الهامبخشی دکتر شریعتی در طراحی پرچم جمهوری اسلامی
🖌نویسنده و محقق؛ دکتر مهدی مزینانی
✍️دکتر علی شریعتی مزینانی، نقش اثرگذاری بهویژه برای همراهسازی دانشگاهیان و جریان روشنفکری ایران با انقلاب اسلامی داشت. تفسیرهای ایشان از اسلام اجتماعی و نوآوریهایی که در شبکهی مفاهیم دینی داشت اگرچه برپایهی برخی معیارها و ترازها و از موضع برخی دیدگاهها، محل انتقاد یا تامل بود، اما گیرایی مفاهیم دینی را برای جوانان و تحصیلکردگان و دانشجویان افزود و آنها را به جریان مبارزه با طاغوت پیوند زد.
این جنبه از زندگی دکتر شریعتی، بسیار و بهتفصیل، کاوش و تولید محتوا شده است.عدم حضور فیزیکی ایشان در دورهی پیروزی و پس از پیروزی انقلاب، فرصتی که میتوانست او را همانند دیگر نیروهای انقلابی برای نقشآفرینی در جریان نظامسازی داشته باشد از بین برد و تاثیراتشان را به «الهامبخشی» محدود کرد اما همین جنبه نیز بهدلایلی چون مصلحتاندیشیها و واهمه از برچسبها، کمتر کاوش شده یا دستکم بهاندازهی بخش پیشین بررسی نشده است. یکی از الهامات اندیشههای دکتر شریعتی، مصداقی و مشخص، فراهمسازی ایدهها و دستمایههایی ایدئولوژیک و مبتنی بر آموزههای دینی و مفاهیم عالی انسانی آن بوده که چندین سال بعد در طراحی پرچم جمهوری اسلامی ایران بکار گرفته شده است.
پرچم، مهمترین نماد و نشانهی کشورها و اجتماعات انسانی، از گذشته تا امروز بوده که اصول ارزشی و اعتقادی و بخشی از درونمایههای فرهنگی آنها را به نمایش میگذارد. از اینرو میتوان ادعا کرد اندیشهای پویا و ساختارمند لازم است تا مبنای نظری و فکری طراحی یک پرچم قرار گیرد.
پرچم جمهوری اسلامی ایران را دکتر حمید ندیمی، گرافیست و معمار کشورمان طراحی کرده است. وی در تنها گفتوگویی که چندین سال قبل راجعبه ماجرای طراحی پرچم جمهوری اسلامی داشته، میگوید: «قبل از انقلاب در جلسات دکتر شریعتی شرکت میکردم. ایده چنین کاری را در این جلسات و زمانی که تفسیر سوره حدید مطرح بود به دست آوردم.علاقه داشتم برای جهان اسلام یک نشان درست کنم. در آن جلسات دریافتم که حکومت اسلامی سه اصل اساسی دارد "کتاب، میزان، حدید" یا "کتاب، ترازو و آهن" یعنی اگر جامعهای یکی از این سه اصل را نداشته باشد به سوی رستگاری نمیرود.»