بررسی اندیشه سیاسی میرزا کوچک خان جنگلی و نقش نهضت جنگل در ژئوپلیتیک ایران

​🖌نویسنده و محقق؛دکتر احمد باقری مزینانی

 

💠 بررسی محتوای آخرین نامه میرزا کوچک خان جنگلی که در تاریخ ۵ آبان ۱۳۰۰ - حدود ۳۶ روز قبل از شهادت - نوشته شده است، دریچه مناسب برای شناخت ابعاد شخصیت او به عنوان یکی از مهمترین مبارزان معاصر ایران است.
​به نظر می‌رسد جمله‌ی: "...البته بعد از محو ما خواهند فهمید، که بوده‌ایم و چه خواسته‌ایم و چه کرده‌ایم..." مهمترین دغدغه تاریخی و "دال مرکزی اندیشه میرزا کوچک‌خان" است که روشن کننده برخی از ویژگی‌های بینش اعتقادی، منش انسانی و کنش سیاسی میرزا و نهضت جنگل در سه بخش زیر باشد:

🔻 بخش۱. داشته‌های میرزا؛ شناخت شناسی نهضت جنگل
بررسی زیست فردی، اجتماعی و سیاسی میرزا کوچک‌خان جنگلی در برگیرنده گزاره‌های زیر است:

🔸۱. میرزا یونس استاد سرایی فرزند میرزا بزرگ بچه محله‌ی استاد سرای رشت است.

🔸۲.او در خانواده متوسط و طالب علوم دینی و تربیت یافته اسلامی متولد شد.

🔸۳.میرزا در مسجد جامع رشت و در مدرسه محمودیه منطقه سرچشمه تهران علوم دینی را تحصیل کرد.

🔸۴. او دارای شخصیتی با فضائل اخلاقی ذاتی و مومن به اصول اخلاقی اکتسابی بود.

🔸۵. میرزا انسانی محبوب، محجوب و صریح الهجه بود.

🔸۶. او انسانی رنج کشیده بود و آشنایی عمیق با درد و رنج مردم داشت.

🔸۷. ذهن میراز و شخصیت سیاسی او در فرآیند نهضت مشروطیت و متاثر از قیام آزادیخواهان، قوام یافت.

🔸۸. در جنگ سه روزه منتهی به فتح قزوین با مشروطه خواهان‌همراهی و همگامی داشت.
 
🔸۹. میرزا مؤسس و رهبر اتحاد اسلام، کمیته اتحاد اسلام، نهضت جنگل و بنیانگزارن نخستن جمهوری در ایران بود.
 
🔸۱۰. میرزا ضمن آرمان‌گرایی و پیشگامی در مبارزه انقلابی - اسلامی، مقاوم، سازش ناپذیر و حماسی بود.

♻️ استنباط راهبردی
تاریخ معاصر ایران شاهد شکل‌گیری "پنج نهضت در پنج کانون‌ ژئوپلیتیکی است این کانون‌ها شامل: کرانه خلیج فارس، کرانه دریایی خزر، کرانه مرز شرقی، کرانه مرز شمال غربی و کانون مرکزی ایران" هستند که مبدأ تحول ساز در ایران در دوره‌های بعدی شدند. این پنج نهضت‌ عبارتند از:

🔅 ۱. نهضت دلیران تنگستان به رهبری رئیسعلی دلاواری در جنوب ایران که با شهادت او در ۱۷ شهریور ۱۲۹۴ پایان یافت.

🔅 ۲. نهضت آزادیخواهان به رهبری شیخ محمد خیابانی در غرب ایران، که با شهادت او در ۲۲ شهریور ۱۲۹۲ پایان یافت.

🔅 ۳. قیام کلنل پسیان در شرق ایران که با شهادت او در ۹ مهر ۱۳۰۰ به پایان رسید.

🔅 ۴.نهضت جنگل به رهبری میرزا کوچک جنگلی در شمال ایران، که با جداکردن سر او از تنش و ارسال آن برای رضا میر پنج در ۱۱ آذر ۱۳۰۰ خاتمه یافت.

🔅 ۵. نهضت فدائیان اسلام به رهبری سید مجتبی نواب صفوی در مرکز ایران، که با شهادت او در ۲۷ دی ۱۳۳۴ به پایان رسید.

🔻 بخش ۲. خواسته‌های میرزا؛ رویکرد نهضت جنگل
 
بررسی اصول اعلامی نهضت جنگل و محتوای گفتمان و رفتار میرزا کوچک‌خان جنگلی که بخشی از آن را در آخرین نامه او متذکر شدیم، روشن کننده خواست‌های میرزا و اهداف نهضت جنگل است. در این میان ترسیم
چهار هدف "اخراج نیروهای بیگانه، رفع بی‌عدالتی، مبارزه با خودکامگی و استبداد و برقراری دولتی مردمی" برای نهضت جنگل، نشان دهنده آرمان بزرگ او بود.
علاوه بر آنچه ذکر شد، سایر خواسته مهم میرزا کوچک‌خان جنگلی عبارت‌اند از:
 
🔸۱. تلاش به منظور قانون گذاری از محتوای منابع دینی، مبتنی بر نیاز زمان؛

🔸۲. تعیین هدف خدمت به اسلام و ایران، برای هیئت اتحاد اسلام؛
 
🔸۳. تلاش به منظور تبدیل مطالبات عدالت خواهانه و آزادی طلبانه، به خواست عمومی؛
 
🔸۴. سازماندهی و مشارکت در حرکت جمعی، برای اهداف مشروطه در ایران؛

🔸۵. هدف گذاری سیاسی در مواجهه با استبداد داخلی و مقابله نظامی، با استعمار خارجی؛

🔸۶. حمایت از مردم استان‌ها و مردم آسیب دیده، در دوران تحمیل قحطی بزرگ به ایران؛

🔸۷. نفی رسمی سیاست استعماری و اشغالگری انگلیس و روسیه تزاری و مخالفت با معاهده ها و قراردادهای خارجی؛

🔸۸. تاکید بر تساوی حقوق انسانی و قومی در حکومت موقت و دفاع از جان و مال مردم؛

🔸۹. تعهد به حفظ یکپارچگی ایران و حفظ شعائر دینی و ملی، در اعلامیه‌ی «فریاد ملت مظلوم ایران از حلقوم فدائیان جنگل‌»؛

🔸۱۰. اهمیت حفظ شعائر اسلامی در حکومت موقت؛

🔸۱۱. تاکید بر انقلاب سرخ - مقابله عدالتخواهانه و مسلحانه - با استبداد و استعمار.

♻️ استنباط راهبردی
رد کردن پیشنهاد نماینده انگلیس برای تشکیل حکومت ملی، تحت پرچم بریتانیا و کنجاندن اصول اسلامی در مستندات نهضت جنگل، نشان دهنده آرمان بزرگ میرزا کوچک‌خان جنگلی به عنوان یک مبارز انقلابی و عدالت طلب بود. بنابراین او به دنبال مقابله همزمان با اشغال‌گری و استعمار خارجی انگلیس و روس و مقابله با شکل‌گیری استبداد رضاخانی در کوتاه مدت را دنبال می‌کرد.
رویکرد اصلی نهضت جنگل در میان مدت "ترکیب اسلامیت و ایرانیت" و دستیابی به "تشکیل حکومت اسلامی - ایرانی" به عنوان مهمترین آرمان میرزا کوچک‌خان جنگلی در بلند مدت بود.

🔻بخش ۳. اقدامات میرزا؛ رویکرد میدانی نهضت جنگل

بررسی رویکرد عملیاتی نهضت جنگل در مقاطع مختلف نشان می‌دهد که پایداری عزتمندانه در برابر استعمارگران خارجی، مقابله با استبداد داخلی، زمینه سازی برای انسجام اجتماعی ایران، ساختارسازی حکمرانی موقت با ماهیت جمهوری و اسلامی از مهمترین اصول در فعالیت‌های میدانی میرزا کوچک‌خان جنگلی بوده است.
مبتنی بر اصول مذکور، مهمترین اقدامات میرزا کوچک‌خان جنگلی در فرآیند مبارزات عبارت‌اند از:

🔸۱. عضویت در صفوف مشروطه خواهان آزادی طلب؛

🔸۲. هجرت مجاهدانه برعلیه استبداد محمدعلی شاه، از رشت به قزوین و تا تهران؛

🔸۳. عضویت در کانون مرکزی مجلس اتحاد مشروطه خواهان؛

🔸۴. عضو مؤثّر و هدایتگر برای هیئت اتحاد اسلام در رشت؛

🔸۵. تشکیل گروه فدائیان، برای مبارزه با اشغالگری دولت انگلیس و روسیه تزاری؛

🔸۶. مدیریت معیشت مردم استان گیلان و مازندران در دوره قحطی بزرگ در ایران؛
 
🔸۷. ایجاد سازوکارهای حکمرانی موقت در ابعاد سیاسی، نظامی و اقتصادی در روستای کسما و منطقه فومنات؛

🔸۸. تشکیل دولت موقت شمال کشور در دوره اشغال ایران و دوره بحران دولت ملی؛
 
🔸۹. نفی حکومت سلطنت از طریق اعلام رسمی حکومت موقت جمهوری (اسلامی - مردمی) در رشت؛

🔸۱۰. ارائه کمک مومنانه و انسانی به مردم سایر شهرهای کشور از تهران و همدان و در دوران قحطی بزرگ؛
 
🔸۱۱. اتخاذ رویکرد انقلابی با تکیه بر کلید واژه "صدر شورای انقلابی جمهوری ایران" در مکاتبه‌های رسمی؛

🔸۱۲. تقویت ساختار مقاومت از طریق تبدیل هیئت اتحاد اسلام به کمیته اتحاد اسلام و تبدیل آن به نهضت جنگل.

♻️ یافته‌های راهبردی
اندیشه سیاسی میراز کوچک‌خان در نهضت جنگل بازتاب داشته‌های بنیادین اعتقادی، خواسته‌های آزادی‌خواهانه و اقدامات عدالت‌طلبانه او در میدان عمل است. به همین سبب نهضت جنگل یکی از "قیام‌های انقلابی و نهضت‌های پنج‌گانه اسلامی" برای نقش آفرینی تمدنی در ژئوپلیتیک ایرانیان در دوره معاصر است. بنابراین:

🔅۱. معارف متکی بر تربیت دینی و تجربه سیاسی میرزا کوچک در جنبش مشروطه، منجر به شکل‌گیری مدل کوچکی از سیاست‌ورزی و حکمرانی محلی در نهضت جنگل شد.

🔅۲. میرزا کوچک‌خان جنگلی همزمان در دو جبهه‌ی؛ مقابله سخت میدانی با استعمار انگلیس و مقاومت در برابر استبداد رضاخانی از یک سو و مواجهه نرم نظری با ایدئولوژی سوسیالیستی روسیه و رویارویی با محافل انحرافی و تحریف‌گر در درون نهضت جنگل، درگیر بود.
 
🔅۳. اهمیت اقدامات میرزا کوچک در نهضت جنگل منجر تقویت رویکردهای سیاسی متعهدانه علما و اندیشمندان اسلامی شد. به‌گونه‌ای که بعدها از تجربیات الگوی حکمرانی موقت جنگل به عنوان حلقه میانی نهضت مشروطیت و تحولات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی منتهی به انقلاب اسلامی استفاده شد.

 

شاهدان کویر مزینان در پیام رسان ایتا https://eitaa.com/sh_mazinan

​

یار مزینانی

​(تقدیم به معلم بزرگ دکتر علی شریعتی مزینانی)

​

گرچه زمان می رود نام علی زنده است
روح بلندِ کویر قامت پاینده است
یار مزینانیم شور به جا نم دمید
هرنفسم با غمش سخت چه آکنده است

گفت معلم منم جان پراز شور کو
حلقه ی دارت منم آن سرمنصورکو
شعله ی عرفان او آتش جانا نه شد
گفت که دارغم است عاشق مسرور کو

حاصل عمرت علی حمله به بی داد بود
خاک تو ازجنس آن سوتک فریاد بود
نسل ستم دیدگان باز برادر چنین
پایِ اهرام ها له شده بر باد بود

 

شاعر؛ عباس رحیمی

 

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

شاهدان کویرمزینان در #آپارات https://www.aparat.com/shahedmazinan

شاهدان کویر مزینان در پیام رسان ایتا https://eitaa.com/sh_mazinan

​

دکتر مزینانی: شیردهی برای سرطان سینه نقش محافظت کننده دارد

​

  

​

آزیتا مزینانی متخصص جراحی عمومی از پژوهشکده سرطان پستان جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه در سرطان پستان اگر بیمار در مراحل اولیه و شروع بیماری مراجعه کند، نتایج درمانی و بقای او بسیار چشمگیر خواهد بود، گفت: مراجعه به موقع به پزشک، مستلزم هوشیاری خانم‌ها در معاینات ماهانه‌ی خودشان و مراجعه به پزشک در زمان‌هایی که برایشان مقرر می‌شود است.

وی با توجه به اینکه برخی مواقع تشخیص سرطان پستان تنها با ماموگرافی ممکن است، گفت: خانم‌های بالای 40سال باید تحت‌نظر پزشک باشند و با صلاحدید پزشک سالانه مامو گرافی انجام دهند.

متخصص جراحی عمومی از پژوهشکده سرطان پستان جهاد دانشگاهی افزود: بین 20 تا 39 سال هر فرد باید هرماه روز 9 تا 10 شروع سیکل قاعدگی خودش را معاینه و هر یک تا سه سال نیز به پزشک مراجعه کند و خانم‌های یائسه نیز یک روز در ماه را برای انجام معاینه شخصی درنظر بگیرند تا در صورت بروز هرگونه مشکل تشخیص داده شود.

مزینانی با تاکید بر اینکه در سرطان پستان هر چه زودتر تشخیص داده شود کمک‌شایانی به درمان می‌کند، در خصوص روش‌های تشخیص تصریح کرد: در ابتدا باید فرد با توجه به آگاهی‌هایی که دارد نسبت به وجود هرگونه نشانه‌ای برای بروز این بیماری هوشیار باشد و در مرحله دوم نیز می‌تواند با مراجعه به پزشک غربالگری‌های لازم را انجام دهد.

وی تاکید کرد: هر خانم باید با روش معاینه پستان‌هایش آشنا باشد و آن ‌را بیاموزد و انجام دهد.

متخصص جراحی عمومی از پژوهشکده سرطان پستان جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه در ایران سن شایع سرطان پستان بین 40 تا 49 است، افزود: وقوع آن حدود 30 نفر در 100 هزار نفر است.

مزینانی اظهار کرد: شایع‌ترین علامتی که خانم‌ها به پزشک مراجعه می‌کنند درد است که این نشانه خوش‌خیم بودن است اما نباید به دلیل اینکه خوش‌خیم است نسبت به انجام مراحل درمان بی‌تفاوت باشد.

وی با اشاره به اینکه سن اولین حاملگی قبل از 30 سال نقش محافظت‌کننده در برابر سرطان پستان دارد، گفت: حداقل یکسال شیردهی برای پستان‌ها محافظت کننده است.

متخصص جراحی عمومی از پژوهشکده سرطان پستان جهاد دانشگاهی خاطرنشان کرد: خانم‌‌ها با مشاهده درد، توده و هرگونه نشانه غیرمعمول باید به پزشک مراجعه کنند.

 

شاهدان کویر مزینان در پیام رسان ایتا https://eitaa.com/sh_mazinan

​

مصوبات جدید کارگروه اضطرار آلودگی هوای تهران

​🔸دکتر علیرضا مزینانی دبیر کارگروه مواقع اضطرار آلودگی هوای استان تهران درباره مصوبات سومین کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوا گفت:  مجوزهای روزانه طرح ترافیک توسط شهرداری تهران ازیکشنبه تا چهارشنبه  (۱۲تا ۱۵ آذرماه) صادر نمی‌شود.

​🔸وی افزود:  اعمال تردد نوبتی ( طرح زوج و فرد ) کلیه خودرو ها از محدوده طرح کاهش آلودگی هوا انجام پذیرفته و پلیس راهور تهران بزرگ نسبت به نظارت و اعلام نتیجه به استانداری اقدامات لازم را به عمل آورد.

🔸مدیر کل محیط زیست استان تهران ادامه داد: کلیه فعالیت‌های آموزشی مدارس در مقاطع کودکستان ، دبستان و متوسطه اول یکشنبه(۱۲ آذرماه)  به صورت غیر حضوری و مجازی برگزار می‌شود. کلیه مهد های کودک  از امروز تا فردا تعطیل اعلام می‌شود.

🔸مزینانی درباره سایر مصوبات این کارگروه گفت: کارکنان دستگاه های دولتی دارای بیماری‌های قلبی و عروقی ، بیماری‌های زمینه‌ای ، تنفسی و خود ایمنی و زنان باردار در صورت موافقت دستگاه مربوطه می توانند از ظرفیت دورکاری استفاده کنند.

🔸وی  با بیان اینکه از هرگونه فعالیت ورزشی اعم از انفرادی، همگانی و باشگاهی در محیط باز خودداری شود، اظهارکرد: بر اساس تصمیم کارگروه تردد شبانه خودروهای گازوئیلی سنگین مانند کامیون، تریلی ، جرثقیل و.. درمحدوده کامیون ممنوع شهر تهران ممنوع است. پایگاه‌های سیار فوریت‌های پزشکی اعم از اورژانس و هلال احمر در مناطق پرتردد شهر جانمایی شوند.

🔸دبیر کارگروه مواقع اضطرار آلودگی هوا اضافه کرد: شهرداری‌ها و اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان نسبت به جلوگیری از روشن ماندن اتوبوس‌ها و مینی بوس‌ها در پایانه‌های مسافربری اقدام کنند. سازمان صدا و سیما، رسانه‌ها و روابط عمومی کلیه دستگاه‌های اجرایی نسبت به اطلاع‌رسانی لازم، توصیه‌ها و جلب همکاری و مشارکت عمومی در خصوص پرهیز از اقدامات منجر به آلودگی هوا ، رعایت نکات بهداشتی ویژه شرایط اضطرار آلودگی هوا و کاهش استفاده از وسایل نقلیه شخصی و پرهیز از سفرهای غیر ضروری و نظایر آن اقدام کنند.

🔸مزینانی تاکید کرد: بر اساس اعلام این کارگروه استفاده از ماسک‌های مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی توسط آحاد مردم به‌ویژه گروه های حساس مانند کودکان، افراد سالمند، بیماران قلب و تنفسی، زنان باردار و ...، شاغلان پلیس راهور و شهرداری ها و ... که بیشترین مواجهه با آلودگی هوا و حضور در فضای باز دارند، ضرورت دارد.

🔸وی ادامه داد: پلیس راهور تهران بزرگ نسبت به جلوگیری از تردد کلیه موتورسیکلت‌ها ، خودروهای دودزا و فاقد معاینه فنی همچنین وسایل نقلیه دودزا دارای معاینه فنی اقدامات لازم را به عمل آورد. جلوگیری از تردد وسایل حمل و نقل عمومی که آلایندگی قابل رویت دارند مانند مینی بوس ، اتوبوس ، ون و تاکسی از محل توقفگاه اتوبوس‌های شرکت واحد و پایانه‌های مسافربری  توسط شهرداری و اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای صورت پذیرد.

🔸دبیر کارگروه مواقع اضطرار آلودگی هوا با بیان اینکه بر اساس تصمیم کارگروه ممنوعیت مصرف نفت کوره و مازوت در کلیه واحدهای نیروگاهی، صنعتی ، تولیدی ، معدنی و خدماتی استان، توسط شرکت پخش فرآورده های نفتی منطقه تهران صورت پذیرد،‌ تاکید کرد: شرکت گاز استان  نسبت به تداوم تامین سوخت گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها و سایر واحدهای متصل به شبکه گاز رسانی که فعالیت آن‌ها در این شرایط ضروری است، اقدام کند.

🔸وی اضافه کرد: شهرداری‌ها و بخشداری‌های استان جهت جلوگیری از پسماند سوزی و سوزاندن شاخ و برگ درختان، نظارت ویژه اعمال کنند. اطلاع‌رسانی لازم در این خصوص از طریق فرمانداری‌ها در حوزه استحفاظی شهرستان ها صورت پذیرد. کلیه فعالیت‌های معادن شن و ماسه و کارخانجات تولید آسفالت ممنوع است.

🔸دبیر کارگروه مواقع اضطرار آلودگی هوا با اشاره به سایر مصوبات کارگروه گفت: اداره کل حفاظت محیط زیست استان ، نسبت به تشدید نظارت بر فعالیت واحدهای آلاینده همچنین سوخت مصرفی نیروگاه ها و واحدهای تولیدی و صنعتی، اقدام کند. کلیه دستگاه‌ها مکلف هستند گزارش اقدامات را به‌صورت مکتوب به همراه مستندات پس از پایان شرایط اضطرار به استانداری و دبیرخانه اعلام کنند همچنین مقرر شد کلیه فرمانداران استان بر نحوه اجرای مصوبات در شهرستان مربوطه نظارت و گزارش اقدامات را به استانداری و دبیرخانه  اعلام  کنند.

🔸مزینانی در پایان اظهارکرد: مقرر شد در صورت هر گونه تغییر در شرایط آلودگی هوا و نیاز به تصمیم‌گیری‌های جدید ، دبیرخانه با هماهنگی رئیس کارگروه تصمیم گیری های لازم را اتخاذ و اطلاع رسانی از طریق سازمان صدا و سیما صورت پذیرد./ایسنا

 

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

شاهدان کویرمزینان در #آپارات https://www.aparat.com/shahedmazinan

شاهدان کویر مزینان در پیام رسان ایتا https://eitaa.com/sh_mazinan

​

🎬حکایت شیرین مردم خوش طبع مزینان...(25)

​

  

💠ماجرای مرد دانشمند و خشت زن...

🖌نویسنده؛ علی جعفری مزینانی

✍️ افرادی که از نزدیک با زنده یاد دکتر علی شریعتی مزینانی حشر و نشر و نشست وبر خاست داشته اند متفقاً نقل قول کرده اند یکی از صفات بارزش ساده زیستی و افتادگی و حلم وبردباری او بود واین ویژگی ممتاز  تنها در دکتر خلاصه نمی شد و ‌پدر ایشان مرحوم استاد محمدتقی شریعتی مزینانی نیز از همین آراستگی اخلاقی بر خوردار بوده اند .
از سوی دیگر بارها دکتر شریعتی در آثار و دست نوشته ها و یادداشت هایش تأکید داشته که اولین وآخرین مربی و معلمم پدرم بود و از محضر ایشان درس های زیاد مبانی اخلاقی و اعتقادی  آموختم که بیشتر این آموزه ها بیش از آنکه جنبه ی نظری و تئوری داشته باشد وجه کاربردی و راهگشایی آن محسوس تر و نمایان تر بود.

​◀️ دودمان محترم خزاعی ها از جمله «حاج رضا خزاعی مزینانی »رحمت ا... علیه مشهور به حاج خان یکی از چهره ها و پیشکسوتانی است که منشاء وعامل خدمات ارزنده برای مردم واهالی ولایتمدار و خداجوی مزینان در گذر تاریخ بویژه در امور مذهبی و دینی بوده اند که بر خورداری از علم و بهره مندی از حُسن اخلاق و متمتع از سطح آگاهی و مستفید از مراتب فرهنگی واجتماعی آنان تکمیل کننده ی ارادتمندی آنان به ساحت مقدس ائمه ی طاهرین صلوات ا... علیهم اجمعین می باشد

از آنجا که  شادروان حاج خان قرابت و خویشاوندی با خانواده شریعتی داشت و همین موضوع  ایجاب می کرد تا عامل ارتباطات و رفت وآمد خانوادگی و نیز اُنس و الفت بین شان برقرار باشد وی حکایتی را به شرح ذیل روایت کرده است.

دریکی از نشست هایی که با مرحوم دکتر به اتفاق چند نفر در منزل شخصی ام درتهران خیابان اقبال لاهوری داشتم تصادفاً بین من و دکتر شریعتی در ارتباط به رفتن شان به کشور فرانسه برای ادامه ی تحصیل گفت وگویی پیش آمد.
 دکتر می گفت:  به هنگام سفر به فرانسه پدرم  محمد تقی شریعتی فرمودند:
 حالا که به خواست خدا قصد مسافرت خارج از کشور داری آنچه را که می خواهم به طور مشروح ومبسوط برایت بازگو‌کنم ترجیح می دهم تا به صورت مختصر و در سه بند کوتاه یاد آوری کنم.... فراموش نکنی که :
اولاً : مسلمان و شیعه هستی
ثانیاً: ایرانی هستی ومتعهد به آداب واصول خاص آنهم با فرهنگ غنی تمدن ومدنیت و انسانیت
ثالثاً : درهر شرایطی حلم وبردباری وتواضع مکمل و پیش نیاز علم است و مبادا دامنت به غرور وتکبر و خودبینی و تفاخر وخودخواهی واز این قبیل آلوده شود.

دکتر در ادامه ی صحبت به مقوله حلم و بردباری به داستان جالبی به نقل از پدرش از روبرو شدن یک ‌شخص دانشمند با فرد خشت زن اما برخوردار از تجربیات گرانبها به شرح زیر اشاره می کرد.

....مرد دانشمندی با خانواده اش خداحافظی کرد و به آنان گفت که برای کسب علم و تحصیل به مسافرت می‌روم و چنانچه مدّت مسافرتم طول کشید ناراحت نباشید.
 سپس از خانه خارج شد و راه سفر را در پیش گرفت تا این که وارد دروازه شهری شد و مردی را دید که مشغول خشت زنی است. مرد دانشمند به او سلام و احوالپرسی کرد وخسته نباشید گفت.
 مرد خشت مال به او گفت:
 چه کاره ای و بارت چیست؟
مرد دانشمند گفت: دانشمندم و بارم علم من است.
خشت زن به او گفت:
‌بگو ببینم :«سربارت» چیست؟!
مرد دانشمند از جواب عاجز و درمانده شد و به او گفت:
 مفهوم کلمه «سربار » را نمی ‌دانم و از مرد خشت زن تقاضا نمود تا اصطلاح ‌ومعنای سربار را برای او توضیح دهد.
مرد خشت زن به او گفت:
توضیح آن منوط است به اینکه  تو باید ۱۶ سال برای من کارگری کنی !!
 از آن جایی که مرد دانشمند طالب و تشنه ی علم و کمال و یادگیری بوده این شرط وتعهد و مألاً خدمت را می پذیرد و مدت ۱۶ سال شاگردی خشت زن را می کند!!! ضمن اینکه در طول این مدت مشقات زیادی را متحمل و به خاطر کسب علم همه ی مصائب وسختی ها را برخود هموار می سازد.
تا اینکه مدت ۱۶ سال به اتمام می رسد و مرد دانشمند به خشت زن می گوید:
 استاد...  من کارم را به اتمام رساندم و اکنون نوبت شماست تا(سرباربودن) علم را برایم توضیح دهی.
 خشت زن می گوید:
سربارعلم، حلم و بردباری است و تا زمانی که علم همراه حلم نباشد از علم ودانش بهره ای نخواهی برد وشما هم در طول این مدت۱۶ سال صبوری کردی واین نشان دهنده ی تواضع و فروتنی و حلم توست ومطمئن باش که آینده درخشان نیز از آنِ توست...

 

شاهدان کویر مزینان در پیام رسان ایتا https://eitaa.com/sh_mazinan

​

روزی روزگاری مزینان... بخش بیست و هشتم؛ بستنی در مزینان

​

  

🖌نویسنده؛ حسین محمدی مزینان

​

رونق کاسبی در مزینان بسیار بالا بود به طوری که از سبزوار تا مزینان، کارگاه بستنی سازی فقط در مزینان دایر بود.

شاید نوشابه در بعضی روستاها آن هم به نُدرت پیدا می شد اما در مزینان به وفور وجود داشت. در اویل ظهور نوشابه با نام پپسی کولا  بعضی از آقایان علما می گفتند چونکه صاحب آن کارخانه از یهودیان می باشد لذا این نوشابه با این نام حرام است و مومنین باید از خوردن آن امتناع نمایند!! اما بعد از مدتی نوشابه بنام های دیگر وارد بازار شد.

 هنوز دکانهای مزینان بویژه از کوچه سرهنگ و خاصه در پائین تر از هیئت ابوالفضلی رونق و بازار داشت. از سبزوار با کامیون و اتوبوس های وقت تا آنجا که بیاد دارم اویل دهه چهل تبلیغات نوشابه با پوسترهای حلبی به اندازه ۵۰در۶۰ بسیار جالب بر درب های چوبی با میخ نصب می شد رنگ درون شیشه در پوسترها سیاه بود. پپسی بنوشید؛ و بعدها کوکاکولا کولاک می کند و بعد از مدتی نوشابه هایی بارنگ زرد با نام کانادا درای بنوشید و سپس اُسو و بعدها بابِل آپ و همچنین سِوِن آپ بنوشید در فضای مزینان بر در و دیوار جلوه گری می کرد و جعبه های چوبی که هرکدام حاوی ۲۴ عدد شیشه نوشابه بود اولین بار بر درب های چوبی مغازه مرحوم کربلایی عبدالحسین تبلیغ شد و ایشان در پائین بازار مزینان فروش خوبی داشت.

 اما در بین مردم نوشابه از هر نوع و رنگی که بود به کانادا مشهور شد حتی به پپسی هم کانادا می گفتند. بهر حال شب که می شد آب روان و سرد چشمه ینگه قلعه همان ستون فقرات روستای مزینان که صدای کّرت ها(آبشارهای) کوچکش که در چندین نقطه وجود داشت نوازشگر روح و آرام بخش جان هر دل تفتیده در کویر بود، شبانگاه چند چیز درون آب جای می گرفت . کیسه های کوچک کاه برای خیس خوردن و سپس با آرد جو آمیخته شدن برای گاوهای شیرده و همچنین گذاشتن نلک های یا همان کوزه های بزرگ برای گرفتن کره از ماست برای اینکه وقتی کوزه یانِلک سردتر بود هنگام صبح کره بیشتر و در زمان کوتاه تری بدست می آمد و جاروی درشته بنام جارو ی مکه برای خیس خوردن تا شکنندگی آن کمتر و عمر طولانی تری داشته باشد و ازجمله نوشابه برای سرد شدن چرا که نوشابه وقتی که سرد است گواراتر است و زیر همان تبلیغ هانوشته بود سرد بنوشید لذا اگر یخ یخدانهای مزینان در تابستان موجود بودکه واقعا می چسبید.

نوشابه فقط سه ریال قیمت داشت. اما کم کم بستنی هم پیدا شد تهران گل و بلبل؛سبزوار بستنی رشیدی و در مزینان مرحوم کربلایی ابراهیم ولیعهد با شیرگاو و ثعلب و خامه چه بستنی هایی داشت اوایل با یخ محلی و سپس یخ قالبی از تنها کارخانه یخ سبزوار و بعد از آن با پیدایش یخچال نفتی بساط بستنی هم فراهم شد.

​مرحوم ولیعهد یک استوانه چوبی داشت و یک ظرف از جنس گالوانیزه درون استوانه که بین این دوشی فاصله ای داشت برای ریختن یخ و سپس چرخاندن ظرف فلزی با دست و درون آن پر از شیر و خامه که با چرخاندن بیشتر بصورت انجماد و سپس به یخچال نفتی و بعدهم فروش از یک ریال و بیشتر. گاهی وقت ها ولیعهد از نیروی کار بچه ها استفاده می کرد و در پایان کار یک ظرف بستنی به آنان می داد و آنها با خوشحالی وصف نشدنی نوش جان می کردند.
در اوایل بستنی با نان بود و بعدها ظروف کوچک ملامین و نشستن روی صندلی و پشت میز آه که چه لذت بخش و گوارا بود یادش بخیر...

✍️به مرور ایام ماشین توزیع نوشابه که باربند مخصوصی داشت با شیب داخل و بدون دیوار که همه بچه ها می گفتند خدا کنه ماشین خم بشه و نوشابه ها سرازیر بشه تا بلکه چند تا نوشابه بخوریم! و این آرزویی محال بود نوشابه فقط دیده می شد و ساخت باربند عقب طوری بود که هیچگاه جعبه ی نوشابه پرت نمی شد. همان ماشین که راننده ای بنام حسن آقا داشت برای اولین بار تابلو بزرگی تحت عنوان بابل آپ بنوشید و در قسمت پایین آن نوشته بود  بستنی فروشی ابراهیم مزینانی و شاید بعد از تابلو بانک صادرات اولین تابلویی بود که در مزینان نصب شده بود جالب بود نام مزینان را روی هیچ تابلوی دیگری ندیده بودیم به جز شناسنامه و نقشه کشور ایران که نام مزینان وجود داشت و حالا وجود ندارد.

بعدها مرحوم محمد عباسعلی(بخشدار) در بالای مزینان بستنی دایر نمود و پس از وی مرحوم میرزامحمد ضیائی و در ادامه  مرحوم عباسعلی معلمی معروف به سُنبُلی که هم قهوه خانه و بستنی داشت که اغلب پاتوق معلمان و مدیران روستا بود و گاهی افرادی از جوانان روستا. اما بیشترین و پرفروش ترین دکان بستنی فروشی متعلق به مرحوم ولیعهد بود.

 از تمام روستاهای اطراف آب یخ بستنی و نوشابه مشتری داشت. آن زمان ترازوی دیجیتال وجود نداشت. ترازوهای کفه ای و سنگهای مخصوص و جالبتر اینکه همیشه وزن اجناس بیشتر از وزن سنگ ها بود و می گفتند ترازو باید چرب باشد یعنی به سود مشتری البته برکت هم داشت. مدتی بود چنان کار و کاسبی ولیعهد رونق داشت که دکان دیواربه دیوار پایین تر نیز دایر بود و چه جالب زنهای روستا باتمام حُجب و حیا آهسته به پسربچه ای می گفتند یک نوشابه از ولیعهد بگیر و زیر چادرشان به طوریکه کسی نشناسدشان آرام و آهسته نوش جان می کردند و پیدا بود که چقدر عطش در وجودشان اثر کرده است.

تابستان داغ حرارت حمام و تعصبات کورکورانه که بد است یک زن در خیابان آنهم زیرچادرش نوشابه یا بستنی بخورد. بهر حال ولیعهد داخل جوی آب حوضچه ای سیمانی ساخته بود روزها مردم آنجا می نشستند و پایشان داخل آب بود تا گرمای تابستان را کمتر احساس کنند بویژه ماه رمضان و شبها جعبه های نوشابه جهت سرد شدن داخل آب قرار می گرفت.

اما از بخت بد مزینان عزیز ما روند رو به رشد مهاجرت؛ کربلایی عبدالحسین عباس به تهران مهاجرت کرد و محمد عباسعلی نیز همین طور و مرحوم سنبلی نیز به لحاظ اشتغال در مدرسه توان این کار را نداشت و ابراهیم ولیعهد هم که از صدای خوب و دلنوازی بهره مند بود و علاوه بر مداحی در مزینان گاه به ایفای نقش در تعزیه می پرداخت در یک سانحه تصادف همراه با پدر و برادر خانمش در جاده مشهد به رحمت خدا رفتند و بعد از آن رمضان ولیعهد در تداوم شغل پدر مغازه را چرخاند اما با پیدایش بستنی های صنعتی که جای بستنی های سنتی را گرفت دیگر جائی برای کار بستنی خوشمزه و سُنتی مزینان نماند فقط افسوس و دریغ از هر آنچه که داشتیم و دیگر نداریم. و دیگر نمی توان گفت ...کانادا بنوشید....

​

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

شاهدان کویرمزینان در #آپارات https://www.aparat.com/shahedmazinan

شاهدان کویر مزینان در پیام رسان ایتا https://eitaa.com/sh_mazinan

​

حاجیه عفت منصوری میزبان میهمانان شریعتی در مزینان درگذشت

​

  

​

می گفت:
«خیلی خوشحالم از اینکه نسل جوان به شریعتی اشتیاق دارند. دکتر همیشه می‌گفت من فرزندانی دارم که الان حضور ندارند و در شکم مادرانشان هستند ولی حتماً روزی می‌آید که آن‌ها به سراغم می‌آیند و در همین خانه نیز به دنبالم خواهند آمد...»

اینها سخنان بانویی است که سال ها میزبان علی پسر مزینان و علاقه مندان به او بود، مادری که خانه اش به خروس بی محل مزینان و میهمانانش آرامش می بخشید.

علی هرگاه خسته می شد و دلش می گرفت و زندان او را بی قرار می کرد بهترین آسایشگاه را منزل پسر عمو و دختر عمه اش می دانست و شیخ مزینان که پس از هجران پدرش زعامت مردم این دیار را برعهده داشت با علی هم صحبت می شد و او را دلداری می داد.

حاجیه خانم عفت منصوری دختر عمه شریعتی می گفت :
«علی از دوازده سالگی که در دانش‌سرای مشهد بود برای استراحت به مزینان رفت‌وآمد داشت. دکتر معتقد بود که مزینان آرام‌سرای من است و در این‌جا آرامش می‌گرفت. علاوه‌بر اینکه من و شوهرم را دوست داشت، به بافت کویری و ساخت کاهگلی خانه‌های این منطقه نیز خیلی علاقه داشت.
هردفعه که به این‌جا می‌آمدند ده روز، بیست روز می‌ماندند. از زندان که آمده بود، بیست روز این‌جا ماند. چشم‌هایش جایی را نمی‌دید و ضعیف شده بود. از صبح تا شب برای ما از شکنجه‌های زندان گفتند. از این‌جا که رفت برای ما نامه‌ای نوشت با این محتوا: مزینان برای من این حالت را داشت، آن ساربانی که اشترش را رها می‌کند در دره‌های کوه. با صورت سوخته و پاهای پرآبله، می‌دود می‌دود تا اینکه می‌رسد به خزانه آب سرد.»

خود شریعتی می گوید:
«هرسال، انتظار پایان می‌گرفت و تابستان وصال، درست به‌هنگام، همچون همه‌ساله، امیدبخش و گرم و مهربان و نوازشگر می‌آمد و ما را از غربت زندان شهر، به میهن آزاد و دامن‌گسترمان، کویر، می‌برد؛ نه! باز می‌گرداند»

امروز مزینان مادر مهربان و یار و یاور دوستداران شریعتی را برای همیشه از دست داد. مادری که تا زمان زنده بودن همسرش مونس غمهای ناشی از بی مهری بعضی ناکثان بود و وقتی شیخ محمود همجوار اجدادش در بهشت علی علیه السلام شد او گریست و گفت:همسر بی وفا به قولش عمل نکرد و مرا تنها گذاشت!

​گویا آنها -حاج شیخ محمود و حاجیه عفت- قرار گذاشته بودند تا لحظه ی آخر عمر با هم باشند و با هم بمیرند و چه عجیب است که اکنون پس از سی سال درست در همان لحظاتی که شیخ مقدمه رفتن به آسمان برایش رقم می خورد، حاجیه خانم هم در همان ماه یعنی آذر به دیدار شوهرش می رود....

حاجیه عفت منصوری با همان رسالت زینبی و مروج راه شریعتی، برای فرزندانش و پویایی ذاه شریعتی نیز سی سال دیگر پس از هجرت ابدی همسر سخنورش زندگی کرد اما فراق دختر جوانش دیگر تاب و توان را از او گرفت و پس از مرگ مرضیه  بر سرمزارش ضجه می زد و می گفت : آخر چرا باید من زنده باشم و تو در این سن بمیری! و گویا خدا این ناله ها را شنید و مقدمه دیدار و کنار هم زیستن را برای او و همسر و فرزندش فراهم کرد...

و اما نمی دانم از این پس کدام درب خانه ای بر روی  آنان که به جستجوی علی می آیند باز خواهد شد و قصه های  تنهایی شریعتی و نجواهایش با کویر را برای این میهمانان خواهد گفت...

شایان ذکر است؛ پیکر بانو حاجیه عفت منصوری روز چهارشنبه هشتم آذرماه 1402 با حضور فرزندان استاد محمدتقی شریعتی و دکترعلی شریعتی در مزینان تشییع و در آرامستان بهشت علی علیه السلام، قطعه خاندان شریعتی به خاک سپرده شد.

​

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

شاهدان کویرمزینان در #آپارات https://www.aparat.com/shahedmazinan

شاهدان کویر مزینان در پیام رسان ایتا https://eitaa.com/sh_mazinan

​

برگزاری مسابقات ورزشی در مزینان به مناسبت هفته بسیج

​

  

همزمان با چهارمین روز از هفته بسیج و زادروز ولادت فرزند شایسته کویر مزینانی دکترعلی شریعتی مزینانی مسابقات اسب سواری و پیاده روی خانوادگی، طناب کشی و دارت  در مجموعه ورزشی باشگاه سوارکاری شهید محمد مزینانی (روس) مزینان برگزار شد. 

🔹در این مسابقات که به همت حوزه مقاومت بسیج امام رضا علیه السلام ، حوزه مقاومت بسیج خواهران حضرت آمنه سلام الله علیها، پایگاه بسیج شهدا و کوثر مزینان و دهیاری برگزار گردید به نفرات برتر هر قسمت از مسابقات جوایزی اهدا  شد.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

شاهدان کویرمزینان در #آپارات https://www.aparat.com/shahedmazinan

شاهدان کویر مزینان در پیام رسان ایتا https://eitaa.com/sh_mazinan

​