وپس از آن دیگرروستاها وآبادیهای این دیار از آن متنعم شدند وپدران پیر و زنده دل با پیچاندن دکمه ای بساط چایی راعلم می کنند آن گاه وضو می سازند وقرآن به دست می گیرند وآیات نورانی کتاب خدا را می خوانند وبا شنیدن اذان به قدقامت می ایستند ودوگانه ای بهر یگانه معبودشان به جا می آورند وپس از آن اهل وعیال را بیدارمی کنند که نمازشان را بخوانند وخود به سراغ مال وحالشان*می روند و پس ازدوشیدن شیر واز سرواکردن* آنها عیال را بیدار می کنند و سپس درآن تاریکی که بعضی ازجوانان ازشهربرگشته ناراحتند که چرا پدر و مادر پیرشان دراین نصفه شب!برخاسته اند وبا ولع خاصی درحالی که بافوت کردن به نعلبکی چای داغ وکروچ کروچ*کردن قند آهنگ خاصی را درفضا ایجادنمود ه اند ،آسایش آنان را برهم می زنند ونمی گذارند بخوابند. آفتاب نزده آماده می شوند تا به زیارت عاشورا بروند مراسمی که چند سالی بیش نیست که درهیئت علی اکبری شروع شده و حسابی دربین مزینانیها جا افتاده وبرخود لازم می دانند که هرصبح شرکت نمایند حتی بعضی از راه رسیده ها که از پایتخت آمده اند وهنوز کوله بار سفر رازمین نگذاشته اند راهی هیئت می شوند.

 شبهای محرم مزینان شبهای به یادماندنی است ،مزینانی که تا قبل از محرم در سکوت قرار گرفته و بعد از نماز مغرب و عشا تو گویی در این ولایت کسی زندگی نمی کند و همه به آشیانه خویش فرو خزیده اند و اگر به کاشانه پیران سری بزنی  می بینی که آسوده بی هیچ دغدغه ای سر بر بالین گذاشته و به خواب رفته اند واگردرهمان سرشبی  برای حاجتی به درمنزلشان بروی غرولند کنان می گویند :مگه روز رو ازتون گرفتن که نصفه شبی بلند شدین اومدین اینجا می گذاشتی صبح می آمدی واین وقت شب مارا بیدار نمی کردی!

 می گویی : بابا هنوز سرشبه

 می شنوی :اووه ما دوساعت ازخووما* گذشته!

 محرم که می رسد عزای فرزند زهرای بتول (س) تمامی دلهای شیدایی مزینانیان  به هجرت رفته را به زادگاه خویش می کشاند وحتی اگر نتوانند ازروز اول به خاطرمشغله اداری وکاری به مزینان سفر کنند شب عاشورا به هر وسیله ای که شده خودرا به عاشورا می رسانند .

 روز تاسوعا تا دو دهه پیش خادمان نخل به همراه دسته ای از عزاداران با علمی به دست  با عنوان علم گردش به درخانه ی مزینانیان می رفتند و دعا گویان نذورات مردم را جمع آوری می کردند . سر دسته که اغلب پدر بزرگوار شهیدرضا تاج مرحوم حاج محمدعلی بود با صدای بلند می گفت: اولیاء و انبیاء

 همراهان جواب می دادند :الهی آمین

سردسته: شهدای دشت کربلا

همراهان: آمین

سردسته : خدایا این خانه را از بلاها محافظت بفرما

همراهان:  آمین

سردسته : نخل جوانیش را برزمین مینداز

همراهان : آمین

سردسته : فرزندانش را به علی اکبرحسین (ع)ببخش

همراهان: آمین

سردسته : امیدش را نا امید مگردان

همراهان : آمین

 و اگر آن خانه مسافری و یا مریضی دربیمارستان داشت برایشان دعا می کردند و بعد از آن ، اهل منزل پارچه ،قند، چای و… را تحویل آنان می دادند.

 متأسفانه بنا به هردلیلی شاید با رفتن قدیمی ها این سنت حسنه به فراموشی سپرده شد و فقط متولیان نخل که سر دسته آنان مرحوم حاج حسین حسن عباس بود و بعد از او برادران و برادر زادگان  و تنها فرزندش به همراه جمعی ازخانواده غلام مرادها ویوسفی هاکیسه ای بردوش به در منازل مراجعه می کنند و پارچه های نذری تزئین نخل را تحویل می گیرند وبعد از برگزاری عاشورا دوباره به صاحبانش برمی گردانند.

 درآن سوی میدان عاشورا و در جنوب شرقی مزینان از میان تمامی آبادی های؛ امین آباد و اسماعیل آباد و جنت آباد و همت آباد و فضل آباد که روزگاری عده ای ازمزینانیها در آنجا می زیسته اند و بعضی همچون خانواده همت آبادیها وامین آبادیها هنوز فامیلیشان به نام این آبادیهاست تنها غنی آبادوکلاته مزینان است که پا برجا مانده ومردمان سخت کوش و مقاوم ، روستاهایشان را آباد نگه داشته اند در این میان غنی آبادیها پیوند بهتری با مزینانیان دارند وروز عاشورا به عزاداران مزینان می پیوندند وبه پاس این همدلی روزتاسوعا جماعتی از اعضاء هیئت ابوالفضلی(ع) مزینان به غنی آبادمی روند و ضمن عزاداری مفصل درهیئت این روستا از آنان دعوت می کنند تا در عاشورا حضور داشته باشند.

 به هرسوی میدان قتلگاه که نگاهی می اندازم خاطره ای از عزاداری این دیار کهن در ذهنم متبادر می شود لحظه ای روی سکوهای تماشاگران که ازصبح زود به نظاره ی تعزیه خوانان می نشینند آرام می گیرم می خواهم محرم را تمام کنم اما حیفم می آید وناخود آگاه از روزتاسوعا به شب عاشورا کشانده می شوم.

چرا که در اولین روز از ماه محرم هیئات حسینی ، علی اکبری ، ابوالفضلی و اکنون علی اصغری و تکایای میون(میان و با نام حسینی) و بالا (حاجی خانی) پذیرای عزادارانی است که خودشان را از روزهای قبل وشاید ازماهها پیشتر آماده کرده بودند تا در سوگ اربابشان اشک بریزند وبرسرو سینه بکوبند. از روز دوم در بعداز ظهر آن، تعزیه خوانان درتکیه ی بالا ویا هیئت علی اکبری و در بعضی از روزها در هیئت ابوالفضلی به شبیه خوانی می پردازند و هروز یک تعزیه را می خوانند یک روز از عباس می گویند وروز دیگر از طفلان مسلم ، وروزهای دیگر قانی ، علی اکبر ، و… پس از این شبیه خوانی در بازار مزینان سینه ی دوره* با شکوه خاصی برگزار می شود

 

گاه جمعیتی از جوانان وپیران همانند اعراب خوزستانی حلقه هایی را تشکیل می دهند که درحالی که کمر همدیگر گر فته اند وبا دست دیگر بر سینه می کوبند ومتحد جواب گروهی را که می گویند حسن وچون سنگین اجرا می شود توگویی که آنها می گویند حساو* پاسخ می دهند حسین وباز گروه می گوید: شهید وهمگی فریاد می زنند حسین واین نقشها ادامه دارد وگروهی دیگر دم را می گیرند و می گویند: حیدر .

 جمعیت: علی .

گروه: سقای تشنه کامان.

 جمعیت: ابوالفضل ابوالفضل .

گروه: آب آور یتیمان.

جمعیت : ابوالفضل ابوالفضل.

و این شور  در شب عاشورا تکرار و کمی تغییر می یابد  .گروه دراین شب می گویند:چه شوروشین است امشب .

سینه زنان پاسخ می دهند :قتل حسین است امشب

 پس از سینه ی دوره ، شبها در هیئات مزینان مراسم نوحه خوانی و روضه خوانی دایر می شود و شرکت کنندگان در مراسم که همگی به جز میهمانان عضو رسمی هیئت هستند  اطعام می شوند .از شب هفتم ماه محرم هیئت جوانان زنجیرزن علی اکبری (ع) وهیئات سینه زن حسینی(ع) و ابوالفضلی (ع) با نظم خاصی قبل از اذان به بازار مزینان می آیند و پس از نوحه خوانی ، در جایگاه ویژه ای که در وسط بازار ودر مقابل مسجد کوچکی قرارگرفته اجتماع می کنند و هر شب نوحه خوانان منتخب سه هیئت به نوحه خوانی ومصیبت خوانی می پردازند وپس از آن مردم به خانه های خویش باز می گردند و پس از استراحتی کوتاه مردان برای صرف شام وشرکت درمراسم نوحه خوانی وروضه به هیئات خود می روند زنها نیز پس از صرف شام درخانه برای ادامه عزاداری به هیئت برمی گردند.

 در شب عاشورا اشعار هیئات مزینان هم تغییر می یابد پس از نوحه خوانی در جایگاه که از شب هفتم تمامی هیئات درآنجا اجتماع می کنند زنجیرزنان هیئت علی اکبری که اغلب جوانان هستند طبل وسنج زنان دودسته می شوند و دسته ی اول با شور می خوانند :

 امشبی را شه دین درحرمش مهمان است          صبح فردا تن اوزیر سم اسبان است

مکن ای صبح طلوع ، مکن ای صبح طلوع

دسته ی دوم پاسخ می دهند:

زینب از داغ برادر به سرو سینه زنان        چون بود بی کس وبی یار شه تشنه لبان

مکن ای صبح طلوع ، مکن ای صبح طلوع

و درآخر هردم یک نفر فریاد می زند : مظلوم یا حسین(ع)

همراهان نیز جواب می دهند: حسین(ع)

 آخر شب خادمان نخل خیل جمعیتی را پذیرا هستند که به زیارت نخل می آیند .مدتی است  جوانان مزینانی دسته های سینه زنی به راه می اندازند و به مکان تزئین نخل می آیند وپس از نوحه خوانی وذکر مصیبت ،خداقوتی به خادمان می گویند وبعضی به نیتی نخ وسوزن را از آنان می گیرند وکوکی برای ادای حاجتشان می زنند.

 گروه های تعزیه خوان اعم از مخالف خوان وموافق خوان هریک درتدارک برنامه مراسم فردا هستند  بعضی به همراه معین البکاء در هیئتی جمع می شوند تا نقشهایشان را تمرین کنند حتی ممکن است آن شب نسخه یک نقش به دیگری برسد اما محال است که نقشهای اصلی از خانواده ای که آن را به ارث برده است بیرون شود.

 آن شب بازار مزینان تا صبح آرام و قرار ندارد زنها به خانه  حیدری می روند و گهواره علی اصغر(ع) را با سوز و صلوات  آماده می کنند. گاهی یکی ازمداحان شبیه علی اصغر(ع) را که عروسکی سبزپوش است برمی دارد و وبه ذکر مصیبت می پردازد که در پی آن بانوانی که خود اغلب مادر هستند های های گریه می کنند .

 درتکیه ی بالا پیر و جوان ، زن و مرد دوباره اجتماع می کنند وحاج شیخ حبیب الله عسکری به نوحه خوانی و پس از آن شبیه علی اصغر (ع) را از زیرعبایش بیرون می آورد و مصیبت دردانه ی امام حسین(ع) را می خواند و حسابی از مردم گریه می گیرد پیش ازاو ، این نقش را مرحوم شیخ محمود شریعتی و پدربزرگوارش ملا قربانعلی شریعتی که از بزرگان روحانیت مزینان بوده و درمدرسه علمیه مزینان شاگردان فراوانی را تربیت نموده است برعهده داشتند . پس از این ذکر مصیبت ، جوانان سینه دوره می گیرند و دقایقی حسن، حسین می گویند.

  صبح روز عاشورا دیگر به هیچ قلمی و زبانی توصیف نمی شود نمی توان خلوص وعزاداری این خیل عظیم روستایی وسوختگان کویری را با هیچ دوربینی به تصویر کشید وبی شک از هرتصوری خارج است چرا که درهر روز از سال  اگر با یک مزینانی برخورد کنی او از عید وعروسی ودیگر سنتها ی این دیار سخن نمی گوید وتا بگویی مزینان، می گوید عاشورایش دیدنی است .واگر غریبه ای تنها یک بار به این مراسم آمده باشد هر سال خود را به عاشورا می رساند و افسوس می خورد که چرا دیگر بستگانش را به همراه  نیاورده است

 قبل از آنی که خورشید در آسمان نمایان شود در هر منزلی ولوله ای به پاست اهل هر خانه در جنب و جوشند که مبادا به مراسم نرسند .پدر و مادرها یی که خانه هایشان درمسیر نخل است را ه را آب و جارو می کنند تا مشکلی برای عزاداران و حمل کنندگان نخل پیش نیاید .

 وارد بازار مزینان که می شوی صدای هماهنگی را می شنوی که فریاد می زنند: حسین. وچون نزدیکتر می شوی جماعتی را می بینی که درابتدا ده بیست نفر بیشتر نیستند ولی کم کم جمعیت آنها از هزار نفرمی گذرد و همه منظم ودر چند دایره حسا حسین می گویند و سپس با همان نظم و تیب به سمت تکیه بالا می روند و سینه ی دوره را تا آمدن دسته ی زنجیر زنان علی اکبری که با علم وکتل از تکیه سادات حرکت می کنند و فریادمی زنند :روز عاشوراست امروز             کربلا غوغاست امروز .و با طبل وسنج و شور و حالی خاص وارد جمع سینه زنان می شوند ادامه می دهند و سعی می کنند اتصال گروهی آنها حفظ شود  و پس از آن شبیه خوان نقش ابوالفضل (ع) با اسب به وسط این جمعیت می آید وفرمان حرکت را صادر می نماید.جمعیت حسین حسین گویان پشت سر شبیه خوانان راه می افتند وهردسته ای برای خود ذکری دارد زنجیر زنان علی اکبری با همان ذکر روز عاشوراست امروز وهمچنین میانداری چند نفرازمداحان که یکی ازآنها مرحوم علی کربلایی اصغر عباس  بود که می خواند :

 زینب ای خواهرم الوداع الوداع      خواهر مضطرم الوداع الوداع

امروز و عاشوراست یاعید قربان است    کرببلا امروز از خون گلستان است

 به سمت بازار حرکت می کنند ، سینه زنان هیئت حسینی هم با میانداری مداحانشان ویا پیرانی که سالهاست دراین هیئت خدمت می کنند فریادمی زنند:

 حسین حسین یا حسین    شهید کربلا حسین  سر از بدن جدا حسین   امشب جناب فاطمه  با اضطراب و واهمه   آید به دشت کربلا   گوید حسین من چه شد   نوردوعین من چه شد حسین حسین یاحسین

 جمعیت همراه هم پاسخ می دهند حسین حسین یا حسین وناگهان چند نفرفریاد می زنند آقا یاحسین و

جمعیت پاسخ می دهند حسین و به سرعت حرکت می کنند این شور و حال با همراهی عده ای که توبره هایی بردوش وچوبی دردست دارند وشبیه به چوپانان هستند و خود را زائر می دانند ادامه می یابد تا به انتهای بازار می رسند و عزاداران هیئت ابوالفضلی(ع) به همراه شهروندان غنی آبادی به این جمع  می پیوندند و در میدان امام حسین(ع) که صبح زود نخل به آنجا انتقال یافته است شکوه خاصی از عزاداران به چشم می خورد تعزیه خوانان با اسب و علمداران و کتل داران که هرکدام نمادی از عزا را دردست و برسر دارند که بعضی از این کتل ها هرمی ومخروطی وبه شکل خیمه ای کوچک است که با پارچه های نذری وآینه تزئین شده است به همراه دسته ِ علی اکبری وطبل و سنج هیئات مزینان و غنی آباد چندین بار برگرد نخل می چرخند وآنگاه با ذکر مظلوم یا حسین ، حمل کنندگان نخل که هریک چادر شبی برشانه هایشان بسته اند تا سنگینی نخل شانه هایشان را مجروح نسازد آن را ازجا بلند می کنند و به سمت مزار امام زادگان بهمن آباد که فرزندان امام موسی کاظم(ع) در آنجا مدفون هستند حرکت می کنند در این میان ذکر حسین حسین بانوان که با هر ذکر جانسوزشان نیروی خاصی به این خادمان می بخشند دیدنی است آنها همپای مردان درعقبه نخل می دوند وحسین حسین می گویند هر موقع که نخل کج شود وتصوراین است که ممکن است سقوط کند فریاد حسین حسین آنها بیشتر می شود وبا همین ذکر خطر برطرف می شود فرقی نمی کند که دراین روز برف وباران ببارد و تا زانو در گل فرو روند و یا درگرمای سوزان کویر باشد و از تشنگی له له بزنند آنها در این روز زینب وار به مدد برادران و همسران و فرزندان خویش می آیند .

 نخل در مسیر پل چَپِّرخَنه به سمت مزار شهدا حرکت می کند. همه در این مراسم شریکند خوب که دقت می کنی می بینی تمامی شرکت کنندگان در تلاشند تا مراسم با شکوه برگزار شود .یک سری از جوانان شیرغران را که جد اندر جد درخانواده ی حجی ها بوده بردوش می گیرند عده ای ساربان را که مرحوم قربان حجت الله آن را اجرا می کرد و اکنون پسرانش این نقش را برعهده دارند حمل می نمایند در مسیر راه ساربان وشیر با هم درجدال هستند وشیر می خواهد ازدست بریده ی ابوالفضل (ع) دفاع کند و ساربان آن را به میانه ی جمعیت پرتاب می کند هرکس آن را بگیرد سریع به شیر می رساند.

 عده ای گهواره ی علی اصغر(ع) را بردوش دارند که نوجوانی همان تندیس پارچه ای را که شب قبل توسط زنان درخانه حیدری آماده شده بود ، بر روی دست بالا می برد ومی گوید: لای لای ای اصغر شیرین زبانم…

 وقتی جمعیت به قبرستان مزینان می رسد ،بستگان امواتی که به تازگی درگذشته اند برسرمزارشان حاضرمی شوند وچون آنها دراین مراسم نیستند وجایشان را خالی می بینند به یادشان گریه وزاری می کنند اما زود از قبردل می کنند و به دنبال نخل می دوند تا ازقافله عقب نمانند.

 نمی دانم چه نیرویی این یکپارچه آهن را به جلو می برد وشاید اگر غیراز عاشورا باشد صدها جوان نتوانند دراین مسیر آن را حمل کنند اما در این صبح عاشورا نخل درمیان یا حسین یاحسین زن و مرد در راه ابریشم با سرعت به سمت مزار بهمن آباد حرکت می کند وکافی است لحظه ای از آن عقب بمانی دیگر نمی توان جبران کرد مگرآنکه ازمیان مزارع کشاورزان میانبر بزنی وخود را به مزار برسانی.

 قبل از رسیدن مزینانی ها ، عزاداران بهمن آبادی به مزار آمده اند و پس از طواف یک دوره ای نخل مزینان برگرداگرد مزار فرزندان امام موسی کاظم (ع) هیئات مزینان و بهمن آباد درگوشه ای اجتماع می کنند و دو نفر از مداحان به نمایندگی ازدیگر مداحان منطقه که معمولا تعزیه خوان بهمن آبادی درابتدا نوحه ای می خواند و پس از آن پیرغلام اهلبیت قربانعلی عسکری مزینانی ایها القوم حسینم  و یا بحرالطویل دیگری را می خواند طبالها وسنج زنان هردو منطقه نیز متحد؛ شوروحال خاصی به مراسم می دهند. آنگاه حمید صدیقی ایفاگر نقش امام حسین (ع) دستورحرکت را صادر می کند درحقیقت این مکان  تداعی کننده یکی ازمنازلی است که قافله کربلا درآنجا استراحت نموده اند و سپس به سمت نینوا حرکت می نمایند. خوب که نگاه می کنی همه ،حتی آنها که از دیگر شهرها آمده اند و میهمان هستند دراین مراسم شریکند و نقشی برعهده دارند. یکی نخل حمل می کند یکی شیرغران وساربان وگهواره علی اصغر را برمی دارد ودیگری بلندگو برداشته ونوحه می خوانذوجمعی طبل وسنج می زنند وآنان که وسیله ای ندارند سنگهارا از مسیر راه جمع می کنند که زیر پای عزاداران که بعضی از آنها پابرهنه هستند نرود.

 تا چند سال پیش بسیاری از جوانان مزینانی وبهمن آبادی و سویزی طی مراسمی درمزار قمه برسر می زدند اما اکنون  بنا به فرموده ی مراجع مبنی بر جایز نبودن این عمل آن هم به خاطر سوء استفاده ی غربیان!  فقط کفن می پوشند وهمراه  دیگر مردم  حسین حسین می گویند وعزاداری می کنند

 با حرکت نخل، عزاداران بهمن آبادی هیئت مزینان را بدرقه می نمایند وسینه زنان می گویند:

رفتید و خوش آمدید عزیزان           اجرهمه با شاه شهیدان

ویا می گویند:

به سلامت بروید اهل عزا    زعزای پسر شیرخدا

مزینانیها نیز درجواب پاسخ می دهند:

مادعا گفتیم ورفتیم ازسرصدق وصفا     بعد ازاین جان شما جان شهید کربلا

 نخل و کاروان تعزیه خوانها و علمداران با حسین حسین گویان عزاداران به سمت مزینان حرکت می کنند وپس از آن عزادارن سویز به سمت مزارروانه می شوند و تا مطمئن نشده اند که مزارخالی شده و مزینانیها از آنجا خارج شده اند آنها وارد مزار نمی شوند .و این به علت درگیری لفظی جوانان دو منطقه درسالهای دور بوده که از آن پس روسای هیئات تصمیم گرفتند به خاط آنکه دوباره مشکلی پیش نیاید باکمی تاخیر آنها به مزاربیایند البته ارتیاط مزینانیها با سویزیها همیشه حسنه بوده و نوجوانان سویزی درمدارس مزینان تحصیل می نمایند.دوتن از بهترین دوستان من داوود واصغر سویزی  از این روستا بودند که درعملیات والفجر هشت به فیض شهادت نائل آمدند. داوود بچه یتیمی بود که پدرنداشت اما دردامان مادر ی مذهبی پرورش یافته بود  وهنوزبه سن  جوانی نرسیده بود راه سرخ شهادت را انتخاب کرد .به خاطر سن کمش او را ثبت نام نمی کردند اما به قول خودش چریک بازی درآورد وبالاخره به جبهه رسید وبا همسنگرش علی اصغر فتح الله  در آبهای اروند شربت شهادت نوشید.. هنوز هم بسیاری از دوستان من که دردوران تحصیل با هم در یک مدرسه درس می خواندیم از همین روستاهای مجاور مزینان هستندکه هرچند به دلیل گردش ایام و مشغله کاری هرکدام به سویی کشانده شده ایم اما  محرم که می رسد درعزای امام حسین (ع) دیدارها تازه می شود چون آنها هم مثل ما محرم را درزادگاهشان درک می نمایند.

 نخل این بار باید از سمت شمالی مزینان  حرکت کند تا خانه های  تمامی مزینانیها  از آن متبرک شود .کسی حق ندارد مسیر آن را تغییر دهد حتی اگر بخواهند راه را کوتاهتر نمایند چون این سنتی بوده که پدران آنها نیز برآن اعتقاد بوده اند .نقل است که در عاشورای یک سال شاید چهل پنجاه سال پیش نخل را از راهی دیگر به میدان قتلگاه بردند و در همان روز اتفاق بدی افتاد و یک نفر کشته می شود واین موضوع را مرتبط با آن می دانند و پس از آن بالایی ها هم قسم می شوند که دیگر نگذارند مسیر نخل تغییر کند.

 چه این ماجرا  راست باشد یا ساختگی به هر روی نخل باید از سمت جاده ی بهمن آباد و از  مقابل خانه شریعتی وارد مزینان شود وآنگاه با طی مسافتی از کوچه سرچشمه که روزگارانی ارگ مزینان می نامیدند وچشمه ای آب خنک وزلال از زیرزمینش می جوشید ، می گذرد وبا عبور ازمیان این کوچه،  نخل ازمبدأ تامقصد برگرداگرد مزینان چرخیده است و همه جا متبرک کرده است البته باز که دقت می کنی در این حرکت وچرخش نخل تفکری عمیق نهفته وبی ربط نیست اگر بگوییم در این یک روز تمامی واقعه کربلا یعنی از حرکت امام حسین (ع) که حج را نیمه تمام رها کرد وتا شهادتش وشام غریبانش همه دراین روز درمزینان باز سازی می شود. لحظه ی حرکت نخل ازمیدان امام حسین (ع) همان حج ناتمام است چون اکنون که  می اندیشم می بینم که هیئات چندین بار برگرد نخل می چرخند وپس از آن به سمت مزار راه می افتند.

 درمسیر ورود نخل به درخانه ها زنها با دود کردن اسپند به استقبال آن می روند و بعضی نیز باپخش نان وکیک وشیروچای از عزاداران پذیرایی می نمایند.

 سرانجام هیئات عزاداری به میدان قتلگاه می رسند جایی که من اکنون ایستاده ام ونظاره گر جوانانی هستم که پس از قرار گرفتن نخل در جایگاه سربر آن می گذارند وگریه می کنندوپس ازآن  مادران وخواهران و دیگربستگانشان به سراغشان می آیند وشانه های آنها را  غرقه بوسه می نمایند.

 میدان قتلگاه  از مزینان جدا نیست  و در حقیقت  مکانی برای یک رویداد بزرگ در هر سال است جایی که برای پیر وجوان ، زن ومرد مزینانی وروستاهای همجوار از تقدسی خاص برخوردار است سرزمینی که در عاشورای حسینی (ع) جمعیتی هزاران نفری را شاهد است .

 میدانی که تا هفت هشت سال پیش  مدور و خاکی بود و مردم بر روی خاکها می نشستند و هنر تعزیه خوانی مرحوم محمد شمشیری درنقش شمر را تماشا می کردند دربیرون از لباس مخالف خوان مهربان وخندان ودر زمین عاشورا به راستی شمر بود و با آمدن او به میدان، ما که نوجوانان فهمیده ای بودیم ومی دانستیم ؛ این یک مراسم آئینی و یک نمایش است  ازترس پشت سرپدرانمان مخفی می شدیم وبزرگترانمان اورا نفرین می کردند و پس از او عبدالله ، پسرش این نقش را برعهده گرفت و به راستی جانشینی خلف برای پدر بود وهمان شمری بود که ما  ازاودرخردسالی ونوجوانی  می ترسیدیم  ودرکنار حبیب حسینعلی که نقش عمرابن سعد را از مندلی خان به ارث برده بود وعاشق تعزیه خوانی واجرای این نقشها بود وهمین امسال در کنار تربت اربابش حسین ابن علی (ع) به دیار باقی شتافت  وبه رفیق قدیمیش عبدالله که دوسه سال پیش اونیز نقش شمر را به پسرش سپرد ه بود پیوست .و اکنون این میدان به همت فرزند حاج حسن ناطقی که حربن یزید ریاحی را درمیدان به حضارمعرفی می کرد وبه راستی تعزیه خوانی با سوادبود که یکی از دوستان هنرمند سبزواری اعتراف می کرد :”پس از سالها حضور بر روی سن تاتر آرزو دارم که مثل حاج حسن نسخه  حر را بخوانم.” و چون حاج حسن نیز میدان را به فرزندانش سپرد و به میهمانی سالار شهیدان رفت آنها نیز اهتمام والایی دربرپایی عزای امام حسین (ع) دارند واین میدان را به شکل استادیومی چند طبقه ساخته اند تا مراسم روز عاشورا هرچه با شکوهتر برگزار شود.

 درسویی دیگر درجایگاه مخالف خوانان نشانی ازحاج  اصغر مرادعلی که چون نقش خولی را به خوبی اجرا می نمود مزینانیها اورا به همین نام می شناسند نیست واکنون فرزندش دست به کمان می برد . وافسوس که سردمدار لشکریان ودر حقیقت خادم لشکریان شاه رضا نیکدل نیز امسال دیگر در عاشورا نیست همچنان که خادمینی مانند محمد یوسفی ،قربانعلی زارعی سقایانی که درمیدان کوزه ای را با چادرشبی برکمرحمایل می کردند وبه لشکریان تشنه ای  همانندعلی رضا اکبری وفرج الله اندیک آب می رساندند، ونه از کربلایی محمدسلمانی که صدای طبلش هنوز برایم خاطره ای فراموش ناشدنی است چون او و نیکوفر با شیپوری  و طبلی ساده نوای جنگ می نواختند خبری است ونه در غروب عاشورا از ساربان پیر ومهربان وخادم نخل  مرحوم  عموحسین،و البته پسر بزرگش سعی می کند راه برادر کوچک و پدر پیرش را که مدتها شتربانی می کردند و یا از روستاهای مجاور چند نفر شتر می آوردند تا تعزیه با شکوه برگزار شود ادامه داشته باشد .

 سالهاست محمد روس را که  در عاشورا ی اول گاه غلام عابس بود و گاه قاسم و در عاشورای بچه ها نقش امام را به زیبایی می خواند نمی بینم .به راستی نمی دانم چه چیز در اوبود  که مرحوم صدیقی با رها گفته بود که دوست دارد پس از او نقش امام را محمد روس  بخواند ولی تقدیر برآن قرار گرفت که پس از رفتن استاد، شاگرد نیز در جبهه عاشورایی شهید بشود تا پس از او فرزند صدیقی همانند پدر این نقش را استادانه اجرا نماید تا یادگاری باشد در خانواده هنرمند صدیقی ها. و درتعزیه خوانی مزینان این گونه است که نقش ها از پدر به پسر برسد و این افتخار درآن خانواده حفظ شود.

 درسوی موافق خوانان؛ دیگر نه از عباسعلی صدیقی امام حسین خوان خبری است و نه کربلایی عبدالله محمدی که ریشه اش کربلایی است واجداش در عراق می زیسته اند ، * تا آخرین لحظات زندگی اش از اجرای نقش ابوالفضل(ع) ثواب  می برد و به راستی تعزیه خوان شایسته ای همانند حسین ملاحسنی بود که قامتش به نقش عابس نشان سرداری می داد و رجز خوانیش شهره تعزیه خوانان بود وهمچون محمد صدیقی که با صدای رسا ودلنشین نقش وهب  را با برادرش ضیاء به اجرا می گذاشتند و چهچه و قلقله ی  او درنقش حضرت علی اکبر (ع) نیز هر گز از خاطر ما پا به سن گذشته ها فراموش نمی شود ولی خاندان صدیقی همیشه وبرای تمامی سالها اعجوبه ای تعزیه خوان دارند که این نیز از برکات والطاف بی شائبه خداوندگار است که به این خانواده ارزانی شده است. اکنون پسران آنها به شایستگی یاد وخاطره ی پدرانشان را درصحنه عاشورا زنده نگه می دارند و هرگاه صدایشان درفضا می پیچد خدا بیامرزی برای پدرانشان می خرند وقدیمی ها حتما صلواتی برای شادی روح گذشتگانشان می فرستند همچنان که پس  از مرحوم جعفری که مدتهاست نقش  زینب(س) را به حسین مراد سپرده است و پسرانش و نوه هایش راه او را با اجرای نقش علی اکبر(ع) و فهرست گردانی ادامه می دهند .

  میدان قتلگاه که قدمتی ده ها ساله را به یادگار دارد و چهاردهه اش را من شاهد بوده ام نشان تعصب  و اعتقاد اسلاف من و مردمان عصرحاضر دیار من است که  با هر شرایطی حتی اگر سنگ از آسمان ببارد باید تعزیه حسین (ع) را دراین میدان برپا دارند و بارها شاهد چنین اتفاقی بوده ام چه در سی سال پیش که برف سنگینی باریده بود ومردم نخل را برداشتند و چه در چند سال پیش که بسیاری از زنان و مردان کفشهای خود را در میان گل و لای رها کردند و به دنبال نخل دویدند تا تعزیه با شکوهتر از سالهای قبل و ماندنی تر برگزار شود.

 و اما محرم و تعزیه خوانی  تنها در این میدان خلاصه نمی شود و اینجا گوشه ای از باور عاشورایی ماست .

تعزیه با وارد شدن قافله امام حسین (ع) شروع می شود وبا دستور امام ، مردم عزادارمیدان را خالی می کنند و پس از آن معین البکا ءکه درحال حاضر محمد شریفی  است ودرحقیقت کارگردان هنری  این نمایش آئینی است ، میکروفون را به دست می گیرد و چند دقیقه ای صحبت می کند وتذکر لازم را به تعزیه خوان ومیهمان ومیزبان و دست اندرکاران می دهد سپس با ورود حر و لشکریانش تعزیه آغاز می شود .

 تاغروب عاشورا  تعزیه خوانها تعزیه حضرت ابوالفضل (ع)، علی اکبر ، قاسم ، شوذب وعابس ، وهب، درویش ، قیس ، عبدالله بن حسن و علی اصغر(ع) واگر وقت باشد همانند تابستان که روزهایش بلندتراست نقش فاطمه صغری (س) را اجرا می نمایند.

 در زمان شهادت حضرت علی اکبر(ع) تمثال بیش از پنجاه شهید مزینانی توسط بستگانشان وبا همکاری پایگاه بسیج شهدای مزینان  وارد میدان می شود تا ازشهدای کربلای ایران هم یادی شود .

 درغروب عاشورا واقعه ی شهادت حضرت علی اصغر(ع) یکی از صحنه های ماندگار این تعزیه است .حتی ایفا گر نقش ابن سعد که مرحوم حبیب حسین علی آن را اجرا می کرد وامسال  جایش خالی است؛گریه می کند ودستور تیربر حلقوم این شیرخواره می دهد.

 پس ازنمایش موفق سریال مختارنامه، نوای لالایی تیتراژ پایانی آن درهنگام شهادت علی اصغر (ع) پخش می شود واین نیز به خاطر آشنایی وتخصص اجرا کنندگان  این مراسم بزرگ است؛ همه ی میدان می گریند شبیه خوان وفهرست گردان وزن و ومرد وخرد وبزرگ همه گریه می کنند وپس از آن لحظه شهادت امام می رسد.

 لحظه پایانی مجلس همه بی تابند .مأموران انتظامات هر کار می کنند نمی توانند جلوی ورود مردم به میدان را بگیرند گاهی این مراسم ناتمام می ماند چون کفنی که بر تن امام است توسط بعضی از جوانها پاره می شود وهرتکه اش به تبرک به دست کسی می افتد ویا آنکه خیمه ها را آتش می زنند وپارچه نیم سوخته ی آن نیز به همان ترتیب به دست مردم می افتد.

 

تعزیه تمام شده وغنی آبادیها با بدرقه مردم مزینان وبا خواندن همان اشعار رفتید وخوش آمدید عزیزان…. راهی روستای خود می شوند.

 هنوز خستگی یک روز عزاداری ازتن مردم بیرون نرفته شام غریبان برگزار می شود و تو گویی این مردم اصلا در عاشورا آرام وقرار ندارند وخستگی را شرمنده ی این همه احساس نموده اند.

 پس از مراسم نوحه خوانی که درهیئات برگزار می شود مراسم شام غریبان از هیئت علی اکبری (ع) آغاز می شود و زن و مرد درحالی که شمعی دردست دارند در تاریکی بازار حرکت می کنند

 سوگواران حسینی به دودسته واکنون زنها نیز پشت سرمردان حرکت می کنند وآنها هم دسته ای دیگرتشکیل می دهند واشعار مناسب شام غریبان را می خوانند دسته ی اول به مکانی تاریک پناه می برند ومی خوانند:

 

خیمه ها می سوزد و شمع شب تار عزاست      کربلا ماتم سراست کربلا ماتم سراست

دسته ی دوم نیز با پناه گرفتن درخرابه ویا گوشه ای تاریک برزمین می نشینند وجواب می دهند:

مجمع پیغمبران درکربلای پر بلاست             کربلا ماتم سراست کربلا ماتم سراست

سپس آهنگ آن تغییر می کند وبا هر بیتی نام حسین (ع) به صورت همخوانی برده می شود

دسته ی اول :

یتیمی دردبی درمان یتیمی              یتیمی خاری دوران یتیمی  وای حسین جان

دسته ی دوم:

الهی طفل و بی بابا نباشد             اگر باشد دراین دنیا  نباشد وای حسین جان

دسته ی اول :

اگردست پدرمی بود به دستم            چرا من درخرابه می نشستم وای حسین جان

دسته ی دوم :

اگر می بود و عباس  عمویم              نمی زد شمر دون سیلی به رویم وای حسین جان

دسته ی اول :

عجب مهمان نوازی کرده خولی           تنورت داده جا منزل مبارک  وای حسین جان

عکس : محسن مزینانی

بنر تبلیغاتی ویژه محرم شاهدان کویرمزینان / با یاحسین پیر می شوم

عکس وطراح : محسن مزینانی

به یادپیرغلامان اهل بیت علیهم السلام حاج غلامحسین و حاج محمد مزینانی

سال گذشته در چنین ایامی شاهدان کویرمزینان اقدام به معرفی خادمان و پیرغلامان اهلبیت عصمت و طهارت علیهم السلام نمود که بسیار مورد توجه شهروندان مزینانی و سایتهای خبری شهرستان سبزوار قرار گرفت امسال نیز بنا داریم به مناسبت ماه محرم و به منظور یاد عزیزانی که سالها در هیئات مختلف نوکری خاندان نبوت و امامت را می کردند و در حال حاضر رخ در نقاب خاک کشیده اند  و مهمان خوان الهی شده اند به معرفی این پیرغلامان بپردازیم که در اولین مطلب به همت یکی از جانبازان پر افتخار مزینانی به نام حاج مهدی حسن زاده که با ارسال متن و عکس پدر بزرگوار و برادر ارجمندش که در هنگام مجروحیت  حاج مهدی زحمات بسیاری کشید تا او سلامتی نسبی خود را به دست آورد یاد و نام حاج غلامحسین حسن زاده و حاج محمد حسن زاده را گرامی می داریم و با تقدیم این مقدمه از تمامی کسانی که والدینشان و یا دیگر بستگان آنها که مزینانی هستند و در این دستگاه خدمت می نموده اند با ارسال تصاویر و بیوگرافی کامل آنها ما را یاری نمایند  که به یقین خوانندگان و مخاطبان گرانمایه ی شاهدان کویرمزینان نیز آنها را از دعای خیر و قرائت فاتحه بهره مند می نمایند.

پدر و پسری عاشق اهل بیت علیهم السلام

مرحوم مغفور حاج غلامحسین مزینانی (حسن زاده)فرزند کربلایی حسن در سال 1304 در مزینان پا به عرصه ی وجود گذاشت .

وی که تقوای الهی و عشق به خاندان نبوت و امامت را از والدین معتقد و زحمتکش خود به ارث برده و در مجلس عزاداری و روضه خوانی رشد و نمو یافته بود  فردی منتقی و درستکار بود و در هر جا که قرار می گرفت باتوجه به صدای زیبایی که داشت مدح ائمه علیهم السلام را فراموش نمی کرد

حاج غلامحسین از نظر آراستگی ظاهر نیز فردی تمیز کار و با آنکه برای تأمین نیاز زندگی به کار کشاورزی مشغول بود همیشه سعی می کرد این آراستگی را حفظ نماید به طوری که بوی عطرشان زبانزد خاص و عام مردم مزینان و بستگان وی بود.

بزرگِ خاندان حسن زاده ؛ در  سخنوری نیز استاد بود و همیشه با به کار بردن اشعاری از بزگان ادب فارسی همچون سعدی و حافظ شیراز و فردوسی و مولانا  دیگران را مجذوب کلام نافذ خود می کرد و با آنکه سواد مکتبی داشت ولی در نوشتن از خط زیبا  برخوردار بود.

پدر بزرگوار  جانباز حاج  مهدی حسن زاده صاحب صدای رسا و دلنوازی بود که  در مجالس مذهبی به ذکر مدح و مرثیه خوانی اهل بیت می پرداخت و گاه در اوقات نماز یومیه در مسجد جامع مزینان با همان صدای رسا اذان و اقامه می گفت.

  محرم که شروع می شد او نیز ذکر حسین و یارانش را با خود زمزمه می کرد و در مصیبت  آل الله اشک ماتم می ریخت و  شبها به همراه برادر مرحومش حاج غلامرضا مزینانی (حسن زاده) که اتفاقاً در سرودن شعر استاد بود به تکیه ی  حسینی معروف  به تکیه بالا می رفتند و آنجا به اقامه ی  عزای سرور و سالار شهیدان مشغول می شدند. سرانجام این مرثیه خوان اهل بیت پس از ابتلا به بیماری سرطان ریه و ایست قلبی در سال 1389 ه.ش دار فانی را وداع گفت و در بهشت علی (ع) برای همیشه آرام گرفت. یادش و نامش گرامی باد.

   مرحوم حاج محمد مزینانی(حسن زاده) فرزند مرحوم حاج غلامحسین در سال 1335 ه ش در مزینان به دنیا آمد و با پرورش در دامان پدری مداح و مادری که ذکر زینب (س) و یا زهرایش معروف بود خادم هیئت علی اکبری مزینان شد و در ایام محرم  برای  برپایی عزای فرزند حسین بن علی  (ع) تلاش می نمود و در روز عاشورا از خادمین نخل عزاداری سرور وسالار شهیدان بود.

حاج محمد حسن زاده   در اوان جوانی برای کمک به والدین و همچنین تشکیل زندگی عازم تهران شد  و  برای رفاه حال خانواده  با زحمت و تلاش بسیار کار می کرد علاوه بر خدمت به خانواده خویش برای پدر و مادر و برادران و خواهران از هیچ کمکی دریغ نمی کرد و برادران و خواهران آن مرحوم با کمک وی تشکیل زندگی داده و با راهنمایی مشفقانه ی او شغل آینده خود را انتخاب می کردند.

مهربانی این خادم اهل بیت به حدی بود که  هر فردی از فامیل  و حتی مزینانی ها یی که نسبت کمتری با ایشان داشتند برای رفع مشکلاتشان در تهران به وی مراجعه می نمودند و او با مهربانی  دستش را به روی چشمش می گذاشت و می گفت :به چشم و پس از آن تلاش می کرد که مشکل آنها برطرف شود در هنگام مجروحیت  برادر جانبازش حاج مهدی حسن زاده که مدتی به دلیل بیهوشی و همچنین فراموشی به خاطر مجروحیت از ناحیه ی سر در بیمارستان پاسارگارد تهران بستری بود و از وی اطلاعی در دست نبود  تلاش بسیاری نمود و به قول این برادر جانباز: اگر پیگیری ها و زحمات مخلصانه حاج محمد نبود خدا می داند چه بلایی برسرم می آمد  چون من در  اوایل مجروحیت به دلیل اثابت ترکش از ناحیه سر قادر به تکلم نبودم و حاج محمد به همراه دیگر برادرانم تلاش زیادی کردند تا مرا در بیمارستان پیدا کردند و پس از آن این حاج محمد بود که برای درمان بیشتر ، مرا به نزد دکترهای متخصص و حاذق می برد.

حاج محمد حسن زاده  هرسال د رایام محرم به مزینان می آمد و یکی از اعضای مفید هیئت علی اکبری مزینان به شمار می رفت و شب هشتم محرم ؛ عزاداران حسینی را  اطعام می داد که پس از فوت ایشان  پسرش مجید مزینانی که اکنون در شبکه ی خبر سیمای جمهوری اسلامی مشغول به خدمت است و با همراهی عموهایش راه او را ادامه می دهند و در چنین شبی به یاد آن فقید سعید با تهیه ی شام در خدمت عزاداران هیئت علی اکبری مزینان هستند.

سرانجام این خادم  سید و سالار شهیدان امام حسین (ع) و فرزند گرامی آن امام همام در دهم فروردین 1391 در اثر بالارفتن میزان قندخون و در نهایت با حمله ی قلبی به دیدار معبود شتافت. شادی روحش صلوات.

بنر تبلیغاتی شاهدان کویر به مناسبت ماه محرم / از بچگی مبتلاتم...

عکس وطراح : محسن مزینانی

عاشورا در مکتب تشیع / دلنوشته ای از یک مزینانی

 همزمان با آغاز ماه عزاداری سرور و سالار شهیدان و در آستانه فرا رسیدن روز عاشورا احسان الله هدایتی فرد یکی از چهره های ادبی مزینان که در لباس پلیس راهور مشغول خدمت به نظام مقدس جمهوری اسلامی است و به عنوان کارشناس به تشریح فعالیتها و اخبار این نیرو در صدا و سیما می پردازد پیرامون این واقعه ی غمبار و مکتب سرخ حسینی دلنوشته ای را آماده نموده که تقدیم می گردد و همان طور که خود ایشان قول داده اند انشاء الله در آینده نیز بخش های دیگری از این نوشتار را ارسال خواهند نمود که در شاهدان کویرمزینان تقدیم مخاطبان گرانمایه نماییم.

 به نام خدای مجاهدان و عارفان ، به نام خدای حسین

ولتکن منکم امه یدعون الی الخیر . . .

عاشورا در مکتب تشیع ، نقطه اوج و اعتلای عشق و معنویت است . عشق پاک رهروی  راستین و مجاهدی نستوه که آگاهانه در وادی معشوق گام می نهد و در راه وصل سر و جان نمی شناسد ؛ « سر و جان تا که چه باشد   که فدای ره معشوق کنیم »

ولو به مقابله اعقاب نسل دون صفتانی که تاریخ همیشه نظاره گر صف آرائی آنان درمقابل خداجویان و مؤمنان بوده است و ترک خانه و کاشانه می نماید و به مقصدی معلوم سفر می نماید که حاصل قیامش در صورت شکست و پیروزی ، هدفی متعالی و رضایت حضرت احدیت است و حرکت در مسیر خدا و رسولش ، سراسر پیروزی است .

تاریخ همیشه صحنه رویارویی نوریان و ناریان ، مصلحان و مفسدان ، موحدان و مشرکان بوده و هست و این تقابل ادامه دارد . چراکه رسالت مقابله رهروان حقیقت و مصاف سالکان طریقت و جبهه پیروان شریعت با سپاه ظلمت الی یوم معلوم ، ادامه دار است . و این مهم طبیعت و اقتضای حفظ ، صیانت و حمایت از مقام رفیع خلیفة اللهی از ازل تا ابد از انسانیت سلب نمی گردد و اوج این تقابل در رهگذر تاریخ آنچنان زنده و ماندگار است ، به مسلخ کشیدن محب و بهتر بگوئیم محبوب خدا ، یعنی حسین (ع) است .

گوئی محبوب خدا بودن و خاص بودن ویژگی حسین (ع) است ؛ و خدایش فرمود که« ای حسین به حقیقت کشته راه ما خواهی شد .»

عده ای مستشرقان و تحلیل گران ناآشنا با مکتب انسانی اسلام و برخی ناآگاهان و بی دردان دین و دورمانده از مکتب حقیقی اسلام و تشیع و به ظاهر متفکران و متجددان ، نوع حرکت و قیام امام(ع) را با آن عِده و عُدّه اشتباه محاسباتی نظامی و سیاسی ، قلمداد می نمایند و برآنند که قیام و شهادت و فلسفه شهادت را با ادبیات سیاسی تفسیر و توجیه نمایند که این سهوی آشکاراست و یا دیگران که حرکت منجر به شکست را مغایر با عصمت الهی اولیا می دانند و از این طریق حرکت مسئولانه و قیام آگاهانه امام را به چالش می کشند که اگر حرکتی محکوم به شکست باشد آغاز و گام نهادن در آن منطقی نیست و با علم امام منافات دارد و در پاسخ باید گفت شهادت هنر مردان خداست و این نیست که اگر امامی به عالم غیب و ماوراء و اسرار نهان واقف باشد دست از حرکت بشوید و مجاهدت و شهادت را تعطیل نماید. پس به محراب رفتن مولای موحدان، امام عارفان، حضرت علی (ع) نیز مورد سوال و نیز تفکر به ظاهر عرفانی برخی مسلکیان و رهروان طریقت که قیام امام را از آن منظر که به حکم خدا در هر حال محکوم به شهادت و وصالِ رب العالمین بوده است امری محتوم معنا نموده، آگاهی و بصیرت امام و تفکر و عقلانیت، شجاعت، درایت و تدبیر امام در جهت تشکیل حکومت اسلامی و احیای میراث گرانبها و از دست رفته نبوت که همان امامت است به چالش کشیده می شود که صد البته مورد تایید پیروان حسینی نیست اما حسین(ع) به مانند جد و پدر بزرگوارش امامی معصوم، عارفی وارسته، مجاهدی نستوه است. بی شک عقلانیت، درایت، تدبیر، آگاهی و بصیرت از صفات ذاتی اوست. او پرورده دامان پر مهر رسول خداست و در خانه وحی بالیده و بارها و بارها درس انسانیت، عبادت و مجاهدت را از پدر آموخته است و نیز مصلحت زمان را بیش از دیگران می شناسد و سکوت معنا دار منجر به وحدت را بارها و بارها دیده و تجربه کرده است. او که خانه نشینی و خویشتن داری 25 ساله پدر و صلح برادر را دیده و چشیده است اما این تا زمانی است که حفظ اسلام و حمایت از وحدت امت اسلام، اولویت زمان تشخیص داده شود. اما در زمان یزید  از اسلام به جز اسمی و از قرآن به جز نشانی  نمانده و سکوت امام تایید آشکاری بر اسلام اموی تلقی می شد و عملا مسیر اسلام راستین توسط جائران، ظالمان و غاصبان زمان به ناکجا آباد تاریخ می رسید و تاریکی کفر و وحشت نفاق قدرت زر و زور و تزویر جایی برای عرصه نور و هدایتگری نمی گذاشت و چشم و گوش و شکم هایی که فریفته متاع دنیا و مغرور به مستی شهوت و آلوده سکه های زر اموی شده اند ، زهد و عرفان و حقیقت اسلام را نخواهند شناخت.

و ای برادر بدانیم که قیام حسین (ع) قیامی آگاهانه، مسئولانه بر محوریت تدبیر و عقلانیت است و چگونه می توان با تعابیر خفیف و کم مقدار حرکت امام را مادی معنا نمود.

آری گرچه در محاصره کاروان کربلا ناجوانمردانه آب را بستند اما درد امام تشنگی نبوده و نیست و امام تشنه لبیک و یاری مخلصان راه حقیقت بود که به پیکار مفسدان زمان سلاح به دست گیرند تا با تقدیم خون خود نهال نو رسته در دست تاراج رفته اسلام را آبیاری نمایند و این حقیقت قیام آگاهانه امام بوده است و خود فرموده اند: که « وَ عَلَى الْإِسْلَامِ السَّلَامُ إِذْ قَدْ بُلِیَتِ الْأُمَّةُ بِرَاعٍ مِثْلِ یَزِیدَ». لذا امام شناسی، معرفت شناسی و خداشناسی و بهتر بگوییم شعور حسینی یعنی آگاهی از هدف متعالی حرکت امام و یارانش.

اصلی ترین هدف، عاشوراست. عاشورا مکتبی است که همه بشریت وامدار اویند و امروزه بیداری اسلامی مرهون عاشورا و نام آوران عاشوراست. حسین آمد که بگوید که هدف زدودن آلودگی ها و محو پلیدی ها از ساحت مقدس اسلام است نه اینکه خود را قهرمان زمان و تاریخ نماید و امروزه از نامش، قیامش، هدف و رسالتش به دهه محرم اکتفا کنیم و رهنمودهای امام، بصیرت و شناخت و معرفت را در لوای شور حسینی کمرنگ نماییم. او  آمد که بگوید انسانیت، معرفت، معنویت، صداقت و رهروی در راه طریقت اصل است و هر چه غیر اوست بند دنیا و غفلت و ضلالت از راه دورماندگی است .

ارادتمند : احسان ا... هدایتی فرد

و این نوشتار ادامه دارد ...

مداحان و تعزیه خوانان و روحانیون مزینانی به روایت تصویر 2

عکس /  محسن مزینانی

مداحان و تعزیه خوانان و روحانیون مزینانی به روایت تصویر یک

همانگونه که وعده داده بودیم در آستانه فرا رسیدن ایام عزاداری  سرور و سالار شهیدان حضرت حسین بن علی (ع) تصاویر به یاد ماندنی از مراسم عزاداری و تعزیه خوانی مزینان از سالهای گذشته و جاری منتشر نماییم که سری اول این تصاویر با شناخت مداحان ، تعزیه خوانان و سخنرانان مزینانی تقدیم می گردد و در آینده نیز این برنامه ادامه دارد.

شایان ذکر است این تصاویر ، عکسهای موجود در اختیار شاهدان کویر مزینان است و هیچ گونه اولویتی برای افراد در نظر گرفته نشده و این وب آمادگی دارد تا بادریافت عکسهای همشهریان مزینانی از این گونه مراسم و پیشکسوتان این عرصه با نام فرستندگان اثر منتشر نماید.

عکس / محسن مزینانی

 

قمه زنی زیر تیغ نقد از زاویه ای دیگر / نوشته روحانی پژوهشگر مزینانی

در آستانه فرا رسیدن ماه عزاداری سرور و سالار شهیدان حضرت حسین بن علی (ع) برآن شدیم تا با استفاده از مطالب ارزشمند یکی از محققان و پژوهشگران و نویسندگان صاحب نام و برجسته مزینانی به نام حجت الاسلام حاج محمدصادق تاج مزینانی که بیش از یکصد و پنجاه مقاله و کتاب نوشته و به چاپ رسانده است ؛ در خصوص یکی از سنت های غلط که به جز ضرر به بدن و وهن مقدسات اسلامی چیز دیگری را در بر ندارد و با توجه به اینکه در این چند ساله بسیاری از رسانه های معاند در تلاش هستند که از چهره ی اسلام و جمهوری اسلامی چهر ه ای خشن و طرفدار خشونت بسازند و متأسفانه تا کنون از این برنامه استفاده زیادی کرده اند نقدی بر این سنت اشتباه به عنوان قمه زنی تقدیم مخاطبان گرامی نماییم که به شکر خدا این نقد با عنوان قمه زنی زیر تیغ نقد از زاویه ای دیگر با بهره مندی از فتاوا و نظریات مراجع عالیقدر آماده شد و در سلسه مطالب پیرامون محرم در شاهدان کویرمزینان تقدیم می شود.

ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در تعزیه مزینان نیز که  یکی تعزیه های تاریخی و با شکوه خاصی در این منطقه اجرا می شود  که پیش از این قمه زنی در این مراسم یکی از مراسم های متداول بود ولی پس از تأکیدات مقام معظم رهبری و حرام دانستن آن توسط بعضی از مراجع این سنت قدیمی تعطیل و دیگر اجرا نمی شود.

 قمه زنی زیر تیغ نقد از زاویه ای دیگر

پدید آورنده : محمد صادق مزینانی

قمه زنی و کارهایی همانند آن، پیشینه ای در روزگار امامان معصوم(ع) ندارد. این شیوه از عزاداری از روزگار صفویه به وسیله قزلباشان و یا روزگار قاجاریه به وجود آمده است:

الف. روایات و گرایش های تاریخی: شماری برای جواز و روایی قمه زنی به پاره ای از روایات و گزارش های تاریخی استناد کرده اند. که ما در جای خود به نقد و بررسی آن پرداخته و به این نتیجه رسیده ایم که قمه زنی و امثال آن هیچ دلیل شرعی نه به گونه ای خاص و نه به گونه ای عام ندارد.

در این مقاله، از زوایای دیگری چون:

1. زیان رساندن به بدن

2. وهن مذهب

به بحث و بررسی قمه زنی و کارهایی همانند آن خواهیم پرداخت:

1. زیان رساندن به بدن

برخی از فقیهان از بُعد زیان رساندن به نفس، به قمه زنی و کارهایی همانند آن نگریسته اند. از باب نمونه: از شیخ عبدالکریم حائری سوال شده است: تیغ زدن به سر در روز عاشورا جایز است یا نه ؟

ایشان در پاسخ فرموده اند: در صورتی که مضر به نفس نباشد جایز است. برخی از شاگردان ایشان نیز، همین دیدگاه را تایید کرده اند. فتوای به جواز از سوی آقای حائری و برخی از شاگردان ایشان مشروط است.

پرسش اصلی در این جا این است که آیا تفکیک بین قمه زنی و ضرر امکان پذیر است آیا این سخن که قمه زنی جایز است مگر این که ضرر به نفس داشته باشد این استثناء استثناء شی از نفس نیست.؟

این سخن مانند آن است که گفته شود خوردن قطعه های لامپ مهتابی (برخی از صوفیان کردستان چنین کارهایی انجام می دهند.) جایز است مگر این که ضرر داشته باشد. افزون براین، از آیت الله حائری و شاگردان ایشان از بُعد ضرر بر نفس سوال شده است و آنان نیز از همان بُعد به پاسخ پرداخته اند. و حال آن که این مساله از ابعاد دیگر هم قابل طرح است مثل این که اگر قمه زنی سبب وهن و نفرت و گریز دیگران از مذهب شود و یا سبب وحشت و آزار تماشاگران و اعراض آنان از عزاداری شود، قمه زنی چه حکمی دارد؟

فتوای به جواز در شرایطی صادر شده که تنها نسبت به بُعد اضرار بر نفس حساسیت بوده است و مانند امروز قمه زنی زیر انتقاد دشمنان اسلام و تشیع به ویژه بنگاه های استکباری و صهیونیستی نبوده است. دشمنان اسلام به ویژه اسکبار جهانی امروزه این گونه مسائل را دستاویزی برای مبارزه با اسلام شیعی و انقلاب اسلامی ایران قرار می دهند. از این روی حساسیت های دیگری به جز اضرار بر نفس مطرح است. که با توجه به آن باید این مقوله از عالمان و فقیهان پرسیده شود.

یکی از هوا داران قمه زنی می گوید: علماء در فتواهایشان آورده اند که قمه زنی اگر به مرگ انسان بینجامد اشکال دارد و اما ضررهایی کمتر از آن اشکالی ندارد. این نسبت به فقهای شیعه نادرست است. چرا که معنای این سخنان این است که قطع اعضای بدن و ناکار آمد شدن آنها و یا از دست دادن قوای جسمی و روحی جایز است در حالی که هیچ فقیهی چنین سخنی نگفته است.

یکی دیگر با تشبیه قمه زنی به روزه می گوید: گاهی در پی ضررهایی که بر بدن وارد می شود اهداف عالی تری هست. از باب نمونه، در روزه گرفتن، بدن ضعیف می شود ولی منافع معنوی دارد. قرآن فرموده: لعلکم تتقون 28، قمه زنی هم از این قانون مستثنی نیست.

در پاسخ باید گفت: قیاس قمه زنی به روزه از جهات گوناگون مخدوش است:

1. روزه تکلیفی است که ریشه در آیات و روایات دارد و هیچ فقیهی در وجوب آن تردید نکرده است.

2. افزون بر این، روزه ضربه بربدن نیست بلکه بدن را باز سازی می کند و صدها فائده روحی و جسمانی دارد که به برخی از آنها در آیات و روایات اشاره شده است.

3. علاوه بر این، اگر هر نوع اذیت و آزاری که فوائدی برای بدن داشته باشد جایز باشد باید بسیاری از ریاضت های ممنوع همانند ریاضت هایی که مرتاضان هندی دارند جایز باشد.

2. وهن مذهب

قمه زنی و همانند آن از زاویه «وهن مذهب» و پیامدهای منفی آن نسبت به اسلام و مذهب تشیع نیز در خور بحث و بررسی است. نگرش به این گونه کارها از این زاویه، بسیار در خور اهمیت است. در روزگاری که به برکت انقلاب اسلامی، گرایش مردم به تشیع روز افزون شده است. و منطق و عقلانیت مبانی تشیع و صفا و پاکی رهبران آن به ویژه امام خمینی و مقام معظم رهبری، دنیای امروز را شیفته و دلداده مذهب اهل بیت کرده، انجام کارهایی سوال برانگیز که پشتوانه استدلالی محکمی هم ندارد ،موجب گریز و بیزاری مردم نسبت به مذهب می شود، و بزرگ ترین ستم به مذهب اهل بیت است. برفرض که بگوییم و معتقد باشیم که قمه زنی هیچ گونه ضرری به نفس ندارد و یا این که قمه زنی دارای دلیل های محکم فقهی است. به قیمت پای بندی به یکی از شعائر غیر واجب و تکالیف دینی، نمی توان اصل دین و مذهب را قربانی کرد و مردم جهان را بدبین به مذهب تشیع نمود و آن را مکتبی خرافی، بی منطق و خشونت طلب جلوه داد.

تاکید امامان معصوم بر تقیه، همه جا به خاطر ترس از مخالفان نیست بلکه در بسیاری از موارد برای حفظ حرمت و وزانت شیعه است. یعنی در مواردی که مخالف، درکی از معارف عالیه شیعه ندارد و به نظر او پذیرش مساله ای به عنوان دین و مذهب برای او دشواری نماید، باید به گونه ای عمل کرد که بدبینی او تحریک و تشدید نشود، بلکه هر چه ممکن است، باید چهره دین و مذهب را زیباتر و دل پذیر تر جلوه داد. تا غیر مسلمانان تشویق به دین شوند. بر همین اساس امام صادق (ع) می فرماید:

کُونوا لنا زینا وَ لا تَکونُوا علینا شَیْنا حَبَّبونا الی الناس و لاتَبْغَضُونا الیهم، فجُّروا الینا کلّ مودةٍ و ادفعُوا عنّا کلّ شرّ.2

زینت ما باشید نه سبب زشتی و بی آبرویی ما. ما را محبوب مردم گردانید و مبغوض ایشان نکنید. پس محبت آنها را به ما جلب کنید و هر گونه بدی را از ما دور سازید.

و نیز علی (ع) می فرماید:

انّ احسَنَ الزی ما خَلَطَک بالناس و جَمَلکَ بینهم و کف ّالسنتهم عنک 3.

همانا نیکو ترین زینت و زیبایی چیزی است که تو را با مردم آمیخته سازد و تو را در میان مردم زیبا سازد و زبانشان را از بد گویی تو باز دارد.

و نیز امام صادق (ع) می فرماید:

ایّاکُم اَنْ تَعْمَلُوا عَمَلاً یُعیّرُونابِهِ، فانَّ ولدً السُوءِ یُعیِّرُ وَالَدُهُ بِعَمَلِهِ، کُونُوا لِمَنْ انْقَطَعُتُم اِلَیهِ زَیْناً وَ لا تَکُونُوا عَلیهِ شَیْناً ...4

مبادا کاری کنید که ما را بدان سرزنش کنند. همانا فرزند بد، پدرش را به کردار او سرزنش کنند. برای کسی که به او دل داده اید (امام خود) زینت باشید و عیب و ننگ او نباشید.

اگر برخی فقها در گذشته، براساس شرائط و مصالحی موجود به جواز قمه زنی فتوا داده اند اما امروزه که شرائط با زمان های پیشین متفاوت است نمی توان همانند پی به جواز آن حکم کرد. به همین جهت فقهای معاصر از زاویه وهن مذهب به این موضوع پرداخته اند. از باب نمونه در پرسش های گوناگون از کارهایی چون قمه زنی، قفل زنی، استفاده از زنجیرهای خاردار که سبب جاری شدن خون از بدن می شود. همچنین صورت و سینه خود را به زمین مالیدن به گونه ای که خون جاری شود، از آتش گذشتن و ... از فقها و مراجع معاصر سوال شده است. بسیاری از آنان چون مرحوم آیت الله فاضل لنگرانی، آیت الله بهجت، و همچنین آیت الله صافی گلپایگانی فرموده اند: هر عملی که موجب وهن مذهب شود جایز نیست. 5

آیت الله سیستانی در پاسخ فرموده اند: باید از کارهایی که عزاداری را مخدوش می کند پرهیز کرد.6

مرحوم آیت الله تبریزی فرموده اند:

مجالس عزاداری برای تعظیم شعائر الهی است و باید به صورتی واقع شود که تعظیم معصومین (ع) بالاخص ابی عبدالله الحسین (ع) و اظهار حزن و شیون بر مصائب وارده باشد.7

آیت الله مکارم شیرازی به صراحت گفته اند:

کارهایی که نوشته اید مناسب این مراسم نیست و موجب وهن مذهب می شود.8

مقام معظم رهبری با شرح بیشتری در چند پرسش و پاسخ به حکم این گونه کارها پرداخته اند. از جمله از ایشان سوال شده است:

آیا قمه زنی به طور مخفی جایز است یا این که فتوای حضرت عالی عمومیت دارد؟

ایشان در پاسخ فرموده اند:

قمه زنی افزون بر این که از نظر عرفی از مظاهر حزن و اندوه محسوب نمی شود و سابقه ای در عصر ائمه علیهم السلام و زمان های بعد از آن ندارد و تاییدی هم به شکل خاص یا عام از معصوم علیه السلام در مورد آن نرسیده است، در زمان حاضر موجب وهن و بد نام شدن مذهب می شود. بنابر این، در هیچ حالتی جایز نیست.9

این فتوا دارای چند نکته اساسی و مهم است که می تواند دلیل و شاهدی بر جایز نبودن قمه زنی و کارهایی همانند آن باشد.

1. قمه زنی از نگاه عرف از مظاهر و مصادیق عزاداری نیست.

2. سابقه ای در روزگار امامان معصوم (ع) و پس از آن نداشته است.

3. تاییدی هم به شکل خاص یا عام درباره قمه زنی نیامده است.

4. در زمان حاضر نیز موجب وهن و بد نام شدن مذهب شیعه می شود.

و در پاسخ چند سوال دیگر که به پاره ای از مصادیق دیگر غیر از قمه زنی، سوال شده فرموده اند:

هر کاری که برای انسان ضرر داشته باشد و یا باعث وهن دین و مذهب گردد حرام است و مومنین باید از آن اجتناب کنند. و مخفی نیست که بیشتر این امور باعث بدنامی مذهب اهل بیت(ع) می شود و این از بزرگ ترین ضررها و خسارت هاست.10

برخی برای آن که ثابت کنند قمه زنی وهن مذهب نیست گفته اند:

چون دشمنان نمی پسندند دلیل آن نسیت که قمه زنی وهن مذهب باشد و ما از آن دست بر داریم، و سپس با استناد به برخی از آیات از جمله: یا حَسْرَةً عَلَی العِبادِ مَا یأتِیهِم مِن رَسُولٍ اِلّا ّ کانوُا بِهِ یَسْتَهْزئُونَ11 و سخنان برخی از بزرگان را یادآور شده اند از جمله آیت الله بروجردی که حکم خدا با مسخره کردن عوض نمی شود و سخنان امام خمینی در توصیه به شورای نگهبان که فرمودند: مبادا از حرف های خارجی ها بترسیم و در پیاده کردن احکام خدا سستی کنیم.12

افزون بر این، این کارها مخصوص ما نیست، در واتیکان نیز، مسیحی ها با شیشه بدن خود را زخمی می کنند و سینه خیز روی زمین راه می روند ...

در پاسخ سخنان یاد شده باید گفت: نکته مهمی که از آن غفلت شده این است که بین تمسخر پیامبران در ابلاغ پیام وحی و همچنین احکام مسلم شرعی با کاری که مشروعیت آن ثابت نشده بسیار تفاوت است. قیاس این دو به هیچ روی درست نیست. بی تردید، اگر دشمن ما را به جهت عقاید و اعمال مسلم دینی مسخره کند، کم ترین توجهی نمی کنیم. اما قمه زنی همان گونه که اشاره شد هیچ دلیل شرعی چه خاص و چه عام ندارد. بلکه شیوه ای از عزاداری است که به وسیله خود مردم به وجود آمده است. و نمی توان آن را جزء دین به شمار آورد. اگر دشمنان، ما را به خاطر اصل عزاداری و یا گریه بر سید الشهداء و... مسخره کنند توجه نمی کنیم چرا که در خود دین و روایات به این امور سفارش شده است. ما از مسخره کردن دشمن نمی ترسیم. از بد نمایاندن اسلام و مذهب به ملت ها می ترسیم. ما از آن می ترسیم که پا فشاری ما بر برخی از اعمالی که سابقه چندانی ندارد بهانه و دستاویزی به دست دشمنان بدهد و آنها با استفاده از آن، ملت هایی را که تشنه مکتب و مذهب تشیع اند ازآن بیزار کنند. در قرآن آمده است:

یَا ایّها الّذینَ وَ اَمنُوا لاتَقُولُوا راعِنَا و قُولُوا انُظُرنا وَ اسْمَعُوا و لِلْکافِرینَ عَذْابٌ اَلِیٌم13

آیه شریفه می گوید: به جای «راعنا» بگوئید: «انظرنا»

این آیه زمانی نازل شد که یهودی ها به واژه «راعنا» ایراد گرفته و به وسیله آن پیامبر و مسلمانان را مسخره می کردند زیرا «راعنا» همان گونه که در ذیل آیه در تفسیرها آمده هم به معنای «مهلت بده» و هم «ما را مراعات کن» به کار برده می شود و هم به معنای «ما را تحمیق کن» مسلمانان که با واژه «راعنا» با پیامبر گفت و گو می کردند مورد تمسخر یهود قرار می گرفتند. خداوند به مومنان گوشزد کرد که شما می توانید با تغییر یک کلمه در گفت وگوی با پیامبر اسلام این سوژه را از دست دشمن بگیرید. به جای «راعنا» بگویید: «انظرنا» یعنی به ما توجه کن.13 از آیه شریفه استفاده می شود که مسلمانان باید در برنامه های خود به گونه ای عمل کنند که بهانه به دست دشمن نیفتد. مقصود عالمانی که امروزه با قمه زنی و کاهایی همانند آن مخالفت دارند نیز همین است. آنان بر این باورند زمانی که شود با شیوه های بهتری عزاداری کرد که سبب دستاویز دشمنان نشود.

افزون بر این ها، مقایسه قمه زنی و امثال آن با کارهای غلطی که برخی از مسیحیان انجام می دهند، باعث جواز آن نمی شود. بلکه شک و تردیدها را بیشتر می کند و بحث تقلید از بیگانگان را در اذهان پدیدار می سازد. آیا عمل پیروان شریعت تحریف شده مسیحیت برای ما حجت است ؟ علاوه بر این، آداب و رسوم غلط برخی از ملت ها به دین آنها مستند نیست تا سبب وهن و بد نامی دین آنان شود. بسیاری از سنت های قومی و ملی نادرست تنها برای تفریح و خوش گذرانی است اما متاسفانه قمه زنی مستند به دین و مذهب می شود و بر داشت دیگران نیز از این کار همین است. حتی برخی از معترضان، شیعه را با همین مراسم معرفی می کنند.

قمه زنی و حکم حاکم

در بخش گذشته با نقل و نقد و بررسی دلیل ها و شواهد جواز قمه زنی به این نتیجه رسیدیم که این گونه کارها هیچ گونه دلیل شرعی به صورت خاص و یا عام ندارد و در سیره امامان معصوم (ع) نیز چنین شیوه هایی از عزاداری دیده نشده است. و اینک با صرف نظر از مطالب گذشته و با فرض این که این گونه عزاداری ها جایز یا مستحب و یا حتی واجب باشد، اگر حاکم اسلامی نسبت به گونه ای از عزاداری حکمی داد و از آن منع کرد تکلیف چیست؟ وظیفه فقهایی که آن نوع از عزاداری را مشروع وبه جواز یا استحباب آن فتوا داده اند چیست؟ آیا می توانند بر نظر و فتوای خود اصرار داشته باشند و مردم را نیز بدان فرا بخوانند.؟ افزون بر این، اگر کسی از مرجعی تقلید می کند که قمه زنی را جایز می داند، آیا با نهی حکومتی و حکم حاکم برای او جایز است که در این مسئله برابر نظر و فتوای مرجع خود عمل کند و قمه بزند؟

در جای خود ثابت کرده ایم که اگر حاکم و ولی فقیه در روزگار غیبت حکم داد بر همگان چه مقلدان حاکم و چه مقلدان دیگر مراجع و حتی خود مراجع واجب است که از حکم حکومتی حاکم اسلامی پیروی کنند. چرا که ادله حجیت و نفوذ حکم حاکم عام است و همگان را در بر می گیرد.

همه کسانی که حکم حاکم را پذیرفته اند به عمومیت نفوذ حکم و لزوم پیروی از آن فتوا داده اند.

از باب نمونه صاحب جواهر درباب روءیت هلال و روزه گرفتن و افطار کردن می نویسد:

بل الظاهر عدم الفرق فی ذلک بین الحاکم الاخر و غیره فیجب الصوم او الفطر علی الجمیع.14

در لزوم پیروی، تفاوتی بین حاکم دیگر و غیر او نیست، همگان موظفند از حکم حاکم پیروی کنند و با حکم او روزه بدارند و روزه بگشایند.

شیخ انصاری نیز در بحث «مزاحمت فقها با حاکم اسلامی» با اشاره به این که اگر فقیه دارای شرائط در قلمرو اختیارات خود حکمی صادر کرد، آیا فقیه دیگری حق دارد حکم او را نقض کند، یا این که همه باید پیرو نظر وحکم او باشند.؟ پس از اشاره به ادله پیروی از حکم، می نویسد:

هذا کله مضافا الی اختلال المصالح المنوطه الی الحکام سیما فی مثل هذا الزمان شاع فیه القیام بوظائف الحکام ممن یدعی الحکومه و کیف کان فقد تبین مما ذکرنا عدم جواز مزاحمة فقیه لمثله فی کل الزام قولی او فعلی یجب الرجوع الی الحاکم.15

«افزون بر دلیل هایی که آمد، در مزاحمت فقیه و نقض حکم او اختلال نظام پیش می آید و آن دسته از مصالح اجتماعی که به وسیله حاکمان سر و صورت می گیرد مختل می شود. همان گونه که در روزگار ما مدعیان حکومت و مزاحمان با حکم حاکم بسیار شده اند به هر حال، از آن چه گفتیم روشن شد: اگر فقیهی حکم فعلی و یا قولی الزام آوری را در اموری که مربوط به حکم است، بیان کند، جایز نیست دیگر فقها برای حکم او مزاحمت ایجاد کنند.» البته فرض یاد شده در صورتی است که حکومتی بر مبنای اسلام تشکیل نشده باشد و همه فقها وظیفه داشته باشند در امور ولایی دخالت کنند. اما اگر حکومت اسلامی تشکیل شده باشد و در راس آن فقیهی دارای شرائط، مانند زمان ما با شد به طریق اولی دیگر فقها در مسائل حکومتی حق مزاحمت ندارند. چرا که در این صورت فردی معین، به این کارها می پردازد و دخالت دیگران در چنین مواردی مزاحمت با حاکم اسلامی است. که بی شک ادله ولایت فقیه مورد مزاحمت را در بر نمی گیرد. افزون بر این، اختلال نظام و هرج و مرج که شیخ انصاری نیز بدان اشاره کرده بودند در این جا نیز، پیش می آید.

بسیاری از دیگر فقها نیز به نفوذ حکم حاکم و عمومیت آن تصریح کرده اند. نگارنده در جای دیگر برخی از این گفته ها را آورده است.16

در این جا تنها به یک نمونه دیگر بسنده می کنیم: مرحوم آیت الله خویی در ذیل سخن زیر از سید محمد کاظم یزدی: «و لا یختص اعتبار حکم الحاکم بمقلدیه بل هو نافذ بالنسبة الی الحاکم الاخر...17» می نویسد:

«و علی تقدیره لا یفرق فیه بین مقلدیه و مقلدی غیره حتی المجتهد الاخر و ان کان اعلم و الناس کلهم مقلدوه و لا مقلد لهذا المجتهد الحاکم اصلا بمقتضی اطلاق الدلیل18»

اگر حجیت قول حاکم را پذیرفتیم ،در حجیت و نفوذ آن، بین مقلدان خود او و مقلدان دیگر مراجع، تفاوتی نیست. همه وظیفه دارند پیروی کنند. و بلکه مجتهد دیگر، هر چند اعلم باشد و همه مردم مقلد او باشند و فقیه حاکم هیچ مقلدی نداشته باشد، موظف است از حاکم پیروی کند؛ زیرا ادله اطلاق دارند.

با نگاهی به تاریخ نیز، می یابیم که همه فقها بر این اصل مهر تایید زده اند. از باب نمونه استفاده از تنباکو عملی جایز و مباح بود اما وقتی میرزای شیرازی بزرگ ،به خاطر مصالح اسلام و کشور اسلامی حکم به تحریم دادند همگان از مردم عادی تا مراجع از آن پیروی کردند. و وقتی که حکومت ایران برای شکستن آن حکم، به مراجع نجف و ایران مراجعه کرد، همگان در پاسخ گفتند:

«آن چه را میرزای شیرازی فرموده، حکم است نه فتوا، و اطاعت آن، بر همه لازم است.19»

و یا میرزای آشتیانی فرمود: این حکم از جناب میرزای شیرازی است و حکم جنابشان درباره مجتهد و مقلد نافذ و واجب الاتباع است.20

امام خمینی نیز، با اشاره به حکم میرزای شیرازی می فرماید: چون حکم حکومتی بود برای فقهای دیگر نیز، واجب الاتباع بود.22

نمونه ای دیگر، در روزگار مرجعیت سید ابوالحسن اصفهانی، فردی از شیعیان را بدون جهت در مکه کشتند. ایشان در آن سال حج را تحریم کردند. و یا پس از حادثه سیاه و خونین مکه، به دستور امام خمینی حج تعطیل شد. نماز جماعت با آن همه اجر و ثوابی که دارد در دوران نهضت و پیش از انقلاب برای مدتی تعطیل شد.23

افزون بر همه این موارد تاریخی، شهید صدر می نویسد:

اگر حاکم شرعی، فرمانی جهت مصلحت صادر کرد حتی کسانی که معتقدند که مصلحتی را که حاکم تشخیص داده است، اهمیتی ندارد، نمی توانند مخالفت کنند. بلکه باید از آن پیروی کنند.24

با توجه به سخنان و مبانی یاد شده، حتی اگر کسی از مرجعی تقلید می کند که او قمه زنی را جایز و یا مستحب می داند، با نهی و حکم صریح ولی فقیه، قمه زنی جایز نیست .در این مسئله نه تنها مقلد که مرجع نیز نمی تواند به فتوای خود عمل کند. بر همین اساس بسیاری از عالمان بزرگ و مراجع تقلید پس از آن که رهبری از قمه زنی نهی کردند پیروی از حکم ایشان را واجب دانستند. از باب نمونه: مرحوم آیت الله لنکرانی پس از حکم به تحریم قمه زنی می فرمایند :

گذشته از اینها، اعمال فوق مورد نهی مقام معظم ولایت امر مسلمین قرار گرفته و حکم معظم له واجب الاتباع است. خداوند به ملت معتقد و هوشیار و سیاست فهم ایران توفیق تبعیت از احکام الهی و عزاداری مورد رضایت بقیة الله را عنایت فرماید.

آیت الله اراکی، با این که در این موضوع پیرو آیت الله حائری است ولی پس از حکم مقام معظم رهبری اعلام کردند:

دستور ولی امر مسلمین جهان مبنی بر جایز نبودن این اعمال برای همه لازم الاطاعه و قابل اجرا است.25

آیت الله شاهرودی، آیت الله بنی فضل، آیت الله مظاهری و بسیاری از دیگر فقیهان پیروی از حکم ایشان رابر همگان لازم دانستند.26

همچنین آیت الله مشکینی،27 و بسیاری از علمای لبنان از جمله علامه فضل الله شیخ محمد مهدی شمس الدین رئیس مجلس اعلای شیعیان لبنان، سید حسن نصر الله و... حمایت و پشتیبانی خود را از سخنان رهبری اعلام داشتند و از شیعیان لبنان و دیگر مناطق جهان نیز خواستند که از رهنمودهای ایشان پیروی کنند.28

پدید آورنده : محمد صادق مزینانی

پی نوشت ها:

1. سوره بقره، آیه 183.

2. وسائل الشیعه، ج 8 ص 400.

3. غرر الحکم و درر الکلم، ج 5 ص 510 .

4. اصول کافی، ج2 ص 219؛ وسائل الشیعه، ج 11ص 471 حدیث یاد شده را با اندک تفاوتی نقل کرده است.

4. مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ج 3 ص 33.

5. همان مدرک.

6. همان مدرک.

7. همان مدرک.

8. اجوبة الاستفتائات ص 324 -326.

9. همان مدرک.

10. در بخش آینده در این باره توضیح بیشتری خواهیم داد.

11. سوره یس، آیه 30.

12. سخنان امام خمینی در جمع اعضای شورای نگهبان، صحیفه امام، مجموعه آثار امام خمینی، ج 18 ص 241، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

13. بقره آیه 104.

14. التفسیر الکبیر، فخر رازی، ج 3 ص 224، دار احیا ء التراث العربی ؛ الجامع لاحکام القرآن، قرطبی، ج 2 ص 57، دار احیاء التراث العربی.

سخنان مقام معظم رهبری در تاریخ 43/1 /76 در اجتماع بزرگ مردم مشهد در صحن امام خمینی.

15. پیرامون عزاداری عاشورا، ص 42.

16. جواهر الکلام، ج 19 ص 390.

17. المکاسب، شیخ انصاری، 157، چاپ تبریز .

18. مجله فقه ،ش 2 ص 63 -65 ،مقاله حکم حاکم و روءیت هلال.

19. عروة الوثقی، 370، کتاب الصوم، دار الکتب الاسلامیه.

20. مستند عروة الوثقی، سید ابوالقاسم خویی، ج 2 ص 114، کتاب الصوم.

21. تحریم تنباکو، تیموری، 117، شرکت سهامی کتاب های جیبی، تهران.

22. قرار داد رژی، کربلاییی، ص 84 _- 87، 89، 109، 123.

23. ولایت فقیه، ص 150.

24. پیرامون عزاداری عاشورا، ص 55.

25. الفتاوی الواضحه، ص 116 مسئله 23.

26. پیرامون عزاداری عاشورا، ص 37.

27. همان مدرک.

28. همان مدرک. ص 48 - 60 .

من از کودکی عاشقت بوده ام...

محسن مزینانی /مزینان : محرم 92

محرم در راه است...

محسن مزینانی /مزینان: عاشورای 92

عاشورای مزینان به روایت مزینان سیتی

پس از انتشار تعدادی از عکسهای عاشورا به روایت شاهدان کویرمزینان در ادامه این مطلب تصاویر دیگر سایتها و خبرگزاری ها و وبلاگها و عکسهای ارسالی شهروندان تقدیم می شود

ذکر این نکته لازم است که تصاویر عاشورا از نگاه دوربین شاهدان کویرمزینان همچنان ادامه دارد و به زودی منتشر می شود.

در ادامه عاشورای حسینی را به روایت مزینان سیتی ببینید...

مراسم سوگواری عاشورا ی حسینی در مزینان به روایت تصویر 3

در ادامه مطلب عکسهای عاشورای حسینی در مزینان را ببینید...

مراسم سوگواری عاشورا ی حسینی در مزینان به روایت تصویر2

فرزنددکترعلی شریعتی مزینانی هم در این روز به جمع عزاداران مزینانی پیوست

 
در ادامه عکسهای عاشورا ی مزینان را ببینید...

مراسم سوگواری عاشورا ی حسینی در مزینان به روایت تصویر1

در ادامه مطلب عکسهای عاشورا را ببینید...

همایش شیرخوارگان حسینی در مزینان برگزار شد + عکس

همزمان با هشتمین روز از ماه محرم الحرام همایش شیرخوارگان حسینی در هیئت شاهزاده  علی اصغر(ع) در مزینان برگزارشد.

به گزارش شاهدان کویرمزینان؛  پیرو در خواست مزینانی های مقیم پایتخت در هشتمین روز از ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان حضرت حسین بن علی (ع) و هفتاد و دو یار باوفایش همایش شیرخوارگان حسینی به همت هیئت ائمه بقیع (ع) مزینانی های مقیم تهران  و هیئت شاهزاده علی اصغر(ع) مزینان برگزار شد.

در این همایش  حجت الاسلام شیخ محمد مزینانی پس از برگزاری مراسم زیارت عاشورا پیرامون نحوه شهادت حضرت علی اصغر(ع) و فلسفه قیام امام حسین (ع) سخنرانی کرد.

این مراسم در روزچهارم محرم در سراسر کشور برگزار شد ولی بنا به درخواست شهروندان مزینانی مقیم تهران و دیگر شهرها که برای برپایی مراسم روز عاشورا به مزینان مراجعت می نمایند در روز هشتم محرم در مزینان برگزار گردید.

 هیئت شاهزاده علی اصغر (ع) مدت ده سال است که بنا به وصیت مرحومه حاجیه  ربابه مهدوی همسر حاج حسین تاج مزینانی در مزینان ساخته شده و با جذب نوجوانان و جوانان  در برنامه ها و مراسم ولادت و شهادت ائمه ی اطهار علیهم السلام به ویژه درماه محرم و صفر فعالیت می نمایدو این همایش نیز به مدت سه سال است که با شکوه خاصی برگزار می گردد.

در ادامه مطلب تصاویر این مراسم سوگواری را ببینید...

نماهنگ تلویزیونی عاشورای مزینان آماده پخش شد

نماهنگ تلویزیونی سوگ کویر ویژه مراسم روزعاشورا در مزینان برای پخش تلویزیونی از شبکه ی استانی خراسان رضوی آماده شد.

به گزارش شاهدان کویرمزینان ؛ این نماهنگ که تلفیقی از مراسم عزاداری و تعزیه خوانی عاشورا و مراسم کاروان اسرا در روز یازدهم ماه محرم الحرام  در مزینان است به کارگردانی و تدوین کارگردان مستند ساز خراسان رضوی عباس رستگار مقدم  و تهیه کنندگی علی مزینانی عسکری و سرمایه گذاری علی رضا صانعی مزینانی و با استفاده از آهنگ های استاد فریدون شهبازیان و تصویربرداری سید حسن ایزانلو و رضل عباس زاده  به مدت 15 دقیقه برای پخش از سیمای جمهوری اسلامی و شبکه تلویزیونی استان خراسان رضوی  آماده شده است. که بزودی از این شبکه پخش خواهد شد.

آداب و رسوم مزینانی ها در محرم

باز نشر بخشهای هشتم تا یازدهم مزینان از نگاهی دیگر پیرامون آداب عزاداری مزینانی ها درمحرم

محرم که فرا می رسد کمتر مزینانیی است که بر روی این کره ی خاکی زندگی کند و برای عزاداری سالار شهیدان به خصوص در روز عاشورا به زادگاه خویش بازنگردد! چه بسا مزینان زاده ای که درکشورهای دیگر مانند آمریکا و انگلیس و آلمان و کانادا زندگی می کنند اما چون محرم می رسد آنها نیز دلشان پرمی کشد و برای برپایی عزای امام حسین (ع) به مزینان سفر می نمایند تا پس از روزها درغربت زیستن، غم فراق را در وطن خویش نجوا نمایند. یکی از این مهاجرین عاشق که در کانادا زندگی می کرد مرحوم خواجوی بود که هر سال به مزینان می آمد و یک دهه ی کامل در تکیه ای *که با وقف منزل پدری خویش ساخته بود عزاداران را اطعام می داد . ولی افسوس که یک ماه پیش دار فانی را وداع گفت و بنا بر وصیتش فرزندانش او را در مزینان به خاک سپردند و امیدوارم  آنها نیز را ه پدر را به نیکی ادامه دهند که درحقیقت چنین خواهد بود.

محرم درمزینان از ویژگی منحصر به فردی برخوردار است و شاید دربین تمامی روستاهای ایران چنین مراسمی  کم نظیر باشد دلیل آن استقبال بی شمار هموطنانی است که در اطراف مزینان زندگی می کنند و تنها وصف تعزیه خوانی  آن را شنیده اند و هرسال در صبح روز عاشورا خود را به مراسم می رسانند والبته مزینانیها هم درمهمانداری زبانزد هستند و برای عزاداران فرزندفاطمه (س) در هیئت حسینی و ابوالفضلی و تکیه بالا و بعضی در خانه های خود غذا تدارک می بینند  . حضور مزینانی های مقیم درشهرها ویا کشورهای دیگر از جمله ی این کم نظیری مراسم عزاداری محرم مزینان است که در چنین موسمی چه در گرمای سوزان و یا سرمای شدید کویر رنج سفر را به جان می خرند و به زادگاهشان می آیند تا محرم را درک نمایند و حقیقت نیز همین است ما که سالهاست به اقتضای شغلی درتهران زندگی می کنیم امکان ندارد که عاشورا را در این شهر بمانیم و اگر خدای نکرده به هر دلیل چنین اتفاقی بیفتد مانند مأموریت خاصی که در سال  هفتاد ودو برایم رخ داد  و نتوانستم عاشورای آن سال را درمزینان باشم و هنوز پس ازگذشت دو دهه حسرتش بردلم مانده ، از آن پس همیشه درعاشورا هر چند مراسمی است تکراری ولی برایم تازگی خاصی دارد شرکت می کنم. و معترفم که تا وقتی به مزینان نیایم محرم را حس نمی کنم.

همراه با نخل چوبی آن سالها و آهنین کنونی به میدان قتلگاه می رسم . میدان قتلگاه از مزینان جدا نیست  و در حقیقت  مکانی برای یک رویداد بزرگ در هر سال است جایی که برای پیر و جوان ، زن و مرد مزینانی و روستاهای همجوار از تقدسی خاص برخوردار است سرزمینی که در عاشورای حسینی (ع) جمعیتی هزاران نفری را شاهد است .

               

میدانی که تا هفت هشت سال پیش  مدور و خاکی بود و مردم بر روی خاکها می نشستند وهنر تعزیه خوانی مرحوم محمد شمشیری درنقش شمر را تماشا می کردند دربیرون از لباس مخالف خوان مهربان وخندان ودر زمین عاشورا به راستی شمر بود وبا آمدن او به میدان، ما که نوجوانان فهمیده ای بودیم ومی دانستیم ؛ این یک مراسم آئینی ویک نمایش است  ازترس پشت سرپدرانمان مخفی می شدیم وبزرگترانمان اورا نفرین می کردند وپس ازاو عبدالله ، پسرش این نقش را برعهده گرفت و به راستی جانشینی خلف برای پدر بود وهمان شمری بود که ما  ازاودرخردسالی ونوجوانی  می ترسیدیم  ودرکنار حبیب حسینعلی که نقش عمرابن سعد را از مندلی خان به ارث برده بود وعاشق تعزیه خوانی واجرای این نقشها بود وهمین امسال در کنار تربت اربابش حسین ابن علی (ع) به دیار باقی شتافت  وبه رفیق قدیمیش عبدالله که دوسه سال پیش اونیز نقش شمر را به پسرش سپرد ه بود پیوست .واکنون این میدان به همت فرزند حاج حسن ناطقی که حربن یزید ریاحی را درمیدان به حضارمعرفی می کرد وبه راستی تعزیه خوانی با سوادبود که یکی از دوستان هنرمند سبزواری اعتراف می کرد :"پس از سالها حضور بر روی سن تاتر آرزودارم که مثل حاج حسن نسخه  حر را بخوانم." وچون حاج حسن نیز میدان را به فرزندانش سپرد و به میهمانی سالار شهیدان رفت آنها نیز اهتمام والایی دربرپایی عزای امام حسین (ع) دارند واین میدان را به شکل استادیومی چند طبقه ساخته اند تا مراسم روز عاشورا هرچه با شکوهتر برگزار شود.

درادامه  مطلب با آداب و رسوم مزینانی ها در محرم بیشتر آشنا شوید...

مراسم خیمه سوزان مزینان به روایت تصویر

مراسم خیمه سوزان وحرکت نمادین کاروان اسرا در روز یازدهم ماه محرم وبا حضور عزداران حسینی که از تهران وشهرهای دیگر کشور به مزینان آمده بودند تا درمراسم روز عاشورا شرکت کنند برگزار شد

به گزارش شاهدان کویر مزینان ؛ این مراسم به همت کانون فرهنگی هنری مزینان مدت دوسال است که برگزار می شود و امسال نیز با حرکت دسته های عزاداری به سمت میدان قتلگاه آغاز وبا اجرای مراسم خیمه سوزان وحمله به اردوگاه امام حسین (ع)ادامه و با اجتماع کاروانیان وعزاداران درمیدان امام حسین (ع) وذکر مصیبت آل الله توسط حجت الاسلام محمد مزینانی خاتمه یافت

درادامه عکسهای کاروان اسرا راببینید...

عاشورای دهه ی دوم مزینان به روایت تصویر

دهه ی دوم یا همان عاشورای بچه ها درمزینان با حضور خیل عزاداران مزینانی و غیر مزینانی در بیستم محرم

 برگزار شد.

به گزارش شاهدان کویر مزینان؛ این مراسم که هرسال گسترده تر ومنسجم تر برگزار می شود از اولین ساعات آغاز روز جهارشنبه در مزینان شروع وتا پاسی از شب ادامه داشت

یکی از جلو ه های معنوی این مراسم مذهبی ، برگزاری نماز جماعت در وسط میدان قتلگاه است که با نزدیک شدن به اذان ظهر تعزیه قطع می شود ونمازظهر وعصر با شرکت عزاداران به جماعت برگزار می شود

شنیده ها حاکی از آن است که جمعیت استقبال کننده از عاشورای دوم مزینان از سنوات گذشته بیشتر بوده ومزینانی های مقیم تهران نیز با مسافرت دوباره به زادگاهشان پس از ده روز از بازگشت به محل سکونتشان، استقبال خوبی از این مراسم داشته اند.

عاشورای دهه ی دوم امسال یکی از بهترین وجدی ترین تعزیه خوانانش را نداشت ؛ حبیب حسینعلی تعزیه خوانی که درنقش شمر ظاهر می شد وا مسال در جوار حرم مولا ومقتدایش حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) جان به جانان سپرد. اما راه او با تربیت فرزند صالحی که در عاشورای دهه ی اول با شایستگی نقش ابن سعد را و در دهه ی دوم نیز نقش شمر را ایفا نمود ادامه دارد. روحش شاد.

درادامه عکسهای دهه ی دوم را ببینید...

مزینان ازنگاهی دیگربخش یازدهم

ازحدیره تا باغستان

ره آورد سفربه مزینان

بخش یازدهم

سوگواران حسینی به دودسته واکنون زنها نیز پشت سرمردان حرکت می کنند وآنها هم دسته ای دیگرتشکیل می دهند واشعار مناسب شام غریبان را می خوانند دسته ی اول به مکانی تاریک پناه می برند ومی خوانند:

خیمه ها می سوزد و شمع شب تار عزاست      کربلا ماتم سراست کربلا ماتم سراست

دسته ی دوم نیز با پناه گرفتن درخرابه ویا گوشه ای تاریک برزمین می نشینند وجواب می دهند:

مجمع پیغمبران درکربلای پر بلاست             کربلا ماتم سراست کربلا ماتم سراست

سپس آهنگ آن تغییر می کند وبا هر بیتی نام حسین (ع) به صورت همخوانی برده می شود

دسته ی اول :

یتیمی دردبی درمان یتیمی              یتیمی خاری دوران یتیمی  وای حسین جان

دسته ی دوم:

الهی طفل و بی بابا نباشد             اگر باشد دراین دنیا  نباشد وای حسین جان

دسته ی اول :

اگردست پدرمی بود به دستم            چرا من درخرابه می نشستم وای حسین جان

دسته ی دوم :

اگر می بود و عباس  عمویم              نمی زد شمر دون سیلی به رویم وای حسین جان

دسته ی اول :

عجب مهمان نوازی کرده خولی           تنورت داده جا منزل مبارک  وای حسین جان

دسته ی دوم :

بیا خاکستر رویت  بشویم                  به آب دیدگان منزل مبارک وای حسین جان

دسته ی اول :

حسین سرجدا منزل مبارک                قتیل اشقیا منزل مبارک  وای حسین جان

دسته ی دوم :

شنیدم قاسمت کرده عروسی            به دشت کربلا منزل مبارک وای حسین جان

 

آنها به همین ترتیب و با آهنگ و نظمی خاص زمزمه می کنند و پس از رفتن به هیئات حسینی (ع) و ابوالفضلی (ع)که نوعی دعوت از آنها می باشد برای حضور و همراهی شام غریبان ؛ با عبور از بازار و تغییر مسیر به سمت خیابان شرکت ؛  از همان راهی که مرا به میدان قتلگاه کشانده و اکنون تمامی این رویدادها را بر روی کاغذ سفید ثبت می نمایم ،  و پس از آنکه وارد این میدان که یک روز کامل را شاهد تعزیه خوانی و سوگواری عاشوراییان بوده  می شوند گردهم می آیند و نوحه خوانی می کنند و روحانیت همراه که نام شیخ رضا اسلامی دراین مجلس دیگر حالت رسمی پیدا کرده با روضه خوانی ومصیبت خوانی مجلس را به پایان می رساند.

و دوباره صبحی دیگر فرا می رسد و مدت دو سال است که یازدهم محرم به یاد بی بی زینب (س) ومظلومیت  اهلبیت عصمت و طهارت که فرزندان و پدران و همسرانشان را در سرزمین پربلا ازدست داده اند و شاهد تاخت اسبان بربدن آنها و لگدمال شدن سم ستوران بوده اند ؛ مزینانیها نیز حرکت کاروان  اسرا را باز سازی می نمایند که در این میان همت جوانان و نوجوانان کانون فرهنگی هنری زینبیه ستودنی است که با عشق و علاقه ای خاص برای انجام این مراسم تلاش می نمایند و اکنون مورد استقبال ویژه ی شرکت کنندگان درتعزیه روز عاشورا واقع شده وسعی می نمایند تا روز یازدهم را درمزینان بمانند وبعد از آن به سوی محل سکونتشان  حرکت کنند.

شبیه سازی این واقعه جانسوز همراه است با حرکت شتران و درمسیرکتک زدن اسرا باتازیانه  توسط گروه مخالف خوان و برنیزه کردن سر شهدا و آنگاه فریاد بانوان مزینانی که مزنه ، مزو *ومزنید را با صدا ی بلند شیون می کنند گویی همان و.اقعه را شاهدند. این مراسم پیش از این ودر زمانی که تعزیه خوانان بزرگی همچون عباسعلی صدیقی ومحمد شمشیری وجعفری ومحمد صدیقی وحسین ملاحسن وکربلایی عبدالله محمدی و... زنده بودندبا عنوان بازار شام درتکیه ی  بالا  اجرا  می شد که سرهای شهدا به دربار یزید برده می شد ودر آن مراسم عباسعلی صدیقی به زبان بیگانه که اگر اشتباه نکنم انگلیسی کلماتی را بر زبان می راند که برای ما مزینانیها جالب توجه بود. بماند از اینکه چه می گفت وچه می شنیدیم فقط جالب بود که اوبه این زبان مسلط است وصحبت می کند . آن سرها که دراربعین مزینان نیز به نمایش درمی آمد  به اعتقاد تعزیه خوانها عتیقه وخودشان نمی دانند جنسش از چی بوده وقدمت بسیار طولانی داشته، مفقود شده است وکسی نفهمید چگونه وچرا !

ده روز پس از عاشورا یعنی دربیستم محرم دوباره تعزیه ی اول با نام عاشورای بچه ها ویا دهه ی دوم در مزینان برگزار می شود. گرچه نام این  تعزیه خوانی دربین مزینانی ها معروف به عاشورای بچه هاست ودلیل آن هم شروع این مراسم توسط نوجوانان علاقمندی بوده که دوست داشته اند تعزیه خوانی کنند ولی به خاطر سنشان ویا تعداد تعزیه خوان بی شمار ویا ارثی بودن بعضی از نقشها که خود دارای حسن و دربعضی از مواقع برآ ن انتقادی وارد است نمی توانسته اند درعاشورای بزرگ مزینان نقشی ایفا نمایند برآن شدند تا خود عاشورایی دیگر بیافرینند که موفق هم شدند واکنون این عاشورا یکی از مراسم های رسمی مزینان است ودر هر سال به صورت منظم چه درروز تعطیلی باشد ویا غیر آن در تابستان وزمستان با حضور خوب عزاداران که باز از تهران رهسپار مزینان می شوند برگزار می گردد واکنون تمامی آن نوجوانان خود دارای فرزندانی هستند که راه پدرانشان را ادامه می دهند بعضی از آنها وارد تعزیه خوانی دهه ی اول شدند وجای خودرا مستحکم کردند وبعضی دیگر مانند حاج حبیب حسینعلی که نقش بسیار زیادی در برگزار ی این مراسم داشت وگاه از سرمایه خود که به کدیمین به دست آورده بود برای آن هزینه می کرد ویا مانند شیخ علی متقی* که در راه تبلیغ دین جانش را فدا کرد و یا شهید محمد روس که ایفاگر نقش امام حسین (ع) بود و اگر دروالفجر هشت شهید نمی شد اکنون او شاید نقش امام را درتعزیه ی اول اجرا می کرد  و دیگر بزرگانی که من نامشان را به خاطر ندارم ، از دنیا رخت بربسته اند.

دهه ی دومی ها برای خود نخلی دارند که از نخل اصلی مزینان کوچک تر وسبک تر  و به راحتی قابل حمل است و درمقابل خانه ی شهیدان علی ، محمد و حسین شهیدی  و به همت پدر و مادر و زنان همسایه تزیین می شود .و با حضور خیل عزاداران که باز هیئت غنی آبادیها، آنها را همراهی می نمایند  و سپس تعزیه خوانان که با همان شکل دهه ی اول سوار براسب شده اند به سمت مزار شهدا حرکت می کنند و با توقفی کوتاه دربهشت علی (ع) با عبور از پل چپرخنه راهی همین میدان قتلگاه می شوند ودوباره باز تعزیه ای با شکوه و طولانی که از صبح تا شب نقشهای حر ، ابوالفضل (ع)، علی اکبر(ع)، قاسم بن الحسن(ع)، وهب و اگر وقت باشد شوذب وعابس ودرویش وشیر غران و...  درآن خوانده واجرا می شود. و این نه فقط یک مجلس صرف تعزیه خوانی است که تجلی عشق و ارادت مزینانیها وتعصب آنها به عزاداری ائمه(ع) است که به هر بهانه ای می خواهند یاد و نام آنها را گرامی بدارند و برایشان اشک بریزند و این تعصب را می توان درتعداد شهدای آنها دید که مزینان را از دیگر مناطق محروم خراسان متمایز کرده است؛ کویریانی که بیش از هفتاد شهید و دهها ایثارگر را درجنگ تحمیلی تقدیم کرده اند وافتخارشان این است که اولین شهید منطقه سبزوار را این دیار دارد و یا شهید بزرگ انقلاب منتسب به آنان است ، دکتر علی شریعتی مزینانی که افتخارش مزینانی بودنش و است و کویر مزینان ، روستا زاده ای که پدرانش همه از بزرگان علم وادبند وچون نگینی در دل انگشتری می  درخشند :" روستای محبوب من ! مزینان ! ای گرسنه ژنده پوش مغموم که بر حاشیه خشک و تشنه کویر افتاده ‏ای ، ای نجیب ‏زاده بزرگواری که قربانی ستم ایّامی و رنجور فقر و محکوم ویرانی و فراموشی و شرف تبار و شکوه تاریخت مستمندی را بر تو روا نمی‏ دارد
ای کوه و کویر و اَرگ و بازار و مدرسه و رِباط و سرچشمه و قبرستانی که همه از اجداد من سخن می‏ گویید و یادگار عصمت اعصارید ،... و تو ای* مسینان ! ای نام اهورایی که از بزرگی عصر مزداپرستی حکایت می‏ کنی و اکنون ، پیران شکسته و زنان چشم به راه و کودکان بی ‏پناهی را در خود داری که پدران ، شوهران و پسران‏شان به جستجوی نان ، تو را که تهیدست مانده ‏ای ترک کرده‏ اند . چقدر شما را دوست می‏ داشتم و شما می ‏دانید که علی رغم زندگی ، چه تعصّبی داشتم که یک روستایی راستین بمانم و به شما وفادار باشم . [ دکتر علی شریعتی ، مجموعه آثار 35 ، بخش 1 ،انتشارات آگاه ، چاپ دوم ، 1372 ، ص 437 [

                                          وادامه دارد...

مزنه ، مزو : به فتح میم وکسر نون نزنید، نزن

متقی : محمد تقی

عاشورای دوم

مراسم تعزیه دهه دوم با نام عاشورای بچه ها روز چهارشنبه پانزدهم آذرماه مصادف با بیستم محرم الحرام درمزینان برگزار می شود

به گزارش شاهدان کویرمزینان؛ پس از برگزاری مراسم تعزیه خوانی روز عاشورا که با حضور پرشور عاشقان وعزاداران اباعبدالله الحسین (ع) برگزار می شود این مراسم به همان شکل دربیستم محرم وبا هنرنمایی نیروهای جوان که البته تعدادی از آنها در مراسم دهه ی اول نیز نقش دارند برگزار می شود که دربین مزینانیها معروف به عاشورای بچه هاست ودلیل آن هم به خاطر این است که شروع این مراسم به همت نوجوانان علاقمندی بود ه که به تقلید از بزرگترها آغازگر آن  بوده اند واکنون همه ی آنها یا درمیان سالی هستند ویا به سن کهولت رسیده اند وعاشقانه دراین دستگاه خدمت می کنندوبعضی نیز دیده از جهان فروبسته اند.

گرچه درابتدا استقبال چندانی ازاین مراسم نمی شده ولی درزمان فعلی نه تنها مزینانیهای مقیم درپایتخت که شهروندان روستاهای مجاور نیز از آن استقبال می نمایند وسعی می کنند دراین روز خودرا به مراسم برسانند. یکی از کسانی که نقش بسزایی در برگزاری این مراسم داشت مرحوم حاج حبیب الله حسینعلی بود که چندوقت پیش درجواربارگاه ملکوتی آقا ومولایش حسین بن علی (ع) به دیدار یار رفت ودرکربلای معلی جان به جانان سپرد و اکنون فرزندانش راهش را ادامه می دهند.

عاشورای دوم به همان سبک وسیاق وبا تزئین نخل که از نخل اصلی کوچکتر است و درحال حاضر توسط خانواده شهیدان محمد، علی وحسین شهیدی آماده می گردد ،با سینه ی دوره وپیوستن هیئت غنی آبادیها وپس از آن حرکت به سمت مزار شهدا آغاز می شود. سپس با حضور درمیدان قتلگاه همانند دهه ی اول مجلس تعزیه خوانی تاغروب برگزار می شود .

درحال حاضر برگزار کنندگان دهه ی دوم سعی می نمایند تا مراسم درهمان روز بیستم برگزار شود وفرقی نمی کند جمعه یا روز غیرتعطیل باشد

عاشورای مزینان به روایت تصویر6

به راستی چه کسی می تواند این لحظه هارا به تصویربکشد

عاشورای مزینان تنها یک مراسم شبیه خوانی نیست

عاشورای مزینان تنها یک مراسم آئینی نیست

عاشورای مزینان تنها یک مراسم عزاداری نیست

عاشورای مزینان تنها گریه و اشک برحسین نیست

عاشورای مزینان عشق است و...

و مزینانیان را خیال گذر ازاین عشق نیست...

درادامه ببینیدعاشورائیان مزینانی را...

عاشورای مزینان به روایت تصویر5

بازهم عاشورا وآئین نخل گردانی مزینان

ودرادامه ببینیدعاشورای مارا به روایت عکاس خبرگزاری ایسنا...