به گزارش شاهدان کویرمزینان؛ سعید شریعتی مزینانی، عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی مشهد در گفت وگو با ایسنا- منطقه خراسان، به معادل واژه نیهیلیسم در فارسی به معنای هیچ‌انگاری و نیست انگاری اشاره و خاطر نشان کرد: این تفکر که با نام نیچه گره خورده، می‌تواند در سطوح و لایه‌های مختلف فلسفی و هستی‌شناختی، مابعدالطبیعی، معرفت‌شناختی، اخلاقی و سیاسی معانی متفاوتی را دارا باشد.

وی با یادآوری این مطلب که این نوع گرایش‌ها عموما در بین لایه‌های جوان اتفاق می‌افتد، اضافه کرد: اگر بخواهیم به دنبال دلیلی بگردیم باید به نظام اجتماعی اشاره کنیم. قبل از آن باید مشخص کنیم که چه تعریفی از نظام اجتماعی داریم. نظام به معنی حکومت و نهادهای رسمی در جامعه نیست بلکه منظور نهادهای فرهنگی و اجتماعی کننده در جامعه هستند سازمان‌هایی که وظیفه‌شان انتقال معانی ( در یک تلقی کلی) به جامعه است.

شریعتی خاطر نشان کرد: وقتی که نظام اجتماعی نمی‌تواند انجام مناسک دینی را توجیه کند فرد با این سؤال مواجه می‌شود که چرا باید آنها را انجام دهد و در بین برخی از افراد نوع دیگری از دینداری جایگزین می‌شود و یک نوع دینداری شخصی، تجربی و حسی به وجود می‌آید و فرد بر مبنای فهم خود از دین، عمل می‌کند.

در نیهیلیست نامیدن این افراد مراقب باشیم 

شریعتی با بیان اینکه باید دید کسانی که خود را هیچ‌گرا می‌دانند آیا واقعا براساس مبانی این تفکر، هیچ‌گرا به شمار می‌آیند یا نه، اظهار کرد: برخی از افراد نسبت به سیستم‌هایی که فعلا موجود است بی‌باور یا بیگانه می‌شوند. در اینجاست که باید میان نیهیلیسم منفعل و نیهیلیسم فعال تفکیک قائل شویم. در نیهیلیسم منفعل، پوچی به همه زندگی و هستی فرد سیطره می‌یابد و فرد پوچ‌گرا هیچ بدیلی را برای سیستم موجود نمی‌یابد.  

شریعتی تصریح کرد: اساسا با تحلیل تاریخی این تفکر در می‌یابیم که هیچ‌انگاری می تواند تعبیری کاملا اجتماعی و دارای ریشه‌های جامعه شناختی باشد . بنابراین نوع تربیت افراد در این تفکر بسیار مهم است، همچنین نقش محل‌های اجتماعی از جمله خانواده‌، مدرسه، محل زندگی، نهادهای مذهبی مانند مسجد و کلیسا و ... آموزش و پرورش و رسانه شایان توجه است.

عضو هیئت علمی جهاددانشگاهی مشهد اظهار کرد: در جامعه ما پوچ‌گرایی در حوزه مذهب بسیار قابل تأمل است. وی در مورد اینکه جوانان نوعی دینداری شخصی را ترجیح می‌دهند اذعان کرد: بسته به این دارد که از چه موضعی به این مسئله نگاه می‌کنید. من به عنوان یک جامعه‌شناس برایم مهم است که دین آثار اخلاقی واجتماعی داشته باشد.