حاج حسن فرزند غلامحسین ناطقی سال ١٣٠٠در دیار تاریخی و دارالعارفین مزینان به دنیا آمد و تحصیلاتش را تا مقطع دریافت تصدیق ششم ابتدایی در آن دوران ادامه داد اما علاقه ی وافرش به تعزیه خوانی و شرکت در مجالس عزاداری سرور و سالار شهیدان موجب شد تا از همان سال های نخست تحت تعلیم شیخ حسین ناطقی پسرعموی پدرش قرار بگیرد و این استاد بزرگ تعزیه و شاعر توانمند مزینانی که جزء اولین نگارنده های نسخه تعزیه در مزینان بود وقتی ذوق و شوق شاگردش را دید به تمرین نقش حر و پسرش با او پرداخت و این نوجوان خوش ذوق را مناسب ترین جایگزین برای خود می دانست و نقش پسر حر را به او سپرد.
حاج حسن که تا اواخر عمر استادش او را در تعزیه خوانی همراهی می کرد با درخواست شیخ حسین ؛ نقش حربن یزید ریاحی را برعهده گرفت و با آدابی خاص آن را ایفا می کرد.صحنه ی توبه ی حر و حضور او در خدمت امام حسین(ع) یکی از تأثیر گزارترین بخش نسخه ی حر در تعزیه مزینان است که حاج حسن با آدابی زیبا و بدون تملق و ریا آن را اجرا می کرد به طوری که وقتی به نزد امام برای توبه مشرف می شد،حس و حال او دگرگون شده و با حالی زار و خلوص دل توبه می کرد و اشک ریزان و گریه کنان این قسمت نسخه را ارائه می کرد به گونه ای که حاضرین در عاشورای مزینان نیز با اشک و ناله با وی همراه می شدند .
عبدالحسین کارگری یکی از بازیگران و اساتید نمایش شهرستان سبزوارکه چندین بار برای شرکت در مراسم تعزیه خوانی روز عاشورا به مزینان سفرکرده معتقد است :« حاج حسن هنرمندی بی نظیر در اجرای نقش حر بود و به یقین او هنر نمایش را به خوبی می شناخت» وی همچنین از بداهه گویی این ذاکر اهلبیت(علیهم السلام) تعریف می کند و می گوید:« در قسمتی از نقش متوجه شدم که او در لحظه، شعری سرود و با هنرمندی خاصی اجرا کرد.»
این آداب و شیوه تعزیه خوانی حاج حسن ناطقی تا زمانی که نسخه را به فرزند خود محمدرضا واگذار کرد ادامه داشت .
حاج حسن ناطقی به خاطر علاقه مندی بیش از وصفش به حضرت اباعبداالله(ع) از روز سوم ماه محرم تا روز تاسوعا در تکیه حاجی خان یا همان تکیه بالا نقش های مختلفی را در تعزیه خوانی اجرا می کرد که می توان به زن مصیب،مسلم ابن عقیل و ... اشاره کرد.
یکی از معجزه هایی که در زمان ایفای نقش حر برای وی رخ داد این بود که« چند روز مانده به عاشورای حسینی ،این پیرغلام امام حسین (ع) سکته کرده و قادر به حرف زدن نبوده و تا صبح عاشورا از این ماجرا ناراحت و نگران مجلس بود ،در اولین لحظات صبح ؛ شیخ حسین ناطقی به او می گوید لباس پوشیده و سوار بر اسب شود ولی وی به دلیل مشکل حرف زدن امتناع می کند اما با اسرار استادش،لباس بر تن کرده و آماده سوار شدن بر اسب می شود و همان لحظه که پا در رکاب گذاشته از سیدالشهدا با یک یاحسین(ع) مدد می جوید و ارباب هم جواب این نوکر خود را می دهد و نطق وی گویا می گردد و طوری به خواندن نسخه می پردازد که باعث شگفتی همه مردم می شود .»
حاج حسن تا سال 1365 خود به تنهائی به خواندن نسخه حر در روز عاشورا مشغول بود و حدود نیم قرن تعزیه خوان عاشورای مزینان بود ولی از این سال به بعد کاری که شیخ حسین ناطقی برای وی انجام داد او نیز در حق فرزندش ایفا کرد و پسر خود محمد رضا ناطقی را تا مدتی در اجرای نقش حر همراهی می کرد و از سال ١٣٧١تا بدرود حیاتش که در سال ١٣٧٤اتفاق افتاد به نظاره هنرنمایی فرزندش در اجرای نقش حربن یزید ریاحی نشست و سرانجام در سن ٧٤سالگی در اثر سکته قلبی به دیار باقی شتافت تا از شفاعت مولا و مقتدایش امام حسین(ع) بهره مند شود.
به جمع شاهدان کویردر تلگرام بپیوندید: https://telegram.me/shahedanemazinan
خسته
از ناملایمات زندگی چون آواره ها در خیابان قدم می زدم و زیر لب غرلند می
کردم و به نامردی های دنیا لعنت می فرستادم که حجله ی عزایی مرا از راه
رفتن باز داشت، روی آگهی ترحیم این گونه نوشته بودند : «زنده یاد بانو زهرا
گل محمد ، مادر شهید محسن حیدرزاده .مراسم ختم آن مرحومه در منزل ایشان
واقع در کوچه ی یاس، پلاک18 ، به نشانی در نیم سوخته، برگزار می شود.» یک
کوچه ی باریک و تاریک . حس کنجکاوی من را به آدرسی که درون آگهی نوشته بود
کشاند.خاکستر در سوخته که با خون آمیخته شده بود در دلم ولوله ای به راه
انداخت.اهالی محله بیرون از آن خانه جمع شده بودند. گویا جرأت ورود به آنجا
را نداشتند و یا از موضوعی خجالت زده بودند.در میان همهمه ی مردم خاطرات
عجیبی را از او می شنیدم:
سی
و هفت سال از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در مقابل رژیم ستمشاهی و دنیای
استکبار می گذرد ، یادش بخیر روزهای بهمن 57 که مردم حماسه آفرین ایران در
سرتاسر کشور اسلامی مان برای ورود امام خمینی(ره) به میهن لحظه شماری می
کردند و سرانجام آن روز موعود رسید و امام ، نوفل لوشاتو را به مقصد تهران
ترک کرد و وقتی در هواپیما نشست تمامی همراهان دل نگران بودند اما آن پیر
فرزانه که آیات نورانی قرآن را زمزمه می کرد آرام بر روی صندلی نشسته بود و
از آرامش او تلاطم درونی یاران نیز فرو نشست و وقتی سرود خمینی ای امام
در فرودگاه طنین انداز شد ایران به یمن قدوم رهبرش گلباران شد و پس از آن
ملت مقاوم ایران 37 سال در مقابل تمامی توطئه های استکبار که چشم دیدن
پیروزی ایرانیان را ندارند ایستاد.
با
حضور علاقمندان به موسیقی و جمعی از مزینانی های قدرشناس اولین شب اجرای
کنسرت موسیقی سنتی با هنرنمایی و خوانندگی استاد آواز سید مصطفی جلالی پور
مزینانی در تالار ایوان شمس واقع در ستارخان برگزار شد.
حجاز شدند.
