خاطره نوشت حجت الاسلام حاج شیخ محمدعلی تاج مزینانی(مهدوی)...قسمت ششم

​🖌شکایت(30)
​محرم سال پنجاه و هفت پس از واقعه ی آتش زدن ماشین فردی که مردم او را عامل رژیم پهلوی می دانستند و گویا در شب عاشورا صحبتی از شاه کرده بود و جوانان با وی درگیر شدند و شبانه از مزینان فرار کرد اما علیه من و شیخ نقره و محمود صدیقی طرح شکایت کرد که بنا به تحریک ما این ماجرا به وقوع پیوسته حتی اسم مرا هم در شکوائیه اشتباه نوشته بود (علی اکبر به جای محمدعلی) و بعد از یکی دو روز در حال عزاداری سیدالشهداء علیه السلام بودیم که توسط یکی از اقوام پیغام آوردند پاسگاه داورزن با شما کار دارد و شما را خواسته است! گفتم : «من که با پاسگاه کاری ندارم که به آنجا بروم آنها با من کار دارند» چند بار دنبالم آمدند که با تجمع مردم مواجه و دست خالی برگشتند و در نهایت تصمیم گرفتیم مخفیانه به سبزوار برویم.
مزینان دارای سه هیئت بزرگ و چند تکیه و چندین مسجد و مدرسه علمیه از قبل انقلاب است که گنجایش چندین هزار نفر را برای عزاداری دارد .
مسجد جامع مزینان در عهد قاجار بنا شده و در سال1382 ثبت ملی هم گردیده است در این مسجد دو وعده نماز جماعت در طول سال با جمعیت معتنی بهی به امامت حجه الاسلام و المسلمین حاج شیخ محمد تقی معلمی بر گزار می گردد .
شیخ نقره یکی از دانشجویان روحانی بود که بدون ترس دست به افشاگری علیه رژیم پهلوی زده و در مزینان سخنرانی می کرد ولی اهل مزینان نبود و در حال حاضر خبری از او ندارم .

🖌مجسمه شاه (31)
بعد از ترددهای مکرر مامورین پاسگاه داورزن به مزینان برای دستگیری من و درگیری با مردم و اذیت خانواده تصمیم به خروج از مزینان را گرفتیم و برادر بزرگم که معلم بود با دو معلم خانم که یکی همسر برادرم بود با پیکانی که داشت از مزینان خارج شدیم چون مسیر رفتن ما از جلو پاسگاه بود عمامه ام را برداشتم و در بین راه متوجه شدیم مامورین پاسگاه با موتور راهی مزینان هستند بعد از سه روز توقف در سبزوار که توام با تظاهرات بود و حجه الاسلام و المسلمین عبدوست سخنران آن که با هلیکوپتر(بالگرد) از مشهد برای مقابله آمدند ولی مردم نه تنها کوتاه نیامدند بلکه تصمیم گرفتند مجسمه شاه را که در میدان حکیم کنونی نصب بود سرنگون کنند من شاهد بودم آیت الله علوی(ره) عمامه اش را به گردن انداخته بود تا جلو اینکار را بگیرد نه برای دفاع از شاه بلکه برای عدم خون ریزی و می گفت من قول می دهم مجسمه را پایین بیاوریم ولی مردم گوش ندادند و مجسمه را سرنگون و به داخل سرویسهای بهداشتی مسجد جامع بردند.
 
🖌آزادی زندانیان سیاسی ( 32 )
یکی از خاطرات خوبم در قبل از انقلاب آزادی زندانیان بود و می شود گفت تظاهرات سراسر ایران از جمله قم و فشار مضاعف بر رژیم آنها را وادار به تسلیم کرد تا به تدریج زندانیان را آزاد کنند هشتم آبان 1357 منجر به آزادی تعدادی از آنها من جمله آیت الله طالقانی و منتظری شد که در خیابان انقلاب قم آیت الله حسینعلی منتظری ره مورد استقبال با شکوه مردم قرار گرفت و جمعیت از اول خیابان انقلاب تا کوچه عشقعلی که منزل وی اول آنجا بود و آن طرف تر حضور داشتند .
آیت الله طالقانی ره از رهبران نهضت روحانیت و نفت و نهضت ملی بود و بارها به زندان افتاده بود و تفسیر پرتوی از قرآن را در زندان نوشته بود و از مجاهدین خلق تا زمانی که اعلان جنگ مسلحانه علیه انقلاب نکرده بودند حمایت می کرد وی عضو شورای انقلاب و اولین امام جمعه تهران منصوب از طرف امام بود و با رای بالا نماینده خبرگان قانون اساسی نیز بود.

🖌شهید گذر خان (  33  )
در داخل و وسط گذر خان از طرف چهار مردان کوچه باریک قرار دارد که سر آن کوچه یکی از تظاهر کننده ها به ضرب گلوله دژخیمان شاه به شهادت رسیده بود و با رد شدن از کنار خونهای ریخته شده قلوبمان جریحه دار می شد چند وقتی برای جلوگیری از تجمع پاسبانی گذاشته بودند در یکی از روزها سنگی برداشتم و از خیابان انقلاب (چهار مردان ) به سمت داخل کوچه رها کردم سنگ بجای اینکه به مامور بخورد به تابلو برق لامع خورد و خرد شد چون اموال شخصی بود و حق الناس محسوب می شد بعنوان رد مظالم منظور نظرم بود ولی بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی بارها دنبال صاحبش گشتم تا در خیابان انقلاب یکی از وارثان او را پیدا کردم تا وجه آنرا پرداخت و حلالیت بطلبم که بدون گرفتن وجهی از طرف وُرّاث حلالم کرد.

🖌تغذیه رایگان (  34 )
بعد از ورودم به قم و استقرار در منزلی که آنرا گودال خراسانیها می گفتند و از طرف آیت الله وحید حفظه الله اجاره شده بود و از خیابان چهارمردان به کف حیاط چند پله داشت در این ایام تصمیم گرفتم بعنوان صله ارحام به روستای دو خواهران آستانه اشرفیه بروم که یکی از بستگان آنجا سپاه دانش بود و بصورت شبانه روزی برای تدریس همه مقاطع دبستان در خود مدرسه تدریس و سکونت داشت در پذیرایی از تغذیه مدرسه که حتما سهمیه خودش بود برایم آورد که از آن نخوردم چون تغذیه را از جانب رژیمِ نامشروع شبهه ناک می دانستم که موجب تکدر خاطرش گردید ولی همین ملاحظات شالوده طلبگی را تشکیل می داد .
🔹آیت الله العظمی وحید خراسانی از مراجع تقلید است و درس اصول او در قم حرف اول را می زند وی از شاگردان آیت الله العظمی خوِئی ره است.
🔹سپاه دانش همان سرباز معلم است که افراد مشمول بعد از آموزش سربازی مابقی خدمت را به امر آموزش در نقاط دور دست و یا در امر یاد دهی خواندن و نوشتن بی سوادان اختصاص داده می شدند ولی از آنجا که شامل دختران هم می شد خصوصا در آموزش نظامی مورد اعتراض شدید مذهبیون بود.
🔹تغذیه رایگان در مدارس برای دانش آموزان از گذشته های دور برای جبران ضعف ناشی از خستگی در اکثر کشورها از جمله ایران بعنوان میان وعده مصوب و مرسوم بود.

🖌شهید صدوقی (  35  )
مطرح شد که قرار است آیت الله صدوقی ره از یزد به قم آمده تا به فرانسه خدمت امام ره برسد لذا قرار شد طلاب جلو خانه امام ره که آیت الله پسندیده بعنوان نماینده امام در آن مستقر بود تجمع کرده تا از بیانات او استفاده ببرند. سکویی گذاشتند تا روی آن سخن بگوید بمحض شروع سخنرانی از باغهای اناری اطراف به طرف ایشان و جمعیت تیر اندازی شد و طلبه ها و جوانان به خانه های مردم در اطراف فرار کرده تا از شَرّ مزدوران رژیم در امان بمانند ما چند نفر در حال مخفی شدن در دالان خانه ای وارد شدیم که شنیدم خانمی به ما می گفت به جوانیتان رحمتان نمی آید. لازم به ذکر است که بعضی خانه ها بخاطر حمایت از متظاهرین مفتوحه الباب بودند .
🔹آیت الله صدوقی ره از یاران امام ره بود و در یزد قبل از انقلاب حرف اول را می زد و حتی شهربانی از ترس قدرت مردمی او کمتر برای انقلابیون مزاحمت ایجاد می کرد وی بعد انقلاب در 11 تیر 1361 بدست منافقین کور دل در نماز جمعه به شهادت رسید و شهید محراب شد .
🔹امام خمینی ره بعد از مزاحمت های مکرر رژیم بعث عراق که در جنگ 1354 با شاه ایران به توافق و مصالحه رسیده بودند و قرار داد 1976 به امضاء رسیده بود تصمیم به مهاجرت از عراق به کویت و نهایتا به فرانسه روستای نوفل لوشاتو گرفتند که شخصیت های زیادی از ایران و جهان به دیدن او رفتند و بعضی ها در کنار او مستقر شده که با او وارد ایران شدند.

🖌خمس (36)
مرسوم بود افراد انقلابی سعی داشتند خمس خود را به دست نمایندگان امام خمینی ره برسانند در یک روز بارانی دو نفر از اقوام ( عمو حاج حسین تاج و حاج حسن سویزی ) به مدرسه ما آمدند که خمس می خواهیم بدهیم لذا آنها را به منزل آیت الله پسندیده بردم و خمس خود را اداء کردند و در جریان دیگری یکی از مزینانیها 500 تومان پول داد و گفت این خمس نیست بلکه برای کمک به انقلاب است آنرا به دست نماینده امام در قم برسان که آن را انجام دادم خداوند از ایشان قبول کند و وی را در دارین(دنیا و آخرت) سالم و غانم قرار دهد.

 

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

شاهدان کویرمزینان در #آپارات https://www.aparat.com/shahedmazinan

​

خاطره نوشت حجت الاسلام حاج شیخ محمدعلی تاج مزینانی(مهدوی)...قسمت پنجم

​

​

🖌پالتو(23)
داخل حجره ام در مدرسه معصومیه قم بودم که در زدند بعد از باز کردن دیدم عمویم از تهران آمده گفت:«پدرت از مزینان زنگ زده که چون قم شلوغ است برو شیخ را از قم به تهران بیاور و من یک پالتو آورده ام تا با لباس شخصی به تهران برویم.»
 در آن زمان بر خورد با طلبه ها توسط رژیم، خشن شده بود جلو شیخان یک تانک گذاشته بودند و به انحاء و بهانه های مختلف برای طلاب مشکل ایجاد می کردند لذا در صورت اقتضاء بنا به ضرورت از لباس شخصی استفاده می کردیم مثلا برای خرید از نمایشگاه کتاب از قم با یکی از طلبه ها معمم آمدیم ولی چون جو نمایشگاه مناسب نبود با لباس شخصی رفتیم و چند کتاب خریدم ضمنا آن طوری که در ذهن دارم محل بر گزاری نمایشگاه کتاب زمان طاغوت ضلع جنوبی کنج پارک لاله بصورت چادر در بلوار کشاورز بود ولی هرچه در اینترنت سرچ کردم سابقه ای نیافتم .

🖌رادیو  (24)
تصمیم گرفتم از قم به تهران بیایم و معمولا وقتی به تهران می آمدم در تظاهرات شرکت می کردم سوار اتوبوس شده به پلیس راه قم در جاده دو طرفه قدیم که رسیدیم ( اتوبان هنوز درست نشده یود ) در داخل اتوبوس دو روحانی بودیم یکی مسن و دیگر که من باشم جوان، پلیس به محض اینکه وارد اتوبوس شد دستم را گرفت تا از اتوبوس پیاده ام کند گفتم: برای مداوا به تهران می روم. گفت: دستور داریم از خروج طلبه های جوان از قم جلوگیری کنیم. قدری مقاومت بخرج دادم، گفت: اگر می خواهی زندان بروی پائین نیا و در نتیجه مرا به زور از اتوبوس پیاده کرد و از اینطرف جاده در حالی که دستم را محکم گرفته بود به آنطرف جاده برد اتوبوسی را نگه داشت که به شیراز می رفت مرا به داخل آن پرت کرد و گفت: ایشان را در قم پیاده کن! تا قم داخل اتوبوس ایستاده بودم و وقتی پیاده شدم بعضی از دوستان گفتند: بدون لباس برو. گفتم: وجود لباس شعار است و باید با لباس به تهران بروم راه حل آنرا جویا شدم گفتند: باید بروی شهربانی قم در خیابان باجک اجازه کتبی بگیری. منهم با ساک مسافرتم به شهربانی رفتم در حالیکه رادیوی دوموج در آن بود بمحض بازدید گفت: آشیخ بی سیم داری؟! گفتم: نه رادیو است.)

🖌بلوار کشاورز (25)
از قم به تهران آمده بودم و معمولا در تظاهرات تهران شرکت می کردم این بار تظاهرات در بلوار کشاورز بود و جمعیت زیاد خصوصا دانشجویان حضور داشتند تا من را دیدند چون با لباس روحانی بودم جلو جمعیت قرار گرفته و شعارهای تند علیه رژیم و شاه داده می شد یکی از شعارها گمانم این بود؛ آمریکایی به خانه ات برگرد.

🖌میدان ژاله تهران (26)
شب 17 شهریور از قم به شهر ری آمدم صبح هفدهم شهریور با چند ماشین خودم را به میدان بهارستان رساندم تا در مراسم اعلام شده از طرف آیت الله یحیی نوری شرکت کنم که زمان رسیدنم درست چند دقیقه از تیر اندازی میدان ژاله می گذشت و چون با لباس روحانی بودم و در خیابان مجاهدین  همه در حال فرار  داد می زدند که به سمت میدان 17 شهریور نروم ! سوار تاکسی شده از طرف دیگر خود را به نزدیک میدان امام حسین (ع) رسانده و در تظاهرات خیابان شهداء شرکت کردم
امام خمینی در تجلیل از شهداء این واقعه طی اعلامیه ای اعلام کردندّ« ای کاش خمینی در میان شما می بود و در کنار شما در جبهه دفاع برای خدای تعالی کشته می شد» ولی بعضی گفتند جواب این خونها را کی می خواهد بدهد و این جمعه جمعه سیاه یا خونین لقب یافت شهداء از 95 نفر تا 4000 گفته شده است و بعد از انقلاب 6 نفر در 29 فروردین 58 اعدام شدند مراجع ثلاث اعلامیه در محکومیت آن دادند و کارتر از شاه تشکر کرد و امام یک روز بعد دستور اعتصاب سراسری دادند
علامه یحیی نوری که حسینیه اش نزدیک میدان ژاله سابق بود از نویسندگان توانا بود و از اقصاء نقاط جهان برای تشرف به دین مبین اسلام بعضا نزد وی می آمدند...

🖌تشییع جنازه ( 27)
سال 57 بعد از 19 دی خفقان زیاد بود لذا مردم و انقلابیون مترصد فرصتی بودند تا علیه دستگاه حاکمه شعار دهند و وقتی اعلان شد در روز 12 فروردین تشییع جنازه آیت الله میرزا ابوالفضل زاهدی است طلاب و جمعیت کثیر و کم نظیری جلو مسجد امام حسن عسکری (ع) جمع شدند تا در تشییع شرکت کنند به محض شروع تشییع بطرف حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س) شعارهای تند و حتی مرگ بر شاه گفته شد چند نفر از جمله حقیر عمامه های خود را بعنوان نماد کفن روی سر جمعیت پهن کردیم که عکاسی های اطراف حرم آنرا سوژه کردند و آن مرحوم در قبرستان شیخان نزدیک قبر زکریا بن آدم دفن شده است ضمنا اولین اعلامیه ترحیم بعنوان مراجع ثلاث ( آیات عظام گلپایگانی، نجفی مرعشی و شریعتمداری ) برای مراسم شهداء یزد و چهلم آیت الله زاهدی ره امضاء شده است .

​

🖌مدرسه فیضیه(28)
در مراسم تشییع آیت الله زاهدی ره که امام جماعت و مدرس در مسجد امام حسن عسکری (ع) بود علاوه بر شعارهای تند علیه دودمان پهلوی جمعیت وقتی به مقابل مدرسه فیضیه رسید شعار فیضیه فیضه آنها بلند شد چون فیضیه از سال 1354 بسته شده بود و طلابی که در گرامیداشت سالگرد قیام 15 خرداد شرکت کرده بودند با ضرب و شتم و کشتار مواجه و تعدادی شهید شده بودند و بدستور مستقیم شاه با لطایف الحیل که مدرسه نیاز به تعمیر دارد بسته شد و این در حالی بود که ماشین های آب پاش با آب داغ رو بروی فیضیه از قبل مستقر گردیده بود تا از تظاهرات جلوگیری کنند ولی مردم انقلابی و طلبه های جوان واهمه ای از آنها نداشتند لذا طلاب به طرف مدرسه هجوم برده ولی قادر به باز کردن درب آن نشدند که در همین اثناء چند نفر از پشت بام بداخل نفوذ کرده و اعلان کردند دَر از پشت گچ و سیمان شده و با زحمت با بیل و کلنگ آن را باز کردند و برای عدم نصب مجدد دَر را در یکی از اطاق ها پنهان کردند و مدرسه فتح و تصرف گردید و موجب خوشحالی همه شد نماز ظهر و عصر را به جماعت در مدرسه اقامه کردیم و هر فردی برای خود و آشنایان اطاق می گرفت و من هم با دو نفر از طلاب سبزواری بهترین اطاق آفتابگیر مدرسه را گرفته پتو آورده پهن کردیم ولی با تاریکی هوا در حالی که از صبح گرسنگی را تا شب تحمل کرده بودیم از طرف شاه توسط شریعتمدار پیام رسید که هر که در مدرسه بماند خونش به گردن خودش است و اگر مدرسه را ترک کنند تحویل مراجع ثلاث داده می شود و ما هم بعلت عدم حمایت و تجربه حملات قبلی به طلاب فیضیه با جا گذاشتن پتوهایمان و در تاریکی شب صحنه را ترک کردیم و مدرسه هم به بهانه تعمیرات تا پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی تحویل طلاب نشد.
 زمان فتح مدرسه خونهای افرادی که در 54 به شهادت رسیده بود توسط خادم مدرسه حفظ و بعد انقلاب هم تا چند وقت مشاهده می شد .
مدرسه فیضیه در زمان صفویه جای مدرسه آستانه که در قرن ششم ساخته شده تجدید بنا شده و در یک طبقه با 40 اطاق ساخته شد و در زمان قاجار در قرن یازدهم طبقه دوم با 40 اطاق اضافه شد و در قرن 14 توسط آیت الله حائری یزدی ره موسس حوزه بازسازی و تا کنون بر پا است و امام خمینی ره بعد انقلاب با مردم در محوطه آن ملاقات عمومی داشته و در طبقه بالا با طلاب که حقیر هم توفیق حضور داشتم ملاقات می کرد .
مقبره شیخان یا مقبره الشیوخ قبلا قبرستان بابلان بوده و سابقه 1100ساله دارد و بعنوان دومین قبرستان جهان اسلام مطرح است و زکریا بن آدم و زکریا بن ادریس از شاگردان امام صادق و امام رضا و امام جواد علیهم السلام در اینجا دفنند لذا شیخان (شیوخ ) گویند این محل نورانی محل دفن 600 نفر از علماء و تعدادی از شهداء جنگ تحمیلی و دکتر قریب در قرون متمادی از قرن دوم تاکنون است ضمنا مضجع مرحوم شهید جانباز سرافراز موحدی قمی پدر و برادر شهید رئیس اسبق اداره ع س نداجا در اینجا است که حقیر چندین سال معاون وی و رئیس بازرسی اع س نداجا بودم و از روش و منش و سجایای اخلاقی او در سفر و حضر حظ و بهره وافر بردم روحش شاد و قرین اولیاء الهی باد .
 
🖌تظاهرات مزینان (29)
با اینکه مردم مزینان مذهبی و انقلابی بوده و هستند و ان شاء الله خواهند بود و تنها روستای ایران است که قبل از انقلاب مدرسه علمی داشته و عکس امام خمینی بعد از 15 خرداد در منازل آنها از جمله اجداد من و بالای منبر هیئت ابوالفضلی نصب بود ولی در هیئت ها چون مسئول مشخص داشت از روحانیون انقلابی دعوت نمی کردند ولی در محرم 57 که در اوج امواج انقلاب بود تصمیم گرفتند مرا بعنوان منبری فرعی برای شبها دعوت کنند تا قبل از مرحوم حجه الاسلام شیخ محمود شریعتی پسر عموی دکتر علی شریعتی ره سخنرانی کنم بیشتر صحبتم مستقیما حمله به دستگاه طاغوت بود و روی منبر مرگ بر شاه می گفتم از پاسگاه تذکر دادند و از هیئت اخطار که با این وضع هیئت را می بندند. گفتم: داخل خیابان سخن می گویم. البته روزها مردم خصوصا جوانان و بچه های مدرسه در داخل مزینان تظاهرات می کردند و به جلو مدرسه علمیه که می رسیدیم بالای سکوی مدرسه می گفتم:«هر چه من می گویم شما در جواب بگویید "مرگ بر شاه"» من می گفتم دَر می گه مردم می گفتند "مرگ بر شاه"، دیوار می گه "مرگ بر شاه" توهم بگو منم می گم مرگ بر شاه و کلمات دیگر که نحوه مبارزه در قم بود به مزینان تِسَرّی دادم و به همین منوال روزها و شب ها سپری می شد و خصوصا روزهای نزدیک عاشورا با آمدن جوانان از اطراف و اکناف خصوصا تهران به اوج خود رسید و مشکلات حادی برای من پیش آمد که توضیح داده خواهد شد...

 

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

شاهدان کویرمزینان در #آپارات https://www.aparat.com/shahedmazinan

​

خاطره نوشت حجت الاسلام حاج شیخ محمدعلی تاج مزینانی(مهدوی)...قسمت چهارم

​🔷منزل نوری همدانی ( 16 )
در حوزه و مدارس علمیه اعلان شد طلاب بعد از ظهر روز 19 دی 56 جهت اعتراض به منزل آیت الله حسین نوری می روند که یادم هست جمعیت زیادی در منزل و بیرون کوچه قیام قم اجتماع کردند و معظم له بعد از سخنرانی دامادش در سخنرانی خود اعمال رژیم و اهانت روزنامه اطلاعات را محکوم و در ادامه فرمودند:« مه فشاند نور و سگ عوعو کند... هر کسی بر طینت خود می تند ...  کی شود دریا به پوز سگ نجس    کی شود خورشید از پف منطمس» که منجر به تبعید ایشان به خلخال و بعد سقز شد
آیت الله حسین نوری همدانی حفظه الله متولد 1304 و از مراجع عظام تقلید بوده که بحمدالله با سن بالا در صحت و سلامت بیش از 30 سال است درس خارج فقه و اصول را تدریس می نمایند

​🔷مسجد اعظم ( 17 )
در ادامه اعتراضات طلاب پای درس آیت الله شریعتمداری در مسجد اعظم تجمع کردند تا وی نیز مثل دیگر مراجع اعمال رژیم شاه را محکوم کند ایشان اول طلاب را به دو کلمه دعوت کردند کلمه وحده و وحدت کلمه و بعد بجای محکوم کردن حکومت گفت شنیده ام دیشب دکانهای مردم را آتش زده اند طلبه ای سید از پای منبر گفت: دکان نبوده بانگ بوده ایشان گفتند: بانک که بانک! آن طلبه گفت: این نشانه خشم ملت است. آقای شریعتمدار گفت: این طلبه دیوانه است از مسجد او را بیندازید بیرون. که چهار دست و پای او را گرفتند و بیرون انداختند از آنجایی که کار ایشان شایسته نبود و خلوص نیت نداشتند بلکه پشت پرده سر و سری با حکومت داشتند بعد انقلاب طرفداران ایشان را که بیشتر از اطراف تهران با اتوبوس به قم آورده بودند و اتوبوس های پارک شده زیادی را در نیروگاه خودم مشاهده کردم که مغازه مردم را غارت و داروخانه میدان شهداء در صفائیه را خسارت زدند و می خواستند به خانه امام حمله کنند که با آنها بر خورد شد و از جیب آنها کارت های چلوکبابی در آمد و جامعه مدرسین او را از مرجعیت عزل کرد باید به ایشان گفته می شد ( بائُکَ تَجُرّ بائِی لاتَجُّر )

🔷پل ایلخانی ( 18 )
روی پل فوق صحنه روبرو شدن با عوامل شاه شد ما که در خط مقدم و صف جلو بودیم پشت سرمان جمعیت انبوه و مقابلمان مسلحین آماده شلیک و دو طرف راست و چپ رودخانه که به تهدیدات آنها وقعی ننهادیم و جلو رفتیم و تعدادی آسیب دیدند و بعضی به خانه های مردم فرار کردند این پل از میدان شهید مطهری فعلی شروع و به مسجد امام حسن عسکری (ع) منتهی می گردد و خانه های اطراف آن در طرح توسعه مسجد و حرم تخریب شده است.
مسجد امام حسن عسکری (ع) در اطراف حرم حضرت معصومه(س) و با فاصله کم قرار دارد و اکثر دروس طلاب قم در آنجا بر گزار می شود حتی نماز جمعه توسط آیت العمظمی اراکی در قبل انقلاب و اعتکافی که آیت الله العظمی گلپایگانی در آن شرکت می کرد در این مسجد بوده است و ظهرها چند نماز در زمانهای متناوب و با تاخیر زمانی از اول وقت اقامه می شد اصل این مسجد به دستور امام عسکری(ع) به دست احمد بن اسحاق قمی وکیل امام در قرن سوم ساخته شده است و در زمانهای صفویه قاجار و انقلاب اسلامی باز ساخت یا بازسازی شده است

🔷کمک تبرعی (19)
در یکی از روزهای پیش از انقلاب که عازم قم بودم یکی از اهالی مزینان که نمی دانم راضی هست نام او را ببرم یا نه و الان بحمدالله زنده است و با انقلاب مانده و جا نزده وقتی فهمید عازم قمم مبلغی در حد 500 تومان به من داد که به دست نماینده امام در قم برسانم و گفت این خمس نیست تبرعی برای کمک به انقلاب است
انقلاب هم رویش دارد هم ریزش ولی باید سعی شود جاذبه آن بیشتر از دافعه باشد هم انقلابی بودن مهم است و هم انقلابی ماندن البته در رابطه با جذب فقط مردم ایران را نباید محاسبه و مد نظر قرار داد بلکه کل جهان را توجه کرد علی (ع) می فرماید:« قسم به خدائی که پیامبر (ص) را بحق مبعوث کرد مردم آزمایش و غربالگری می شوند و مثل غذای داخل دیگ هم و بهم می خورند تا افرادی که بالا بوده اند پائین آورده شوند و افراد پائین بالا قرار گیرند وَ الَّذِی بَعَثَهُ بِالْحَقِّ لَتُبَلْبَلُنَّ بَلْبَلَةً وَ لَتُغَرْبَلُنَّ غَرْبَلَةً وَ لَتُسَاطُنَّ سَوْطَ الْقِدْرِ حَتَّى یَعُودَ أَسْفَلُکُمْ أَعْلَاکُمْ وَ أَعْلَاکُمْ أَسْفَلَکُم‏ نهج‏البلاغة ص 57»

🖌روستای پیشوا(20)
محرم سال 56 جهت تبلیغ با جمعی از دوستان و طلاب خراسانی به دعوت یکی از طلاب تربتی به پیشوای ورامین (امامزاده جعفر(ع)) رفتیم باید جهت تست اول منبر به امامزاده می رفتیم تا بعد به روستاها اعزام شویم. روحانی اصلی شهر گفته بود باید همه طلاب مبلغ را به شهربانی بیاوری تا تعهد بدهند علیه شاه و اسرائیل صحبت نکنند من هم که منبر تستی رفتم علیه طلحه و زبیر و دست اندازی آنها به بیت المال و علت قیام امام حسین(ع) که امر به معروف و نهی از منکر بود  وَ عَلَى الْإِسْلَامِ السَّلَامُ إِذْ قَدْ بُلِیَتِ الْأُمَّةُ بِرَاعٍ مِثْلِ یَزِید( بحار ج 44 ص 326) که در نتیجه اولین اخطار را گرفتم حاج آقای میزبان گفت: «اینجا پیشواست قیام 15 خرداد از اینجا کفن پوش رفتند» و همه را اعزام کرد و من ماندم آخر کار که برای مبلغ آمدند و نفر نداشت با توصیه و نصیحت به روستایی رفتم که در قیام 15خرداد نقش داشتند یادم هست یکی از مسائلی که می گفتم از رساله امام خمینی ره عدم مشروعیت نماز در زمین های اصلاحات ارضی بود
مرقد امامزاده جعفر برادر امام رضا(ع) در 35 کیلومتری تهران قرار دارد که دارای رقبات و موقوفات فراوان از دکاکین و قنوات تا اراضی مترعه است این امامزاده واجب التعظیم با چند برادر و تعدادی از سادات برای زیارت برادر خود از مدینه عازم طوس شده که در منطقه ساوجبلاغ با ارامی های حکومت مامون درگیر و برادرش شهید و تعدادی از جمله خودش مجروح و در همین جائی که مدفون است به شهادت می رسد.

🖌اعلامیه امام (21)
پیام های امام (ره) از طریق اعلامیه و سخنرانی به مردم ابلاغ می شد و نوارهای آن در ایران و سایر کشورها تکثیر می گردید قبل از انقلاب با اینکه سن و بار علمی کمی داشتم ولی با بضاعت (سرمایه) مزجات (کم اندک) روحیه ام بالا بود سفر تبلیغی آن سال در روستای دم افشان مرودشت شیراز بودم و بعد از اینکه ماه رمضان را برای تبلیغ گذراندم در پایان ماه با یکی از دانشجویان روستا که در تهران تحصیل می کرد قرار ملاقات گذاشتیم و بعد از یک جلسه از قم برای او اعلامیه امام را در جورابم آوردم و در حوالی میدان امام حسین(ع) جلو خانه یکی از اقوام به اوتحویل دادم تا تکثیر نماید .
وجه تسمیه روستای دُم اَفشان که در 25 کیلومتری مرودشت شیراز کنار کوه ایوب قرار دارد چون دم کوه کنارش از قدیم محل رویش اویشن بوده است

🖌مرودشت سید کوچک( 22 )
بعد از کشتار قم در سال 56 و خفقان ایجاد شده باید به نحوی نهضت زنده می ماند و خون شهداء پامال نمی شد لذا طلبه ها تصمیم گرفتند دهه آخر صفر را عزم سفر تبلیغی کنند من و پسر عمو و یکی از دوستان بنام بالاوری قصد مرودشت شیراز را کردیم و به خانه عالم آنجا رفتیم که او گفت بعلت وضعیت موجود و کشتار طلاب در قم و ترس مردم کسی روحانی از ما درخواست نکرده فقط یکی از روستاها شخصی به نام سید کوچک از ما یک روحانی خواسته است لذا هر سه شما را به آن روستا می فرستم یکی آنجا بمانید و دو نفر دیگر به روستاهای اطراف که خودتان زمینه پذیرش را فراهم کنید بروید و نامه ای به ما داد. هنگام رفتن به آن روستا قرعه انداختیم که بنام من افتاد و آنجا ماندم شب اول و دوم منبر رفتم و شب سوم قبل از منبر و قبل از نماز چند مسئله گفتم از جمله درباره غصب و عدم صحت نماز در زمین های تقسیم شده توسط اصلاحات ارضی و بعد اقامه نماز. و بعد نماز را که خواندم تا منبر برم به پشت سرم نگاه کردم دیدم ققط یک نفر مانده و آنهم میزبانم سید کوچک ودر سمت خانم ها فقط خانمش ما بودیم و مسجد با یک مرد و یک زن و چراغ توری پرسیدم کو جمعیت؟ گفتّ ترسیدند و رفتند به منزل) رفتیم تا سه روز در مسجد نماز فرادا می خواندم تا باز شخصی که مردم را ترسانده بود آمد و از بلند گو اعلام کرد شیخ به مسجد آمده برای منبر حاضر شوید منبر رفتم و رفتار مردم زمان امام حسن(ع) را توضیح دادم که خودی بودند ولی نیزه به ران او زدند و صلح را با مقدماتی تحمیل کردند و تحلیلی در باره خوارج. دوباره مردم به مسجد نیامدند و من هم منتظر رسیدن پایان ده روز صفر تا دوستان برسند برگردیم به قم که مأموران برای دستگیریم به دَرِ منزل سید کوچک آمدند او وقتی جلو دَر رفت سوال کردند شیخ اینجاست؟ گفت: بله! گفتند: تیرمان به سنگ خورد! سید وقتی بر گشت گفت: مامورین پاسگاه بودند خاطرت جمع باشد که نمی گذارم آسیبی به شما برسد هر وقت یازده سر رفت دوازدهمی شمایی! چون 10 فرزند داشت .

 

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

شاهدان کویرمزینان در #آپارات https://www.aparat.com/shahedmazinan

​

خاطره نوشت حجت الاسلام حاج شیخ محمدعلی تاج مزینانی(مهدوی)...قسمت سوم

​🔆هجرت به قم ( 10 )
​بعد از سختی های زیاد و داشتن حجره ای به مساحت 4 متر در مدرسه نواب به لطف الهی بهترین حجره مدرسه تک نفره با بالکن در اختیارم قرار گرفت و همه چیز به خوبی پیش می رفت و به وفق مراد بود که تصمیم مهاحرت به قم را گرفتم و بدون اطلاع مدیر مدرسه محل تحصیل -مرحوم موسوی نژاد- تابستان 56 در امتحانات قم شرکت کرده و سطح 1 را قبول شدم و شهریه ام بر قرار گردید لذا برای خداحافظی نزد مدیر مدرسه رفتم گفت چرا تصمیم به تحصیل در قم را گرفته ای گفتم قم منتظری دارد قم مشکینی دارد و ...
مرحوم آیت الله مشکینی از روحانیون انقلابی و بنام در اخلاق اسلامی محسوب می شد که بعد انقلاب سمت های مهم از جمله رئیس مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه قم بودند و بعضی از کتابهای حوزه را قبل انقلاب خلاصه کرده بودند تا طلاب مطالب غیر ضروزی را نخوانند
آیت الله منتظری ره از روحانیون مبارز و مجاهد پا به رکاب امام خمینی (ره) محسوب می شد و برای امضاء مرجعیت امام  محکوم به تبعید و بارها به زندان افتاده بود وی به گفته خود امام حاصل عمرش بود و بعد انقلاب رئیس مجلس خبرگان قانون اساسی و امام جمعه تهران و قائم مقام رهبری شد ولی بخاطر دفاع از مهدی هاشمی که برادر دامادش بود کم کم از انقلاب و خط امام و ولایت فقیه فاصله گرفت در حدی که امام او را از قائم مقامی رهبری عزل کردند
 
🔆شهید مدرسه ما ( 11 )
به عشق تحصیل علم در قم و شرکت در برنامه های انقلابی آن و بنا به ضرورت و مرجحات دیگر و برنامه درس های جنبی مثل منظومه ملا هادی سبزواری درس اخلاق آیت الله مشکینی مشهد را به مقصد قم ترک کرده و موقتا در کنار طلاب خراسانی از جمله پسر عمو در منزلی استیجاری ( مشهور به گودال خراسانی ها ) که توسط آیت الله وحید خراسانی حفظه الله اجاره شده بود ماوی گرفتم ولی بعد از ماندن چند صباحی حجره ای در مدرسه معصومیه پیدا کردم که با چندین نفر پاکستانی ( 17 نفر ) هم اطاق شدم ولی چون هنگام طبخ و سرو غذا آنقدر فضای اطاق از تندی و تیزی فلفل عوض می شد که برای من قابل تحمل نبود که لطف الهی باز شامل حالم شد و اطاق تک نفره گرفتم و در همین مدرسه با شهید ستار کشانی آشنا شدم و نان پنیری ما را مهمان کرد و اگر چه راه مدرسه ما تا حرم دور بود ولی پیاده روی دو بار در روز تا حرم و مسجد امام حسن عسکری (ع) و شرکت در درس ها به مدت چند سال لذت مضاعف داشت که هنوز وقت فکر و تعریف از مزه آن لذت می برم
شهید ستار کشانی اهل تهران با اصالت تویسرکان همدان متولد 1335 هنگام هجوم و حمله مزدوران رژیم شاه به جمعیت تظاهر کننده به داخل منزل آیت الله شریعتمداری فرار کرد که متاسفانه وی را روی فرش ایشان در تاریخ ۲۰ اردیبهشت ۵۷ به شهادت رساندند و خون پاکش به روی فرش و دیوار اطاق هم پاشیده شده بود و تا قبل از پیروزی مورد بازید عموم مردم قرار می گرفت .

🔆در ناصر خسرو (12 )
معمولا از تهران به قم و یا بالعکس مسافرت با وسائل عمومی آسان نبود بلکه سخت هم بود و منهم هم برای صله ارحام و هم شرکت در برنامه های سیاسی و دلائل دیگر زیاد به تهران می آمدم در یکی از سفرها که می خواستم از تهران به قم بروم با عمو حاج حسین تاج قرار گذاشتیم از ناصر خسرو با ماشین های گاراژ شمس العماره صبح زود باهم به قم برویم زمان قرار که منتظر بودم و سربازان با تانک و تفنگ برای مقابله با انقلابیون صف کشیده بودند متاسفانه پیر مردی تحریک شده یا قاطی جلو آمد که آشیخ می دونی شاه گفته من عمامه شماها را چکار می کنم و شروع کرد به توهین های مکرر که به او گفتم پیر مرد اگر هنوز دندانهایت را لازم داری برو پی کارت پیر مرد با گردن کلفتی کَلَف(دهان)ِ خود را تا بن گوش باز کرد و گفت: من که دندان ندارم و شروع کرد به رفتن به سمت مامورین که این شیخ توهین به شاه کرده و من هم سوار اتوبوس در حال حرکت راهی قم شدم و از مهلکه آن معرکه نجات یافتم
خیابان ناصر خسرو (ناصریه ) که الان مرکز فروش داروهای کمیاب بصورت قاچاقی شده و کوچه مروی آن مرکز تجمع و حضور معاودین ایرانی کوچیده از عراق است قبل از انقلاب حکم ترمینال مسافری را هم داشت و محل عمارت شمس العماره که بزرگترین بنای مرتفع 35 متری زمان ناصر الدین شاه بود که بنا شده تا شاه و مهمانان او تهران را آز بالای آن مشاهده و تماشا کنند..

✍️شیخ جواد خراسانی (13)
بعلت علاقه مزینانی ها به حاج شیخ جواد خراسانی ره و اینکه اکثرا مَرَدَه او بودند لذا هنگام فوت وی از تهران اطلاع دادند که در تشییع جنازه او شرکت کنم مسیر تجمع و شروع تشییع جلو مدرسه مرعشیه ( سینمای سابق قم ) در خیابان تهران تا باغ بهشت قم بود تا در آنجا بخاک سپرده شود چون در وصیتنامه اش نوشته مرا در بهشت زوراء دفن نکنید.
حاج شیخ جواد خراسانی که در نجف به درجه اجتهاد رسیده بود از روحانیون انقلابی و ضد رژیم در منطقه سر آسیاب دولاب امام جماعت یکی از مساجد این منطقه بود و بیشتر مریدهای او را مردم مزینان تشکیل می دادند که پایبندی خاص و سختی به دستورات اسلامی داشتند وی هر سال مسیر تهران تا مشهد را با تعداد زیادی از آقایان پیاده طی می کرد و از تعصبات وی مخالفت با حافظ و مولانا بود در حدی که کتاب بر رد آنها نوشته است
آیت الله العظمی سید شهاب الدین نجفی مرعشی ره از مراجع عظام تقلید و یکی از مراجع ثلاث که بجای شهریه به طلاب مهر نان جهت خرید نان سنگک می داد کتابخانه منحصر به فرد او در خیابان ارم مقابل یکی از مدارس علمیه وی قرار دارد که در همین مکان هم مدفون است و نماز جماعت یک قسمت از حرم را ایشان اقامه می کرد طوریکه نماز اول از اذان حرم زودتر تمام می شد بخلاف آیت الله العظمی اراکی ره که نماز را طولانی اقامه می کردند
تنها سینمای قم که در سال 48 ساخته شده بود در سال 54 با بمب گذاری توسط یکی از گروه های انقلابی مسلح تخریب و توسط یکی از خیرین با زعامت آیت الله نجفی مرعشی جای آن حوزه علمیه مرعشیه ساخته شد.
زوراء منطقه ای در اطراف بغداد است که برای دفن اموات مناسب نیست و آن وقت هنوز در بهشت زهرای تهران شهداء دفن نشده بودند تا تقدس فعلی را داشته باشد

🔷مدرسه حقانی (14)
اطلاع دادند که قرار است در مدرسه حقانی قم تاتری اجری شود ما که تا آن روز تاتر ندیده بودیم و سینما و تاتر کلاسیک و تلویزیون را حرام می دانستیم چون در مدرسه علمی و زیر نظر علماء بود به آنجا جهت دیدن نمایش رفتیم کلا صحنه های اجرا سیاسی بود یکی از آنها انسانی از رمق افتاده بود که با تلمبه او را باد می کردند تا سر پا شود یعنی برنامه استعمار برای کشورهای ضعیف ازجمله ایران را ترسیم و نمایش می دادند .
تاتر (نمایش) کلمه یونانی است و هنر هفتم است یعنی نمایش زنده سرگذشتها حالات و احساسات و تخیلات افراد که پانتومیم آن جذاب تر است
ساخت مدرسه علمیه حقانی ( منتظریه ) در قم به 1339 بر می گردد با مدیریت شهیدان آیت الله بهشتی ره و قدوسی و بنام واقف آن مرحوم حقانی پدر شهید حقانی امام جمعه و نماینده مجلس بندر عباس که هفتم تیر 1360 در انفجار حزب جمهوری اسلام به شهادت رسید

🔷مدرسه خان (15)
دلها از اعمال و افعال یزیدیان زمان مالامال از غیظ و غضب و غصه بود و مترصد فرصت تا بنحوی آن را سر رژیم خالی کرده و حالی کنند که باید شرش از سر ملت کم شود در روز 18 دی به مدرسه خان رفته بودم تعدادی از طلبه ها تابلو اعلانات را می خواندند تیکه ای از روزنامه اطلات 17 دی 56 در توهین به امام ره نصب گردیده بود طلبه ای با صدای بلند می خواند به اسم امام که رسید افراد شروع کردند به صلوات حالا طلاب بیشتر شده بودند مجددا به اسم امام رسید و صلوات سر دادند و جمعیت در حالی که شعار علیه رژیم می دادند قرار شد بعنوان اعتراض و شکوی به منزل آیت الله العظمی گلپایگانی ره در خیابان چهارمردان بروند در طول مسیر شعارها تندتر می شد جلو منزل جمعیت موج می زد و کوچه گنجایش آنرا نداشت در همین حین یکی از مزدوران گاز اشک آور به جهت متفرق کردن آنها به داخل جمعیت انداخت که باعث تشنج و التهاب شد و تعدادی از آنها از جمله حقیر به داخل منزل و اندرونی رفته و از در دیگر فرار کردیم و این اولین بار بود که از وقت آمدنم به قم صحنه خشم و خشونت رژیم را بچشم خود می دیدم .
آیت الله العظمی گلپایگانی ره از مراجع تقلید برجسته جهان اسلام و شیعه بود و مقبولیت و محبوبیت مردمی داشت و بعضا بعنوان یکی از مراجع ثلاث اعلامیه می داد ولی مواضع نرم داشت بعد از انقلاب به بعضی رخدادها اعتراض داشت لذا داماد وی آیت الله صافی نماینده وی در شورای نگهبان بود نماز بر پیکر بنیانگذار جمهوری اسلامی امام خمینی ره را ایشان اقامه کردند
مدرسه خان که روبروی حرم جنب گذر خان است در ضلع شرقی آستانه جنب بازار گذر خان است که در سال 1123 توسط مهدیقلیخان شاعر بنا شده و بعدها تخریب و توسعه و آخرین بازساخت در ایام زعامت مطلقه آیت الله العظمی بروجردی ره بر حوزه علمیه انجام شده است و در حال حاضر تولیت آن با فرزند ایشان و روزانه با 34 مَدرَس پذیرای 140 درس است....
 

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

شاهدان کویرمزینان در #آپارات https://www.aparat.com/shahedmazinan

​

خاطره نوشت حجت الاسلام حاج شیخ محمدعلی تاج مزینانی(مهدوی)...قسمت دوم

​

​

✍️یکی از حرکت هایی که بعنوان مبارزه منفی انجام دادم و خوب هم جواب داد استفاده نکردن از فامیلی اصلی و شناسنامه ام بود یعنی تاج. اگر چه تاج از قبل بوده و بما هو بد نیست و شاید خوب هم باشد ولی چون یکی از مظاهر طاغوت و شاهان شده بود اکراه داشتم از آن استفاده کنم لذا خود را مهدوی معرفی کردم که در بین مردم به آن نیز شهرت داشته و پدر بزرگم در حوزه علمیه مشهد به آن معروف بود و الان هم تخلص شعریم مهدوی است و این مقوله به همین منوال تا پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ادامه داشت.
در معنی تاج آمده التاج‏: الإکلیل، و هو ما یصاغ للملوک من الذهب، و الجمعُ أَتواجٌ و تِیجان‏ و توجه الله تاج المُلک: کنایة عن الإجلال و التوقیر، در روایت در باره پیامبر ص آمده وَ صَاحِبُ التَّاج‏ وَ أَمَّا التَّاجُ فَالْمُرَادُ بِهِ الْعِمَامَةُ وَ لَمْ یَکُنْ حِینَئِذٍ إِلَّا لِلْعَرَبِ وَ الْعَمَائِمُ تِیجَانُ الْعَرَب‏  بحار ج : 16 ص : 13

🔷استنکاف از اخذ آجیل ( 5 )
امروزه آروزی هر فردی دسترسی به غذاهای حضرتی و متبرکات آن آستان مقدس است ولی شاید باورتان نشود آجیل حضرتی را در ایام عید نوروز به مدرسه دو درب آوردند ولی از گرفتن آن استنکاف کردیم به دلیل اینکه مسئولیت تولیت حرم در دست عوامل طاغوت و منصوب از طرف شاه بودند و ایام عید نوروز 1352 آن سال مصادف با ماه صفر نیز بود پس به یکی از دلائل فوق یا همه آنها شبهناک به نظر می رسید فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلى‏ طَعامِهِ (عبس 24) انسان باید به غذا و آب خود توجه کند حلال، طاهر، طیب، تمیز، لذیذ، عزیز، مفید و لازم باشد و کوچکترین شبهه و شائبه حرام در آن نباشد.
یکی از نعمات حرم رضوی برخورداری زائران و مجاورین از غذاهای متبرکه آن است که برای صبحانه و نهار و شام بصورت محدود و سهمیه ای با اقدام از طرق اینترنت، تلفن گویا و پیامک و حضوری در نعیم رضوی متصور است و در ایام دهه آخر صفر تا 250 هزار پرس سرو می شود که البته موارد فوق استثنائات دارد و برای زائران خارجی، خانواده شهداء و ایثارگران و زوجهای جوان و... در نظر گرفته می شود و الان که کرونا سایه شوم خود را بر سر مردم و کشور عزیزمان مستولی کرده پخش غذا برای مرضای کرونائی بیمارستانهای مشهد نیز در دستور کار است .
🔷سکونت طلاب ( 6 )
یکی از امتیازات طلاب و حوزات علمیه بر خوداری از خوابگاه و مَدرَس و مُدَّرِس و شهریه است که بعنوان سربازان امام زمان (عج) تحصیل کرده و در خدمت مردم پاسخگوی نیازهای دینی و علمی و معنوی آنها باشند که این مهم علاوه بر تامین از منابع سهم امام از نصف خمس وقف نیز در طول ازمنه متمادی به کمک آمده است نمونه آن وجود مدارس علمیه ساخته شده در گذشته در مشهد و قم و دیگر شهرها و کشورهاست خصوصا در دوره تیموریان و صفویه بعنوان مثال مدارس مشهد دو درب بالاسر پریزاد نواب سمیعیه (باقریه) عباسقلیخان خیراتخان میرزاجعفر سلیمانیه آقاجان بهزادیه سعدیه مستشاریه (سیدمیرزا-ملاتاج) باغ رضوان و ... است که بعضی از آنها در توسعه حرم تخریب و بعضی نوسازی شده است الغرض اینکه حجره ما در مدرسه دو درب کوچک و دلگیر و شلوغ بود تصمیم رفتن به جای بهتر گرفتیم مدرسه سمیعیه (باقریه) در اول خیابان شیرازی ( نادری – بالا خیابان ) توسط اوقاف شاه به نحو خیلی عالی با امکانات لازم ساخته شده بود ولی طلاب احتیاط کرده حتی داخل آن نمی رفتند چه برسد به اینکه در آن ساکن شوند مثل مدرسه سپهسالار تهران که ما هم عطایش را به لقایش بخشیدیم البته این مدرسه در قبل به نام باقریه بوده و محل رشد علماء بزرگ ولی رضا شاه قلدر بعد از بازسازی آن و خلع لباس علماء اعلام و جلوگیری از تحصیل علوم دینی متعارف آن را در اختیار فرهنگ جهت دانش آموزان قرار داده بود که بعد از تبعید او به جزیره موریس توسط آیت الله کفایی فرزند آخوند خراسانی (ره) صاحب کفایه از فرهنگ پس گرفته و ساخت آن در سال 54 به اتمام و در همان سالها در طرح توسعه حرم کاملا تخریب می گردد.

✍️دریافت نامه (7)
حجره کوچک ما در مدرسه دو دَر چون متصل به حرم بود بعضا مفتخر به مهمان های دور و نزدیک اعم از نزدکان و یا همشهریان می شدیم که این رویه بعنوان یک سنت از گذشته مرسوم بود که هم خوب بود و هم بد! خوب بود بخاطر دور بودن از وطن و تجدید دیدار و اطلاع از خانواده که وسیله ارتباطی ما فقط نامه بود و بد بخاطر مزاحمت برای درس و احیانا انعکاس وضعیت سیاسی ما برای خانواده و ناراحتی آنها. بعنوان مثال در همان ایام اولیه تحصیل در سال 51 که علیه شاه و خاندان منحوس او روشنگری و بد گویی نزد مهمانها کرده بودیم نامه ای را از یکی از بستگان نزدیک از طریق پست دریافت کردم که بعنوان دلسوزی هشدار داده بود و در پایان نوشته بود بمحض خواندن نامه آن را پاره کن که خود خطر دیگری بدست خودمان برای خودمان بود و مشخص بود نقل آن توسط بعضی از مهمانان سوژه شده است البته ما گوش به نصایح آن عزیز ندادیم چون وظیفه خود می دانستیم و الا که نباید طلبه می شدیم.
تبیین ظلم و معرفی ظالم یک اصل و لازم است نه باید ظالم بود و نه مظلوم لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ (بقره 272 ) و باید ظالم را شناخت و شناساند و تبری جست و با او مبارزه کرد در نیت و قول و فعل کُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْناً (مستدرک‏الوسائل 12)

​

🔆اعتراض (8)
یکی از موارد و مشخصات مهم وظایف یک مسلمان بلکه انسان خصوصا طلبه ها که داعیه داشتن و معرفی اسلام ناب را دارند انجام وظایف و در راس آن امر به معروف و نهی از منکر خصوصا عملی آن است آنهم با عامل بودن خود که لم تقولون مالا تفعلون در همین راستا بارها سوار اتوبوس می شدم و مواجه با پخش ترانه و یا موسیقی مبتذل توسط راننده که بعضی وقتها با تذکر خاموش کرده یا صدای آن را کم می کردند ولی در چند مورد اتفاق افتاد که راننده توجه نکرد که منهم شروع به خواندن قرآن با صدای بلند می کردم و یا وسط بیابان و یا خیابان از اتوبوس و یا تاکسی پیاده می شدم .
نظریه : در اینکه پرهیز از لغو و لهو و باطل لازم است شکی نیست ولی باید مصادیق آن را پیدا کرد در معنی لهو آمده یعنی باطل و آنچه انسان را از یاد خدا غافل کند که معمولا افراد لاهی غافل از ذکر خدا هستند و تشاغل به دنیا و تغافل از عقبا را دارند یکی از اوصاف مومنین پرهیز و اعراض از لغو است و إذا سمعوا اللغو أعرضوا عنه - و الذینهم عن اللغو معرضون یعنی از کل لعب و معصیة، و دوری از کلامی که در آن نفعی نیست و حتی در شنیدنش حسرت و ندامت اخروی هست لا تسمع فیها لاغیة لا یسمعون فیها لغوا و لا کذابا – لغو و لهو و لعب قول زور است که باید از آن اجتناب کرد و اجتنبوا قول الزور [22/30] الزور: الکذب و الباطل و البهته. أنه یدخل فی الزور الغناء و سائر الأقوال الملهیة و تزویر تزیین الکذب.است و عدول و انحراف از حق
و الغناء ککساء: الصوت المشتمل على الترجیع المطرب أو ما یسمى بالعرف غناء و إن لم یطرب، سواء کان فی شعر أو قرآن أو غیرهما، و استثنی منه الحدو للإبل‏ البته در این مقال فتوای مراجع عظام ادام الله ظلهم در حرمت و حلیت ملاک عمل است
بعضی از فتاوای مقام معظم رهبری در مورد غناء و موسیقی - غنا عبارت است از صدای انسان در صورتی که با ترجیع همراه بوده و مناسب مجالس لهو و گناه باشد که خواندن به این صورت و گوش‌دادن به آن حرام است. استفاده از آلات موسیقی برای نواختن موسیقی لهوی مضل عن سبیل الله مطرب جایز نیست. گوش‌دادن به غنا به‌طور مطلق حرام است، موسیقى اگر مناسب با مجالس لهو و گناه نباشد و مفسده‏اى هم بر آن مترتّب نگردد، دلیلى بر حرمت آن وجود ندارد نواختن موسیقى غیرلهوى، اگر براى اجراى سرودهاى انقلابى یا دینى و یا براى اجراى برنامه ‏هاى فرهنگى مفید و برنامه ‏هاى دیگر با غرض عقلایى مباح باشد، اشکال ندارد به شرط اینکه مستلزم مفاسد دیگرى نباشد و همچنین آموختن و یاد دادن نوازندگى براى امر فوق فى‏ نفسه اشکال ندارد. ولى ترویج موسیقى با اهداف عالیه نظام مقدس اسلامى سازگار نیست.
🔆مدرسه نواب (9)
با رایزنی لازم به فضل الهی بعد از تلاش زیاد موفق به گرفتن حجره تک نفره 20/1 در 3 متر در مدرسه نواب (صالحیه ) شدم و برای تحصیل صبح و بعد از ظهر به مدرسه تحت برنامه مرحوم موسوی نژاد می رفتم در اثناء اقامت در مدرسه نواب مجله ای از دارالتبلیغ قم برایم آمد که روی جلد آن عکس آیت الله شریتعمدار بود و آن را در اطاقم نصب کرده بودم یکی از طلابی که از قم به اطاقم آمد بدون سوال عکس را از دیوار کند و ریز ریز کرد و گفت ایشان با رژیم شاه همکاری دارد و این فتح باب بیشتری شد برای آینده که رفتن به قم در دستور برنامه ریزیم قرار گیرد که بعدا توضیح داده خواهد شد...

 

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

#️⃣شاهدان کویرمزینان در #آپارات https://www.aparat.com/shahedmazinan

​

خاطره نوشت حجت الاسلام حاج شیخ محمدعلی تاج مزینانی....قسمت اول

​آشنایی مختصر

​

 ✍️حاج شیخ محمد علی تاج مزینانی که ما او را به نام و عنوان شیخ علی می شناسیم فرزند مرحوم حاج محمد حسن تاج ( مهدوی ) سال 1337 در مزینان به دنیا آمد و پس از طی تحصیلات ابتدائی در زادگاهش و علی رغم فراهم بودن تحصیلات کلاسیک و راحتی آن به علت علاقه شخصی و سابقه خانوادگی در عالم پروری  بعد از چند ماه تحصیل در مدرسه علمیه مزینان سال 1351 برای آموختن علوم حوزوی مهاجر جوارحضرت رضا (ع) شد و در حجره پسر عمویش حاج شیخ محمد صادق مزینانی در مدرسه دو درب  رحل اقامت گزیده و  بعد از مدتی به مدرسه نواب که یکی از بهترین مدرسه های مشهد است و با مدیریت حجه الاسلام موسوی نژاد اداره می شد راه پیداکرد و تا سال 56 در آن به تحصیل علوم دینی پرداخت.
🔷 این طلبه ی پرتلاش مزینانی بعد از کسب رتبه قبولی و در آستانه شروع مبارزات علیه رژیم پهلوی راهی قم شد تا از فقه جواهری و فلسفه هادوی و اخلاق مشکینی بهره مند گردد و در این مقطع از خوان علمی بزرگورانی که از جمله آنها حجج اسلام و آیات گرام اعتمادی، باغانی ، فاضل نوری ، زنجانی ، مشکینی و... فیض برد و در کنار تحصیل از باب زکات العلم و تبلیغ اسلام و مبارزه با ظلم طاغوت  به شهرهای مختلف مانند گرمسار ، نیشابور و شیراز سفر کرده و تا آستانه دستگیری پیشرفت اما با وجود  تهدیدها و تطمیع ها از مبارزه خسته نشده و شعارهای ارزشی قم را به شهرهای مختلف تهران، سبزوار و مزینان منتقل می کرد.
🔷 با اوج گیری مبارزات انقلابی، فعالیت این انقلابی جوان هم بیشتر شد و بر بالای منبر و در اماکن مختلف مفاسد طاغوت را فریاد می زد تا آنجا که تعدادی از بزرگان مزینان وی را نصیحت می کردند احتیاط کند چون پاسگاه اخطار داده و  مشکلی برای هیئات به خصوص هیئت ابوالفضلی که وی در عاشورای سال 57 قبل از سخنرانی زنده یاد حاج شیخ محمود شریعتی صحبت می کرد پیش نیاید .
🔺شب عاشورای سال 57 که هیئت ابوالفضلی میهمان هیئت علی اکبری بود او چند جمله صحبت کرد و  با شعار مرگ بر شاه جوانان؛ مجلس به اعتراض تبدیل شد و  روز عاشورا یکی از بزرگان مزینان به او پیغام داد که پاسگاه شما را خواسته اما وی در پاسخ گفت : من با پاسگاه کار ندارم اگر آنها کار دارند بیایند .
🔷روز بعد پاسگاه شیخ جوان را همراه با مرحوم  شیخ نقره که روحانی مبارزی بود و در همان دوره به مزینان می آمد و در بیداری و هدایت حرکت  انقلابی منطقه نقش فعالی داشت  احضار کرد اما شیخ علی به کمک برادرش حسین راهی سبزوار شد و چند روز در تظاهرات آنجا شرکت کرد و پس از آن عازم قم شد و در آستانه پیروزی انقلاب به مزینان بازگشت و مبارزاتش را ادامه داد.
 🔷با قطعی شدن بازگشت معمارکبیر انقلاب به وطن حاج شیخ علی مهدوی  در شب ورود امام خمینی(ره) به همراه دو نفر از همشهریانش از  مزینان به تهران رفته و در راهپیمایی دانشگاه تهران و بهشت زهرا(س) و روزهای بعد مدرسه علوی شرکت کرد.
🔷این روحانی مبارز مزینان  پس  از پیروزی انقلاب ضمن حفظ روحیه ی انقلابی و مبارزه با منافقین و زیاده خواهان به  ادامه تحصیل در مدارس علمیه پرداخت و با آن که در مدرسه عالی قضائی قم رشته فرهنگی پذیرفته شد اما جبهه را انتخاب کرد وافتخار 18 ماه حضور در مناطق جنگی را در کارنامه زرین خود دارد.
🔷رفتن به حبهه و نیروی هوائی آبدانان ایلام؛  بهانه ای برای خدمت حاج شیخ علی مزینانی تاج (مهدوی) درصف  نیروهای مسلح جمهوری اسلامی  شد و با سمت جانشین رئیس اداره عقیدتی سیاسی نیروی دریائی ارتش با رتبه 19 بازنشست شد .

​

✍️خاطرات
تحریر و تقریر خاطرات در واقع بردن انسانها به گذشته است و فراز و نشیب های آن درس است برای آیندگان و مطالعه خاطرات بنحوی خواندن تاریخ است که گویا در گذشته یکی از آنها بوده و حضور داشته است خاطرات افراد ابعاد مختلفی دارد اینجانب اگر چه در زمان تحصیل در مشهد و قم خاطراتم را ننوشته و بعید العهد شده ام ولی با توجه به محفوظات ذهنی که بحمدالله هنوز یاریم می دهد و ان شاءالله تا آخر عمر اینگونه باشد و هر جا لازم بوده به اینترنت نیز مراجعه کرده ام و یا از شاهدان عینی کمک گرفته ام تا خاطرات سیاسی 57 تا 51 قبل از انقلاب شکوهمند اسلامی خودم را که مستقیما در آن نقش داشته بنویسم که تقدیم علاقه مندان می گردد
 من الله التوفیق و علیه التکلان تاج مزینانی

🌐دیدار با شهید هاشمی نژاد (1)
در زمان تحصیل در حوزه علمیه مشهد مقدس و در مدرسه دو درب (یوسفیه ) در حجره3  x 2 مقابل مدرسه پریزاد با پسر عمو حجره داشتیم و من  تازه وارد حوزه علمیه شده بودم در این اطاق کوچک سه نفر اقامت داشتیم و بعضا طلاب دیگری نیز برای گعده(دوره نشستن) آنجا می آمدند و بعضا شبها علیه شاه و عوامل او بحث سیاسی می شد که تصمیم گرفته شد بهمراه عده ای از طلاب پیاده به دیدار شهید والامقام هاشمی نژاد(ره) که از تازه زندان آزاد شده بود برویم زمان شرفیابی بعلت ممنوع المنبر بودن ایستاده آیات کفر به طاغوت و اجتناب از او و ایمان به الله را به حاضران توصیه و تاکید نمودند« فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُؤْمِنْ بِاللَّهِ فقد استَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقى‏» (بقره ى 256) مدرسه دو درب که به نام واقف آن یوسفیه نام داشته ( میرزا امیر یوسف ملقب به غیاث الدین پدر گوهر شاد ) با 32 حجره و 500 متر بنا در سال 843 در بازار زنجیر و در دوران تیموریان ساخته شده و الان دارالقران آستان قدس است و مدرسه پریزاد که توسط ندیمه گوهرشاد و از وسائل اضافی مسجد برای طلاب زائر ساخته شده مقابل آن قرار دارد و الان مرکز پاسخگوئی به سوالات است و تا کنار ضریح مقدس کمتر از 20 متر فاصله دارد .
🌐  نماز آیه الله تبریزی ره (2)
فاصله مدرسه دو درب تا مسجد گوهرشاد زیاد نیست ولی در همین محدوده چندین نماز مُجَزّی در حرم و رواق ها و شبستانهای مسجد گوهر شاد بر گذار می گردید ولی علماء و طلاب جوان انقلابی از جمله حقیر فقط در نماز جماعت شبستان جنوب شرقی مسجد گوهرشاد (شبسان تبریزی ) که توسط حضرت آیه الله حاج شیخ غلامحسین تبریزی (ره) اقامه می شد شرکت می کردیم و ایشان را عادل و انقلابی می دانستیم
آیه الله حاج شیخ غلامحسین تبریزی  یکی از مجتهدین به نام مشهد بود که درجه اجتهاد خود را در نجف اشرف گرفته و به درجات عالی تهذیب نفس نیز رسیده بود وی نماز جمعه را در زمان غیبت واجب دانسته و سی سال و اندی آن را اقامه می کردند تا اینکه در سال 1359 در سن 97 سالگی رحلت نموده و در جوار شهید هاشمی نژاد  در حرم رضوی مدفون گردیده است. نامبرده دنیا را می خواست تا دو رکعت نماز بالای سر مطهر امام (ع) بخواند .
مسجد گوهرشاد در جوار حرم رضوی بمساحت 9410 متر با چهار شبستان و چهار ایوان که ایوان بزرگتر جنوبی برای اقامه نماز جماعت دارای محراب مقصوره و منبر است و توسط گوهرشاد آغا مشهور به بلقیس زمان دختر امیر غیاث الدین همسر امیر شاهرخ در سال 818 هجری قمری ساخته شده است و تا کنون چند بار بازسازی شده است .

🌐عدم تایید (3)
هنوز مکلا بودم چون مدارج تحصیل برای مفتخر شدن به لباس روحانیت را طی نکرده بودم و از طرفی معمم شدن علاوه بر داشتن مسئولیت باید در حدی پاسخگوی سوالات مردم نیز باشی ولی سختی ملبس بودن آنهم در زمان طاغوت برایمان آسان بود ان مع العسر یسرا و برای اینکه مشخص باشد فرد طلبه است به دلخواه خود کلاه مخصوص سر می گذاشت و پالتو بلند می پوشید در همین ایام چند نفر از اقوام به مشهد مشرف و اصرار داشتند پای منبر نوغانی بروند و من چون می دانستم وابسته به دربار و ثناء گوی رژیم است و علیه دستگاه سخن نمی گوید لذا اکراه داشتم بعنوان راه بلد با آنها بروم و شرط کردم بشرطی با شما می آیم که کلاهم را بردارم تا تایید او نباشد.
شیخ محمد رضا نوغانی درجات تحصیل خود را در مشهد طی کرده و در فن سخن توانا بود به نحوی که به شهرهای مختلف ایران دعوت می شد و مجالس مهم مشهد را عهده دار بود که از رادیو سراسری پخش می شد ولی متاسفانه در زندان متعهد به همکاری و ماست مالی کارهای رژیم منفور پهلوی شده بود و نهایتا در اوج روزهای پیروزی انقلاب اسلامی و حمله به منزلش احساس خطر کرد و از ایران به لندن گریخت و در سال 1395 بعد از مدتی بیماری در همانجا فوت و مدفون گردیده است قَالَ ع زَلَّةُ الْعَالِمِ کَانْکِسَارِ السَّفِینَةِ تَغْرِقُ وَ تُغْرِق لغزش عالم مثل شکسته شدن کشتی است که هم خود و هم دیگران را غرق می کند بحار ج 2 ص 58

 

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

 

#️⃣شاهدان کویرمزینان در #آپارات https://www.aparat.com/shahedmazinan

 

​

دکتر تاج مزینانی: برداشت سیاست گذاران از «مسئولیت»، زیربنای تجویز سیاستهای رفاهی است

​استاد دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به ارتباط میان سیاستگذاری اجتماعی و مسئولیت اجتماعی شرکتی گفت: «مسئولیت» و برداشت ما از آن، زیربنای تجویزها سیاست گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های رفاهی در جوامع مختلف است.

​

به گزارش ایسنا، علی اکبر تاج مزینانی در وبینار «گفت و گوی اجتماعی پیرامون سیاست‌های رفاهی، مسئولیت اجتماعی و خیرهمگانی» به بحث پیرامون سیاست گذاری اجتماعی و نقش مسئولیت اجتماعی شرکتی در رفاه اجتماعی پرداخت و اظهار کرد: جای فعالیت‌های تحقیقاتی در حوزه مسئولیت های اجتماعی و نقشی که می‌تواند در رفاه داشته باشد بسیار خالی است.

وی با اشاره به ارتباط میان سیاستگذاری اجتماعی و مسئولیت اجتماعی شرکتی گفت: در سیاست گذاری اجتمای با یکسری اصول و ارزش‌هایی مواجهیم که برنامه‌ریزی مبتنی بر آن انجام می‌شود. برابری، انصاف، عدالت، انتخاب، آزادی، کارایی یکسری از اصول هستند که حق و تکلیف یا مسئولیت نیز از جمله آنهاست و هر برداشت از هرکدام از این اصول و ارزش‌ها داشته باشیم، نوع سیاست‌گذاری را بسیار تحت تأثیر قرار خواهد داد.

استاد دانشگاه علامه طباطبایی افزود: اگر معتقد به برابری فرصت و نقطه شروع باشیم یک نوع از سیاست گذاری‌ها را داریم که به دنبال برابر کردن نقطه شروع، مقررات و رویه‌ها می گردیم که کسی از بازی بیرون نماد، اما اگر معتقد به برابری نتیجه در قالب بهره‌مندی رفاهی باشیم باید به دنبال آن برویم که در برخورداری رفاهی با توجه به شاخص‌های مختلف، افراد حداقل در کف استانداردهای زندگی برابر باشند.

تاج مزینانی با بیان اینکه برداشت‌ها از برابری مختلف است که نظام‌های مختلف بر اساس آن برنامه ریزی می‌کنند گفت: به عنوان مثال نظام لیبرال به دنبال برابرسازی رویه‌ها است و از آن سو سوسیال دموکراسی به دنبال برابرسازی نتایج رفاهی است و می‌خواهد همگان در یکسری شاخص‌های رفاهی با همدیگر برابر شوند. 

وی افزود: از میان ارزش‌های اساسی که نام بردیم، «مسئولیت» و برداشت ما از آن، زیربنای تجویزها سیاست گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها است. اینکه مسئول چه کسی است و مسئولیت تأمین رفاه بر عهده چه کسی است؟ در تعیین سیاست گذاری‌های رفاهی تعیین کننده است. به عبارت دیگر باید مشخص شود که ما معتقدیم مسئولیت تامین رفاه بر عهده فرد است یا سطوح دیگری از مسئولیت هم داریم؟.

 استاد دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه در حوزه رفاه اجتماعی بازیگران و فراهم کنندگان مختلفی در امر رفاه داریم گفت: در واقع فراهم کنندگان متنوع و متکثر هستند. در وهله اول خود فرد یک بازیگر اصلی در فراهم سازی رفاه برای خودش است. دولت بازیگر دیگری است. بازار یا بخش خصوصی، کارفرمایان و سازمان‌های مردم نهاد نیز از دیگر فراهم کنندگان هستند. یکی از مناقشات اصلی در نظریه رفاه این است که مسئولیت اصلی در حوزه تأمین رفاه با کیست.

تاج مزینانی ادامه داد: لیبرال‌ها با توجه به رویکرد فردگرایانه، فرد را مسئول اصلی تأمین رفاه خودش می‌دانند و معتقد به رفاه فردی هستند و با رفاه اجتماعی از هرنوعش مخالف‌اند، مگر اینکه به صورت داوطلبانه و یا خیریه باشد. آنها با سازوکار جمعی برای تامین رفاه روی خوش نشان می‌دهند. اگر فرد برای تامین رفاه خودش اقدام نکند مقصر شناخته می‌شود.

 استاد دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه در این اندیشه، شما از طریق بازار یا بخش خصوصی می توانید به رفاه تجاری دست پیدا کنید گفت: بخش خصوصی هم هیچ مسئولیتی فراتر از فراهم کردن این رفاه در ازای وجه دریافتی ندارند.

وی افزود: یک سطح دیگر خانواده هستند که تحت عنوان فراهم کننده رفاه غیررسمی شناخته می شوند. ایدئولوژی‌های محافظه کارانه بر مسئولیت خانوادگی تاکید دارند. در کنار فرد، خانواده هم مسئول است و مسئولیت خانوادگی یک مسئولیت بسیار مهم است و آشنایان و خانواده اولویت بیشتری دارند و نباید آن را به بازار یا دولت سپرد.

تاج مزینانی با بیان اینکه از یک سو، با مسئولیت دولتی هم مواجه هستیم اظهار کرد: برخی مسئولیت را در وهله اول بر عهده دولت می‌دانند و ایدئولوژی‌های چپ چون سوسیال دموکراسی معتقدند که دولت مسئولیت تأمین رفاه را برعهده دارد و نهادهای دولتی هم مسئولیت عام دارند و هم مسئولیت خاص. مثلا در قبال اقشار آسیب دیده چون معلولان مسئولیت خاصی متوجه نهادها است. در اشتغال یا تخصیص سهمیه‌های مناطق محروم برای ورود به دانشگاه و مانند آن نیز همینطور است.

 این استاد دانشگاه علامه طباطبایی افزود: آن چیزی که شاید بیشتر به مسئولیت اجتماعی شرکتی مرتبط است بحث بازیگران بخش خصوصی است. بازار به عنوان یک فراهم کننده و همچنین بخش‌هایی از بازار که فعالیت‌های غیررفاهی انجام می‌دهند ولی دارای تاثیرات اجتماعی هستند در اینجا مطرح است. بیمارستان‌های خصوصی، مدارس و دانشگاه‌های غیرانتفاعی، انبوه سازان مسکن شرکت‌های رفاهی از این جمله هستند که رفاه تجاری ارائه می‌دهند، نه به عنوان حق شهروندی بلکه در ازای دریافت هزینه آن کار انجام می‌دهند.

وی با اشاره به اینکه در اینجا یک دیدگاه این است که بخش خصوصی کاری غیر از سودآفرینی ندارد و وظیفه حل مشکلات اجتماعی را برعهده ندارد گفت: اما به تدریج حتی طرفداران بازارآزاد هم به دلایل مختلف به سمت پذیرش مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها حرکت کردند.

وی افزود: مسئولیت اجتماعی شرکتی دایره بسیار گسترده‌ای دارد و می‌تواند تأمین کننده مهمی در حوزه رفاه اجتماعی باشد که نه فقط به عنوان رفاه تجاری بلکه به عنوان بازیگر رفاه اجتماعی نقش ایفا کند. ادبیات مربوط به رفاه شغلی نیز رو به گسترش است، یعنی نقش کارفرمایان در تأمین رفاه برای کارکنان خودشان چقدر است و تقسیم کار بین آنها و دولت در تأمین رفاه است باید به چه نحوی انجام شود. ادبیات رو به گسترشی مطرح است و بخشی از آن با مسئولیت اجتماعی شرکتی همپوشانی دارد. در ایدئولوژی های محافظه کارانه نقش نهادهای صنفی و کارفرمایی برای تأمین رفاه شهروندان بسیار برجسته است و آنها مزایای رفاه شغلی را به طور گسترده فراهم می‌کنند.

 استاد دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه نهادهای داوطلبانه و خیریه‌ها نیز رفاه داوطلبانه را فراهم می‌کنند و اینجا هم شاهد ایفای نقش مسئولیت اجتماعی هستیم که در آن با خبر بودن اعضای جامعه از همدیگر و توجه به حال همدیگر دیده می‌شود عنوان کرد: اگر این سمن‌ها به صورت سازمانی فعالیت کنند، بحث مسئولیت شرکتی درباره آنها هم مطرح است. بنابراین به طور کلی اینکه ایدئولوژی‌های رفاهی یا مکاتب سیاست‌گذاری در اینکه مسئولیت را برعهده چه کسی بگذارند، تفاوت‌ها و تعارض‌هایی در تجویز سیاست های رفاهی با یکدیگر دارند.

تاج مزینانی تاکید کرد: شاید در نگاه دولت رفاه محور، دولت محور به تامین رفاه، نگاه شود اما همه ما این را می‌دانیم که دولت به تنهایی نمی‌تواند از عهده تامین رفاه برآید. ایدئولوژی سومی داریم که بر شبکه سازی از همه بازیگرانی که می‌توانند در فراهم سازی رفاه نقش ایفا کنند تاکید دارد که باید بر مبنای آن، ائتلافی ایجاد شود که به طور  خاص در آن، نقش مغفول مسئولیت اجتماعی شرکتی مورد توجه قرار بگیرد.

 به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

​

دکتر تاج مزینانی: اکنون بهترین زمان ادغام نهادهای رفاهی موازی است

​رییس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به چالش تودرتویی نهادی، موازی کاری و عدم یکپارچگی در نهادهای متصدی نظام رفاهی در حوزه سیاست گذاری رفاهی گفت: به نظر می رسد اکنون می تواند بهترین زمان و فرصت برای ادغام این نهادهای موازی با توجه به هم‌راستایی بین اجزای مختلف حاکمیت باشد.

​

علی‌اکبر تاج مزینانی در وبینار عدالت اجتماعی و سیاست‌های رفاهی که به همت موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی و با همکاری پژوهشکده مطالعات و سیاست‌گذاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد به معرفی و تبیین مهمترین چالش‌های پیش روی سیاست‌گذاری رفاهی در ایران پرداخت و گفت: علی‌رغم اینکه در قانون اساسی اهداف و سیاست‌ها روشن است، تشتت گفتمان رفاهی در کشور یکی از چالش‌های مهم سیاست گذاری رفاهی است.

وی افزود: در دهه‌های گذشته شاهد بوده‌ایم که در مقام عمل از این مهم فاصله گرفته شده و برداشت‌های متعارض از قانون اساسی علی‌رغم صراحتش وجود دارد. بعضاً از سوی برخی مسئولین و دولتمردان هم حرف‌هایی خلاف قانون اساسی و اصول مصرح قانون اساسی زده می‌شود. در مجموع می‌توان گفت که گفتمان منقحی درباره عدالت اجتماعی در کشور وجود ندارد.

مزینانی با بیان اینکه مسئله دیگر، چالش فقدان یادگیری سیاستی است که گویی جایی در نظام سیاستی ما ندارد گفت: انباشت تجربه سیاستی در این کشور اتفاق نمی‌افتد که ببینیم در این دهه‌ها چه کارهایی شده و چه تجارب سیاستی کسب شده و نقاط ضعف و قوت چه بوده است. یکی از شاه بیت‌های ناکارآمدی در نظام رفاهی و سیاست‌گذاری رفاهی به چالشی بزرگ تحت عنوان نظام تأمین مالی نارکارآمد و ناپایدار برمی‌گردد. معمولاً به سراغ منابع نوسانی، اقتضایی و دچار مشکلات عدیده می‌رویم که خودش آسیب‌آفرین است.

رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی  ادامه داد: مهم‌ترین راه برای تأمین مالیِ سیاست‌های اجتماعی، «مالیات» است. روش‌های مختلفی را می‌توان برای تأمین مالی درنظر گرفت. مشارکت‌ هم یکی از محورهای مهم است که آن هم در یک نظام سالم اقتصادی و مولد اتفاق می افتد و بسیاری از افراد خودشان می‌توانند شغل مولدی داشته باشند که از طریق آن هم مالیات  و هم حق بیمه بپردازند و خدمات اجتماعی دریافت کنند. این راه‌های سالم تأمین مالی که کارآمد و پایدار است به دلایل مختلف از جمله این که به صورت دوره‌ای منابعی مثل درآمدهای نفتی را داشته‌ایم به حاشیه رفته‌اند.

وی با اشاره به چالش دیگر که پیوسته به دامنه آن افزوده شده است اشاره کرد و گفت: تودرتویی نهادی، موازی کاری و عدم یکپارچگی در نهادهای متصدی نظام رفاهی است؛ این چالش مهم است. ما با دیوان سالاری متعدد مواجهیم. به عنوان مثال چند صندوق بازنشستگی داریم که بسیاری از آنها یا متعلق به دولت است یا شبه دولتی است یا از بودجه دولتی به نحوی استفاده می‌کند. ۱۸ صندوق بازنشستگی داریم که به لحاظ استاندارد بیمه‌ای درست عمل نمی‌کنند و اداره این‌ها باری بر دوش نظام رفاهی است. یا بیش از هفت نهاد و ۹ برنامه در زمینه مسکن محرومین فعالیت می‌کنند اما نه تنها معضل مسکن حل نشده، بلکه مشکلات بیشتر هم شده است و نتوانستیم مشکل مسکن را حل کنیم.

مزینانی افزود: هرکدام از نهادهای حمایتی یک بروکراسی دارند. هزینه اداره این بروکراسی، محرومیت چندگانه یا بهره‌مندی چندگانه از دل این امر نشئت می‌گیرد. در زمان تصویب قانون جامع ساختار رفاه موفق نبودیم این موازی کاری را به حداقل برسانیم. در صورتی که تجمیع و هماهنگ‌سازی می‌تواند برای اداره رفاه اجتماعی در کشور مفید باشد.

رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه اخیراً بحث نظام متمرکز تأمین اجتماعی مطرح بود که طرح خوبی است، اما رویکرد ادغامی شاید بتواند به نحو بهتری از بار بروکراسی بر دوش نظام رفاهی بکاهد اظهار کرد: به نظر می رسد اکنون با توجه به هم‌راستایی بین اجزای مختلف حاکمیت، بهترین فرصت برای این کار می‌تواند باشد. به عنوان مثال چندی پیش تمام بانک‌های نیروهای مسلح ادغام شدند. اکنون در حوزه رفاهی با نهادهای موازی روبه روییم اما تدبیری برای عرضه مازاد بروکراتیک صورت نگرفته است.

وی اضافه کرد: یک چالش دیگر تعارض منافع است که در نظام سیاست‌گذاری رفاهی کشور حل نشده است. در بسیاری موارد سیاست‌گذار، مجری و بهره‌بردار یکی هستند و عملاً منافع مشترکی دارند که هیچ فکری برای آن نمی‌شود.

مزینانی با اشاره به ظرفیت مسئولیت اجتماعی شرکتی که در سال‌های گذشته مورد غفلت قرار گرفته است گفت: بسیاری از شرکت‌ها از این ظرفیت برای پیشبرد برخی برنامه‌های رفاهی استفاده می‌کنند. اقداماتی در این زمینه آغاز شده، اما گام‌های اولیه است و راه طولانی در پیش داریم.

رییس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی به غیبت ذی‌نفعان اصلی رفاه در چرخه سیاست‌گذاری رفاهی نیز به عنوان یکی دیگر از چالش‌ها اشاره کرد و گفت: فقدان گفت‌وگوی اجتماعی را در این زمینه شاهدیم. چالش دیگر می‌تواند غلبه رویکرد توزیع پول یا پولپاشی بر رویکرد سرمایه گذاری اجتماعی باشد که به‌خصوص در یکی دو دهه اخیر اتفاق افتاده است. اکنون چند نوع یارانه داریم. رویکرد سرمایه گذاری اجتماعی این ایده را مطرح می‌کند که به جای اعطای مستقیم یارانه، منابع طوری مصرف شوند که عوایدش در میان مدت و بلند مدت به نظام رفاهی برگردد و صرفاً مصرفی نباشد و رویکرد پایداری در زمینه توانمندسازی افراد محروم وجود داشته باشد. صرف رویکرد پول پاشی یکی از آسیب‌های جدی در این حوزه است.

وی افزود: سیاست زدگی در نظام رفاه اجتماعی، فقدان پاسخگویی در نظام رفاهی، فساد و فقدان شفافیت، سوءگیری‌های متعدد در نظام سیاست گذاری و فقدان نظام نظارت و ارزیابی، برخی دیگر از چالش‌های این حوزه هستند.

 به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

​

🌐راهکار دکتر تاج مزینانی در باره فقر ناشی از کرونا

​

  

​

✍️دکتر علی اکبر تاج مزینانی رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی در حضور وزیر تعاون ،کار و رفاه اجتماعی و جمعی از صاحب نظران رفاه اجتماعی با اشاره به راهکارهای فقر ناشی از کرونا گفت: در این راستا، ارتباط نظام مند وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با سایر بخش‌ها و حوزه‌های دانشگاهی در کشور ضروری است.

🔷 وی با تاکید بر اینکه باید ساختارهای سیاست های رفاهی مورد تجدیدنظر قرار گیرد، افزود:تحلیل مباحث تورم،  ساختارهای بازارکار و نظام اقتصادی باید با توجه به منابع اندک سیاست های رفاهی دیده شود.

🔷 مزینانی تصریح کرد: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید نقش راهبردی خود را در حوزه نظام رفاهی و اجتماعی در کشور ایفا کند .

 🔷وی با تاکید برای اینکه نظام متمرکز تامین اجتماعی نباید به دست اندازی به این منابع منجرشود، گفت: در حوزه رفاه اجتماعی خلط مساعدت اجتماعی با بیمه های اجتماعی نباید صورت گیرد.

 

 به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

​

دکتر تاج مزینانی: کرونا آنچنان هم عادل نیست، بیشتر درِ خانه فقرا را می‌کوبد

یک جامعه‌شناس معتقد است برخلاف آنچه عامه مردم تصور می‌کنند، ویروس کرونا آنچنان هم عادل نیست. چرا که درست است که بین فقیر و غنی فرقی نمی‌گذارد، اما گروه‌های اجتماعی که از تمکن مالی برخوردارند کمتر از مخاطرات طبیعی متضرر می‌شوند.

​

گفت‌وگوی پیش رو، درباره تأثیراتی است که شیوع بیماری کرونا بر طبقات اجتماعی و به‌طور ویژه، اقشار آسیب‌پذیر داشته و خواهد داشت. در این باره، تمهیداتی که باید اندیشیده شود را از دکتر علی‌اکبر تاج‌مزینانی، دانشیار و رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی و از اساتید سیاست‌گذاری اجتماعی، جویا شدیم. 

کرونا دو سه هفته‌ای است شرایط کشور را به حالت فوق‌العاده درآورده است. با توجه به شیوع این بیماری، آیا تعلق به یک طبقه اجتماعی و اقتصادی خاص می‌تواند در کاهش یا افزایش ریسک ابتلا مؤثر باشد؟

در ارتباط با این پرسش، پاسخ مثبت است. کرونا و به‌طور کلی بیماری‌های فراگیر تأثیر عمیق‌تری بر طبقات پایین جامعه و تأثیرات منفی بیشتری بر ایشان خواهند داشت. همچنین امکان ابتلای آنها به این بیماری بیشتر است. به‌طور کلی در بحث عدالت اجتماعی، مفهومی به نام عدالت زیست‌محیطی مطرح است و این نکته را متذکر می‌شود که در مواجهه با طبیعت و پدیده‌های طبیعی چه مثبت و چه منفی، گروه‌های اجتماعی چطور از مواهب و نعماتی که در طبیعت وجود دارد بهره‌مند و چگونه از مخاطرات طبیعی متضرر می‌شوند.

تحقیقات نشان داده که معمولاً گروه‌های محروم و فقیر و طبقات پایین اجتماعی و اقتصادی جامعه، آسیب‌پذیری بیشتری در برابر مخاطرات طبیعی از جمله سیل، زلزله، طوفان و همچنین در برابر بیماری‌های همه‌گیر دارند. تجربه‌های مختلف در نقاط مختلف دنیا از جمله در کشورهای توسعه‌یافته هم این را نشان داده و امری است ثابت شده که گروه‌های محروم‌تر و طبقات پایین‌تر اجتماعی و اقتصادی ریسک بیشتری را نسبت به بیماری‌های فراگیر متحمل می‌شوند.

آنچنان که می‌گویند عادل نیست

چگونه فقر می‌تواند به‌عنوان یک فاکتور مؤثر در جریان یک بیماری اپیدمیک ایفای نقش کند؟

نکات مختلفی در ارتباط با این امر وجود دارد که نشان می‌دهد فقر و محرومیت می‌تواند به‌عنوان یک عامل مؤثر در ارتباط با شیوع بیشتر این بیماری اپیدمیک در بین گروه‌های محروم حاشیه‌نشین و فقیر، نقش مؤثر ایفا کند؛ از جمله اینکه:

به‌طور کلی خانواده‌های متعلق به دهک‌های پایین جامعه، شبکه‌های گسترده‌تری از روابط خویشاوندی و دوستی دارند. گاهی در شهرهای بزرگ که ممکن است دیگر خانواده گسترده وجود نداشته باشد، یک سبکی از خانواده که می‌توان آن را خانواده شبه‌گسترده نامید وجود دارد که روابط بین اعضای خانواده با چند نسل به‌گونه‌ای نزدیک جریان دارد؛ هر چند در یک مکان واحد زندگی نکنند، اما پیوندها همچنان برقرار است. رفت‌وآمدها خیلی پررنگ‌تر و صمیمی‌تر است و ارتباطات معمولاً خیلی گسترده‌تر بین نسل‌ها و افراد مختلف وجود دارد. این عامل که البته در شرایط عادی یک سرمایه اجتماعی مثبت است، در این موقعیت زمانی متفاوت و حساس ممکن است به شیوع بیماری کمک کند.

نکته دیگر این است که طبقات پایین‌تر معمولاً در مشاغل غیررسمی مشغول کار هستند که از مزایای کارمندان و کارگران بخش رسمی برخوردار نیستند یا در مشاغل رسمی‌ای هستند که از مزایای رفاهی کمتری مثل دورکاری و انواع مرخصی‌ها و کار به‌صورت شیفتی و بقیه موارد  و تسهیلات برخوردارند و عمدتاً از این مزایا محرومند؛ در واقع مجبورند در محل کار حضور پیدا کنند.

همچنین مشکلات معیشتی نکته دیگری است که باید در این ارتباط مورد توجه قرار گیرد، زیرا این مشکل امکان اینکه این افراد برای زمان زیادی از محل کار خودشان دور باشند و فعالیت نداشته باشند، از ایشان سلب می‌کند و این افراد به ناچار تماس‌های بیشتری با معابر و محل‌های عمومی و محیط کار خود دارند.

نکته دیگر که امکان ابتلا را بیشتر می‌کند بحث تراکم بیشتر جمعیت در محل‌های حاشیه‌ای و محروم است. تراکم در محلات فقیرنشین بیشتر است و این تراکم بیشتر جمعیت، امکان تسریع در فرآیند انتشار این ویروس را بیشتر می‌کند.

از طرفی، طبقات پایین‌تر معمولاً به وسایل حمل‌ونقل عمومی برای جابه‌جا شدن وابسته هستند. همچنین وابستگی بیشتری به خدمات عمومی و دولتی از بیمارستان گرفته تا اماکن خدمات اجتماعی و عمومی دارند که معمولاً شلوغ‌تر هستند و مراجعات بیشتری به آنها می‌شود؛ این سروکار داشتن با مکان‌های عمومی و پرازدحام، آنها را در معرض ابتلای بیشتر قرار می‌دهد. همچنین نکته دیگری که آنها را نسبت به این بیماری و شیوع این بیماری آسیب‌پذیرتر می‌کند، این است که به دلیل هزینه‌های بالای خدمات درمانی و همچنین مشکلات پوشش بیمه‌ای که بسیاری از اقشار محروم با آن مواجه هستند، نسبت به طبقات بالا معمولاً به پزشک مراجعه کمتری دارند و مراجعه کمتر به پزشک و مراکز درمانی یا مراجعه دیرتر و به تعویق انداختن درمان تا زمانی که معمولاً بیماری به مرحله حاد می‌رسد، آنها را آسیب‌پذیرتر می‌کند که در مورد این بیماری هم می‌تواند صادق باشد.

باز نکته دیگری که می‌تواند آنها را در برابر شیوع این بیماری آسیب‌پذیرتر کند، در واقع ضعف تغذیه یا سوء‌تغذیه است. این گروه از افراد جامعه به اندازه کافی ممکن است مواد غذایی لازم را نتوانند استفاده کنند، ویتامین‌های لازم و عناصر غذایی مورد نیاز را نیز نتوانند تأمین کنند، به همین خاطر ممکن است در مقابل خطرات سلامتی آسیب‌پذیری بیشتری داشته باشند.

همچنین می‌توان به این فهرست، حضور بیشتر در اماکن عمومی فراغتی پرجمعیت و متراکم‌تر را برای گذران اوقات فراغت و امور مذهبی اضافه کرد؛ اماکنی همچون مسجد، هیئت یا اماکن تفریحی مثل چایخانه و... . در واقع این افراد حضور پررنگ‌تری را در این دست اماکن عمومی دارند و این خود افزایش امکان ابتلا به بیماری را به همراه دارد.

از سوءتغذیه تا اجاره مسکن و کار روزمزد؛ محلات پرخطر را مورد توجه ویژه قرار دهیم

با توجه به اینکه ابتلای هر فرد از جامعه فارغ از کیستی او، به جریان همه‌گیرتر و طولانی‌تر شدن مدت زمان اپیدمی کمک می‌کند، چگونه و با اعمال چه سیاست‌هایی می‌توان تا حد امکان به برقراری عدالت در بهداشت و درمان کمک کرد؟

نظام بهداشت و درمان کشور اقدامات متعددی را می‌تواند انجام دهد؛ به‌طور خلاصه اگر بخواهیم اشاره کنیم، اقدامات را می‌توان در سطوح فردمحور، خانواده‌محور و همچنین اقدامات محله‌محور در نظر گرفت.

به لحاظ اقدامات محله‌محور، توزیع اقلام بهداشتی به‌ویژه مواد ضدعفونی‌کننده رایگان در محله‌های پرخطر را با محوریت معتمدان محله می‌توان پیشنهاد داد. شناسایی محلات پرمخاطره می‌تواند در گام نخست انجام شود که به دلیل دسترسی کمتری که به اقلام بهداشتی دارند، در خطر بیشتری هستند؛ لذا باید مواد ضدعفونی‌کننده در اختیار ایشان قرار گیرد.

محله‌هایی که کارگاه‌های متعدد در آنها متمرکز هستند و ممکن است کارفرمایان به دلایل مختلف نتوانند محیط کار کارگران را بهداشتی و سالم کنند، می‌تواند در اولویت توزیع مواد رایگان ضدعفونی‌کننده و اقلام بهداشتی قرار گیرد. این کار با محوریت اصناف و تشکل‌های کارگری و کارفرمایی قابل انجام است.

اطلاع‌رسانی و آموزش متمرکزتر در این محلات، از جمله اقداماتی است که می‌تواند در دستور کار قرار گیرد. همچنین باید پایش منظم ابتلا و شیوع ویروس در مناطق محروم هم جزو اولویت‌های نظام بهداشت و درمان قرار گیرد، تا مناطقی که به لحاظ ریسک ابتلا در اولویت و خطر بیشتری هستند در موردشان اقدام فوری صورت گیرد.

از تشکل‌های مردمی مرتبط با محرومان کمک بگیریم

نکته بسیار مهم در این زمینه این است که هیچ کاری بدون مشارکت خود مردم و تشکل‌های مردمی نمی‌تواند به نتیجه کاملی برسد. لذا مشارکت مردم این مناطق و تشکل‌های مردم‌نهادی که برخاسته از خود آنجا هستند، یا دانش و آگاهی کافی و ارتباط از قبل با آن مناطق دارند، بسیار کارگشاست.

در سطح اقدامات فردمحور و خانواده‌محور هم می‌شود برخی برنامه‌ها را در دستور کار قرار داد؛ از جمله شناسایی افراد و خانوارهای دارای افراد با بیماری‌های زمینه‌ای در خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی و پایش آنها؛ به‌خصوص از آنجا که امکان پایش کل جمعیت ممکن است وجود نداشته باشد. اگر این امکان وجود داشته باشد که در پرونده‌های پزشکی این گروه‌ها، بیمارانی را که دارای بیماری‌هایی هستند که آنان را مستعد تأثیرپذیری و آسیب از این ویروس می‌کند، همچون بیماران کلیوی، قلبی و دیابتی و بقیه بیماری‌هایی از این دست می‌توان به‌طور خاص از ایشان حمایت کرد.

بسیار مفید خواهد بود اگر  این افراد بر اساس اطلاعات پرونده‌های موجود از خانواده‌های تحت پوشش نهادهای حمایتی شناسایی شوند و در این بازه زمانی تعیین‌کننده با آنها تماس داشت و  پایش کرد تا اگر علائم بیماری را دارند، برای تست و مراحل بعدی اقدام شود.

اقدام دیگر ارائه بسته‌های لوازم بهداشتی و ضدعفونی‌کننده به افراد و خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی و افراد محروم از طریق بانک‌های اطلاعاتی موجود است؛ چون احتمال اینکه این افراد بتوانند این مواد را تهیه کنند، کمتر است. بقیه اقشار احتمالاً بتوانند خودشان با روابط و با امکان مالی که دارند، به مواد و لوازم ضدعفونی مجهز شوند. اما برای این دست خانواده‌ها احتمالش کمتر است.

به نظر شما اعلام مثبت بودن تست کرونای برخی رجل سیاسی و متعلقان به ایشان و چهره‌های مشهور می‌تواند نشان از عدالت در ابتلا به بیماری باشد؟ ( یا بی‌عدالتی در حق دسترسی به خدمات درمانی/ کیت‌های تشخیصی محدود). اعلام این قبیل اطلاعات چه وضعیتی را برای عامه مردم ایجاد می‌نماید؟ ( به لحاظ روانی / احساس همدردی یا انزجار)

پاسخ به این سؤال منفی است؛ در واقع مبتلا شدن مسئولان و سیاستمداران به این بیماری نشان عدالت اجتماعی و عدالت در سلامت نیست؛ حداقل از دید مردم به این صورت نیست. علت اصلی این امر برخورداری این افراد از امکان تست سریع در مراحل اولیه و در شرایط کمبود کیت تشخیص ویروس بوده است. حتی در خبرها آمده بود برخی از مسئولان و نمایندگان مجلس به دلیل مشکوک بودن به نتیجه، دو بار از تست تشخیصی استفاده کرده‌اند. این نشان می‌دهد که دسترسی این افراد به امکانات بهداشتی و امکان تست در زمانی که برای عمده جمعیت فراهم نیست، فراهم شده است. واکنش‌های مردم در فضای مجازی و حتی در تلویزیون هم که برخی از آن منعکس شده، نشان می‌دهد خیلی واکنش نسبت به این امر مثبت نبوده است و افکار عمومی این مسئله را دلیلی دانسته بر دسترسی بهتر مسئولان به خدمات سلامت.

امکان بازاریابی مجازی را برای خرده فعالان اقتصادی فراهم کنیم

وضعیت کسبه، بازار بی‌رونق و عدم حضور مردم به‌عنوان متقاضی کالاهای وارداتی یا تولیدی وضعیت سختی برای خرده فعالان اقتصادی به وجود خواهد آورد. از نظر شما دولت چه اقداماتی برای کمک به از سر گذراندن این وضعیت می‌تواند انجام دهد؟

اقدامات متعددی می‌توان پیشنهاد داد. البته برخی اقدامات را خود دولت شروع کرده است، مانند مهلت دادن برای سررسید وام‌هایی که برای رونق کسب‌وکار گرفته شده است. بهتر است تا زمان برطرف شدن این مشکل امکان تعویق در پرداخت اقساط وجود داشته باشد. در آن دسته از بنگاه‌هایی که امکان آن برای دولت وجود دارد، خرید محصولات و خدمات آنها در حد امکان و ارائه دستورالعمل‌هایی به دستگاه‌ها برای تهیه خدمات و کالاهای مورد نیاز از این طریق نیز می‌تواند راهگشا باشد.

شاید بخش دیگر، فراهم کردن امکان بازاریابی مناسب‌تر و در یک ضرب‌الاجل از طریق فضای مجازی باشد. مردم ممکن است به‌عنوان متقاضی کالا از منزل خارج نشوند، ولی اگر این خرده فعالان اقتصادی در قالب تعاونی‌ها، در قالب اتحادیه‌ها و اصناف مختلف قابل سازماندهی باشند و بتوانند خدمات خود را در فضای مجازی به‌صورت نظام‌مند عرضه کنند، امکان اینکه مردم از طرق فضای مجازی سفارش بدهند و در منزل دریافت کنند، وجود دارد و از این طریق شاید بشود بخشی از آن عدم رونق را جبران کرد.

پیشنهاد دیگر به‌طور خاص، مربوط به کسب‌وکارهایی است که مستقیماً به علت پیشگیری از شیوع کرونا تعطیل شده‌اند؛ نظیر چایخانه‌ها یا مراکز ارائه قلیان و غیره. شاید بتوان کارکردهای موقتی را برای آنها در نظر گرفت و مثلاً توزیع اقلام بهداشتی و ضدعفونی‌کننده را در محلات فقیرنشین و پایین با نظارت مراکز بهداشتی و معتمدان محلی به این مکان‌ها سپرد تا بخشی از زیان آنها جبران شود.  

حمایت‌های دولتی در شرایط کرونایی روانه دهک‌های پایین شود 

تعطیلی بسیاری از واحدهای کارگاهی یا خدماتی، امنیت شغلی افراد روزمزد و با قراردادهای کوتاه‌مدت را آشفته کرده است. چه تمهیداتی برای حمایت از این قشر می‌توان اندیشید؟

در ارتباط با پاسخ به این سؤال، نکته کلی این است که به علت جامع نبودن و نقص داشتن بانک‌های اطلاعاتی ما در حوزه‌های مختلف، امکان شناسایی دقیق واحدها و افرادی که این وضعیت را دارند، خیلی فراهم نیست. به همین دلیل شاید بهتر باشد حمایت‌های اجتماعی عمدتاً ناظر بر دهک‌های پایین درآمدی و اقشار تحت پوشش نهادهای حمایتی باشد. از این طریق امکان اینکه این افراد دارای قراردادهای کوتاه‌مدت یا بدون قرارداد یا افراد روزمزد یا با ثبات شغلی پایین در بین این دهک‌های پایین درآمدی و اقشار تحت پوشش نهادها باشند، خیلی بیشتر است. بنابراین، این گروه‌ها می‌توانند به‌عنوان گروه هدف حمایت‌های اجتماعی مد نظر قرار بگیرند.

از دیگر اقداماتی که می‌تواند مثمرثمر باشد، افزایش یارانه معیشتی حداقل برای ماه‌های اسفند و فروردین است تا بتواند بخشی از ضرری را که متوجه آنها شده، از قبال درآمد کمتری که به دست آورده‌اند، جبران کند.

کمک‌هزینه اجاره مسکن ضروری است

نکته مهم دیگر اینکه بسیاری از این افراد ممکن است از خودشان منزل و محل سکونتی نداشته و اجاره‌نشین باشند. با کار نکردن یا کمتر کار کردن در این ماه‌ها و در این ایام ممکن است امکان پرداخت اجاره مسکن برایشان وجود نداشته باشد. لذا در نظر گرفتن عنصر کمک‌هزینه اجاره مسکن برای خانوارهای فاقد مسکن، دهک‌های پایین و نیازمند که تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند، که در این ایام یا خودشان مبتلا شدند یا فرد مبتلایی در خانواده دارند، می‌تواند راهگشا باشد.

همچنین می‌شود سازوکارهایی را برای رسیدگی به شکایت کسانی که به علت ابتلا به کرونا شغل خود را از دست داده‌اند، در نظر گرفت. اگر در حق آنها اجحاف یا تبعیضی به علت این وضعیت صورت گرفته است، حتماً ادارات کار و مجموعه‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی این رسیدگی را داشته باشند تا حقی از این افراد ضایع نشود. پیشنهاد دیگر مربوط به زنان باردار یا دارای فرزند شیرخوار است که مبتلا به این ویروس شده‌اند و لازم است حمایت‌های خاصی چه درباره سپری کردن دوران زایمان در محیط امن و ترجیحاً ایزوله و چه تهیه لوازمی نظیر شیرخشک رایگان یا سایر ملزومات مرتبط به آنها ارائه شود.

مسئله درمان فاقدان بیمه، در دوره بحران و وضعیت فوق‌العاده به چه صورت باید باشد؟ آیا در واقع تفاوتی با وضعیت معمول دارد؟

مسلماً در وضعیت فوق‌العاده باید متفاوت رفتار شود. مواجهه با وضعیت فوق‌العاده همیشه باید متفاوت باشد. بنابراین در حوزه بهداشت و درمان و بحث بیمه (که فکر می‌کنم البته دولت هم اخیراً اعلام کرد که درمان کرونا رایگان انجام می‌شود) باید دقت داشت که درمان کلیه افراد مبتلا به این بیماری به‌طور رایگان انجام شود. افرادی که بیمه دارند، بیمه‌ها ملزم بشوند موارد و هزینه‌های مختلف مرتبط با این بیماری را تحت پوشش قرار دهند و افرادی که فاقد بیمه هستند هم توسط خود دولت تحت پوشش قرار گیرند. علاوه بر مسئله درمان، قاعدتاً بحث پوشش مراحل تشخیصی هزینه‌هایی که مرتبط با تشخیص بیماری نیز هست، برای افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای و دارای علائم مرتبط با آن، که توسط پزشک معتمد ارجاع می‌شوند هم، باید هزینه‌هایشان تحت پوشش قرار گیرد و بیمه‌ها، این بخش‌ها را نیز پوشش دهند.

گفت‌وگو از هدی امامی

 به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

تاج مزینانی: موضوع فساد همانند سیلی است که ریشه در سیاست های غلط دارد

​به گزارش شاهدان کویر مزینان به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی  اولین نشست  کارگاه  آموزشی "شفافیت و سیاستگذاری عمومی" با هدف گسترش گفتمان شفافیت، شناسایی اشکال مختلف فساد، آشنایی با تجارب جهانی در زمینه مقابله با فساد در حوزه ماموریت های وزارتخانه، مطالعه برخی نمونه های موفق مبارزه با فساد و بررسی استراتژی ها، راهکارها و ابزارهای مقابله با فساد  با همکاری دبیرخانه هیات امنای سازمان تامین اجتماعی و صندوق‌ های تابعه، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، معاونت توسعه مدیریت و منابع و دانشکده خبر،  در   وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار شد .

  دکتر علی اکبر تاج مزینانی رییس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی دراین نشست به اهمیت برگزاری این  نشست ها  اشاره کرد و گفت :  چنین نشست هایی از این نظر که مکان ارتباط بین حوزه آکادمیک و مجامع و دستگاه های اجرایی را فراهم می آورد بسیار مغتنم است .

وی ادامه  داد : یقینا این نشست ها فرصت یادگیری دو جانبه را هم برای پژوهشگران و دانشجویان و اساتید دانشگاه و هم برای متخصصان و مدیران اجرایی کشور فراهم می آورد و چنانچه اندوخته علمی در محافل آکادمیک و تجربه زیسته در محیط های اجرایی تبادل شود، آثار و تبعات بسیار ارزنده ای به دست خواهد آمد .

  عضو هیات علمی گروه تعاون و رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی افزود: در این نشست ها ورود به موضوع فساد از منظر سیاست گذاری مورد نظر است و اگرچه موضوع فساد از منظر خرد قابل بررسی است، اما باید این موضوع مهم از منظر کلان  هم مورد توجه قرار گیرد. به تعبیر سعدی «سر چشمه شاید گرفتن به بیل- چو پر شد نشاید گذشتن به پیل». 

وی تصریح کرد: موضوع فساد همانند سیلی است که ریشه در سیاست های غلطی دارد که طی سال ها و دهه های قبل، انباشته شده و رخ می دهد. همانطور که در تجربه ناگوار سیل اخیر مشاهده کردیم، مدیریت شهری غیراصولی، تخریب محیط زیست، مقررات نامناسب و ... منجر به وقوع اتفاقی مهیب شد. 

تاج مزینانی افزود: در این میان سیاستگذاری اجتماعی دارای تعاریف متعددی است که یکی از تعاریف آن مبتنی بر نظامی از مداخلات دولت برای توزیع و بازتوزیع منابع در میان شهروندان در راستای تحقق اهداف رفاهی است. از همین رو چنین مداخلاتی می تواند گلوگاه های مختلفی داشته باشد که مستعد بروز فساد اقتصادی باشند. 

وی یادآور شد: اطلاع از چگونگی توزیع توسط دولت گرفته تا ارائه مستقیم خدمات، برونسپاری خدمات، تنظیم مقررات توزیع، ابزارهای تشویق و تنبیه و ... جزو این گلوگاه ها محسوب می شود. 

تاج مزینانی افزود: اما در کشورهایی که منابع توزیع و بازتوزیع از محل دریافت مالیات تامین می شود، مکانیسم های نظارتی مختلفی بر این فرایند در نظر گرفته می شود.  این در حالی است که  در کشورهایی نظیر ایران که این امر از محل منابع رانتی نظیر نفت صورت می گیرد، زمینه بروز فساد بیشتر فراهم می شود. 

 عضو انجمن رفاه اجتماعی افزود: البته این تلاقی بخش خصوصی و عمومی ، جای مطالعه دارد. برای مقابله با این وضعیت، چاره ای جز حرکت به سمت شفافیت وجود ندارد.  از سوی دیگر در سیاستگذاری از نظرگاه حق محور، این حق شهروندی هر فرد است که از جنبه های مختلف سیاست ها مطلع شود. به همین دلیل لازم است در سیاستگذاری عمومی، سیاست هایی اتخاذ شوند که برای همگان قابل فهم باشند. در حالی که در مواقعی به دلیل مشکلاتی که در نوع ارائه اطلاعات وجود دارد، این سیاست ها حتی برای متخصصان هم قابل درک نیست. 

وی افزود: همچنین دسترس پذیر بودن اطلاعات همانند اقدام این وزارتخانه مبنی بر انتشار اسامی اعضای هیات مدیره شرکت های تابعه، یکی از اقدامات قابل انجام است که باید در سایر سیاست ها نیز تحقق یابد. 

وی گفت: بعلاوه شفافیت و پاسخگویی دو موضوع بسیار مرتبط به هم هستند. این پاسخگویی شامل نهادهای بالادستی و همچنین پاسخگویی به مردم و نمایندگان ایشان می شود. 

وی  با تاکید بر اهمیت نقش نهادهای مستقلی به عنوان نمایندگان مردم به این نکته اشاره کرد که به طور کلی، توجه به نقش مردم در سیاست گذاری عمومی خصوصا در حوزه شفافیت اهمیت به سزایی دارد.

 به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

علی اکبر تاج مزینانی: گفتمان عدالت اجتماعی در قانون اساسی متبلور شده است

رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی گفت: انقلاب اسلامی نقطه عطفی در توسعه عدالت اجتماعی در ایران بود.

​

به گزارش شاهدان کویرمزینان؛ علی اکبر تاج‌مزینانی در نشست گفتمان انقلاب اسلامی که در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی به‌همت بسیج اساتید تهران بزرگ برگزار شد، گفت: انقلاب اسلامی نقطه عطفی در تاریخ ایران بود که سبب افزایش عدالت اجتماعی شد. گفتمانی که در قانون اساسی نیز متبلور شد، بحث عدالت اجتماعی است.

وی در ادامه افزود: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، بی‌عدالتی اجتماعی در تمام بخش‌های جامعه مشهود بود و مردم نیز از این بی‌عدالتی رنج می‌بردند و فریاد عدالت‌خواهی مردم منجر به پیروزی انقلاب اسلامی شد.

رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی اضافه کرد: با نگاه به قانون اساسی، جلوه‌های عدالت اجتماعی مشهود است که پیش از آن آثاری در جامعه وجود نداشت، ازجمله آنها آموزش رایگان، ایجاد فرصت اشتغال، حق تأمین مسکن و سلامت در دسترس همگان در قانون اساسی ایران اشاره شده است و در چهار دهه گذشته پیشرفت‌های چشمگیری نیز در این حوزه‌ها داشته‌ایم.

تاج‌مزینانی بیان کرد: نرخ مرگ‌ومیر مادران و نوزادان به‌صورت چشمگیری کاهش داشته است. همچنین گسترش خانه‌های بهداشت در تمام روستاهای کشور به‌همراه افزایش نرخ باسوادی و امید به زندگی و پوشش بیمه‌ای از رشدهای قابل توجه در حوزه عدالت اجتماعی بوده است.

وی افزود: کاهش ضریب جینی از دیگر دستاوردهای انقلاب اسلامی است که سبب توزیع عادلانه درآمد در کشور شد. پیش از پیروزی انقلاب، ضریب جینی از بالای ۰,۵ به ۳۵/۰ هم رسید که نشان‌دهنده پیشرفت‌های چشمگیر در عدالت اجتماعی است و این امر ناشی از این بود که سیاست‌گذاری اجتماعی مؤثر بوده اما با نقاط مطلوب فاصله داریم.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: ضریب جینی در کشور در سال‌های اخیر افزایش داشته که باید نقاط ضعف در بسط عدالت اجتماعی را شناسایی کرده و تلاش کنیم مشکلات موجود برطرف شود.

تاج‌مزینانی اعلام کرد: برای رفع مشکلات نیازمند عزم جدی و بازنگری در سیاست‌های اجتماعی داریم تا بتوان آرمان‌ها و گفتمان انقلاب که در قانون اساسی متبلور شده را بهتر اجرا کنیم.

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

دکتر علی اکبر تاج مزینانی خطاب به رییس جمهور :در سیاست های اجتماعی دولت باز اندیشی کنید

اصحاب علوم اجتماعی، جامعه شناسان و علوم ارتباطات کشور در دیدار با رئیس جمهوری نقطه نظرات خود را در مورد شرایط کشور به اشتراک گذاشتند، که روزنامه ایران در گزارشی به آن پرداخته است .

دکتر علی اکبر تاج مزینانی رییس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی یکی از کارشناسان و صاحب نظران حاضر در این جلسه می گوید: جلسه اصحاب علوم ‌اجتماعی با رئیس محترم جمهور فرصتی هرچند کوتاه ولی مغتنم برای تبادل دیدگاه‌ها بود. محور اصلی بحث در زمینه مهمترین مسأله اجتماعی حال حاضر کشور (با تأکید بر سرمایه اجتماعی) و ارائه راه‌حل برای آن بود. یادداشت حاضر سعی دارد از زاویه دید یکی از رشته‌های علوم‌اجتماعی (سیاستگذاری اجتماعی) ورود مختصری به این گفت‌وشنود داشته باشد.

یکی از مهمترین مسائل اجتماعی کشور در حال حاضر سطح بالای نابرابری اجتماعی و اشکال گوناگون کنارگذاری اجتماعی است که پیامدهای مهمی در زمینه فرسایش همبستگی اجتماعی و ایجاد نارضایتی اجتماعی دارد. رسالت اصلی سیاستگذاری اجتماعی تلاش برای ارتقای رفاه اجتماعی، کاهش نابرابری اجتماعی و افزایش همبستگی اجتماعی از خلال طیف متنوعی از سیاست‌های فراگیر و گزینشگرانه و هدفمند است.

در دهه‌های اخیر نظام سیاستگذاری کشور شاهد اتخاذ سیاست‌هایی بوده است که نااجتماعی و حتی ضداجتماعی بوده‌اند؛ بدین معنا که نه تنها سرمایه‌اجتماعی و انسجام اجتماعی را تقویت نکرده‌اند بلکه حتی باعث فرسایش آن و کنارگذاری اجتماعی گروه‌های مختلفی از مردم شده‌اند. هرچند شواهد مسأله فوق را می‌توان در حوزه‌های مختلف سیاستگذاری ارائه کرده، اما سیاست‌های چهار حوزه آموزش، بهداشت و درمان، مسکن و روابط کار از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. روندهای موجود در این چهار حوزه و تشدید نابرابری‌های اجتماعی ناشی از آنها در تعارض روشن با اصول مصرح قانون اساسی (21، 3، 28، 29، 30، 31، 43) قرار دارد.

نگاه بازاری به آموزش از طریق توسعه مدارس غیرانتفاعی، سیطره بلامنازع بنگاه‌های کنکوری بر آموزش عمومی و ورود به دانشگاه، توسعه دوره‌های شبانه، پردیسی و شهریه‌پرداز در دانشگاه‌ها، جریمه‌های مالی مختلف حتی برای دانشجویان روزانه و پولی‌شدن فزاینده بسیاری از خدمات برای دانشجویان (که در مجموع، سهم دولت را از آموزش عالی به کمتر از 15 درصد کاهش داده است) و انواع سهمیه‌ها باعث پیامدهای منفی از جمله کالایی‌شدن آموزش و طبقاتی شدن امکان ورود به آموزش عمومی و تداوم و کیفیت آن، قبولی در دانشگاه (قبولی بیش از سه برابری فرزندان طبقات بالاتر در دانشگاه) و نوع رشته‌های قبولی به لحاظ منزلت و درآمد شده است. در حال حاضر، بخش مهمی از مطالبات دانشجویی و نارضایتی‌های آنان به این مسائل مرتبط است و بعضاً این مطالبات صنفی با واکنش‌های نامناسب مواجه می‌گردد.

در حوزه مسکن نیز روند طی شده و سیاست‌های اتخاذ شده در سه دهه گذشته (به استثنای طرح مسکن مهر همراه با پیامدهای منفی اقتصادی و اجتماعی آن که مجال جداگانه‌ای می‌طلبد) بویژه در سالیان اخیر به سمت کالایی شدن فزاینده این حق اجتماعی و موکول کردن آن به قدرت پس‌انداز افراد و خانواده‌ها متمایل بوده است و با وجود شعارهای مربوط به مسکن اجتماعی، نتیجه‌ای از آن مشاهده نشده است.

حال آن‌که حتی در دوره قبل از جهش قیمت مسکن نیز شاخص مدت انتظار برای خانه‌دار شدن در گروه‌های با حداقل درآمد، بیش از 20 سال بود و با جهش اخیر، این مدت بیش از دو برابر شده و پس‌اندازهای بخش قابل‌توجهی از این افراد عملاً گرهی از مشکل مسکن آنان نخواهد گشود. در همین حال، سیاست‌های اقتصادی در سایر حوزه‌ها نیز باعث رواج سوداگری فزاینده در عرصه مسکن شده و در غیاب مکانیسم‌هایی همچون مالیات‌گیری از فعالیت‌های اقتصادی سوداگرانه در زمینه مسکن و عوارض‌بندی بر واحدهای مسکونی خالی و نظایر آن، نابرابری اجتماعی پیوسته عمیق‌تر شده است.

حوزه بهداشت و درمان نیز اگرچه طی سال‌های اخیر با اجرای طرح تحول سلامت شاهد توجه بیشتری به لحاظ بودجه‌ای بوده است اما از مشکلات عدیده‌ای رنج می‌برد. افزایش چندبرابری هزینه‌های مرتبط با پزشکان متخصص و توجه اندک به سایر گروه‌های پزشکان و پرستاران، تأکید بر درمان به جای سلامت و پیشگیری، عدم اجرای جدی طرح پزشک خانواده، کسری شدید صندوق‌های بیمه‌ای، تجمیع سطوح سیاستگذاری، اجرا و نظارت در وزارت بهداشت و درمان و غفلت از زیان‌های فقدان تدبیر برای مسأله «تعارض منافع» (که البته در بسیاری از دیگر حوزه‌های سیاستگذاری نیز صادق است) از جمله این موارد است. این مسائل بر نابرابری در داخل و خارج از نظام سلامت افزوده است و چالشی جدی برای پایداری منابع بیمه‌ای و تأمین مالی نظام سلامت در آینده ایجاد کرده است.

در حوزه روابط کار می‌توان به عواملی همچون موقتی‌سازی قراردادهای نیروی کار، تشکل‌زدایی از کارگران و عدم مشارکت واقعی آنان در گفت‌وگوی اجتماعی با دولت و کارفرمایان، بی‌ثبات‌سازی نیروی کار از طریق واسپاری به شرکت‌های پیمانکاری و عدم نظارت بر نحوه تعامل آنها با نیروهای خود، تعمیق شکاف بین درآمد کارگران و خط فقر و مستثنی کردن بخش‌های مختلفی از نیروی کار از شمول قانون کار اشاره کرد. این عوامل باعث نابرابری‌های اجتماعی شدید و کنارگذاری اجتماعی بخش قابل توجهی از شهروندان شده است و نارضایتی‌ها و اعتراضات کارگری وسیعی را به دنبال داشته است.

شواهد بسیار بیشتری را می‌توان از سایر حوزه‌های سیاستگذاری اجتماعی و همچنین تأثیر سوء سیاست‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در زمینه نابرابری اجتماعی و فرسایش همبستگی اجتماعی ذکر کرد که در این مختصر نمی‌گنجد. سیاست‌های اجتماعی هوشمندانه ضامن ارتقای سرمایه‌اجتماعی، رونق اقتصادی و ثبات سیاسی هستند اما در بسیاری از موارد در کشور ما در جهت عکس این اهداف عمل می‌کنند و بازاندیشی در این سیاست‌ها از واجب‌ترین اقدامات است.

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

رئیس دانشکده علوم اجتماعی علامه طباطبایی: از ظرفیت نخبگان برای آموزش دانشجویان استفاده شود

دکتر علی اکبر تاج مزینانی رئیس دانشکده علوم اجتماعی علامه طباطبایی گفت: از ظرفیت نخبگان خارج از کشور می توان در قالب تدریس و حتی ترم های تابستانی، دوره های فشرده و مجازی بهره برد اما الان این شرایط را نداریم.

به گزارش شاهدان کویرمزینان ؛ دکتر علی اکبر تاج مزینانی در سخنرانی افتتاح همایش ملی ایرانیان دور از وطن با بیان اینکه دانشکده های دانشگاه علامه طباطبایی به همایش های علمی و بهره برداری از نتایج آنها توجه خاص دارند افزود: این دانشگاه سعی در تبدیل شدن به مرجع علمی و تحقیقاتی دارد.
وی اظهار کرد: برگزاری رویدادهای علمی و همایش های بین المللی، هسته های پژوهشی، تولید مجلات علمی پژوهشی و علمی، چندین همایش بزرگ ملی در سال های گذشته نتایج و آثار علمی خوبی برای کشور به دنبال داشت.
تاج مزینانی ادامه داد: یکی از مزیت های نسبی گروه مطالعات فرهنگی و حوزه هایی که استادان در آن فعالیت دارند بحث مهاجرت به طور کل و مسئله ایرانیان خارج از کشور است.
رئیس دانشکده علوم اجتماعی، اظهار امیدواری کرد که موضوع خاص ایرانیان خارج از کشور بلکه در یک کانتکست کلی تر، بحث مهاجرت که کمتر از نظر علمی روی آن تحقیق شده به عنوان یک هسته پژوهشی از سوی مراکز علمی دنبال شود.
وی با بیان اینکه بین پنج تا شش میلیون نفر از ایرانیان در خارج از کشور به سر می برند، گفت: به اندازه جمعیت چند کشور اروپایی یا کشورهای حاشیه خلیج فارس، ایرانیان در خارج از کشور زندگی می کنند که باید به آن بعنوان یک مسئله اجتماعی، فرهنگی ورود آکادمیک داشته باشیم.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: امیدواریم در سال های آینده شاهد شکوفاتر شدن این حوزه باشیم و این همایش هم نقطه شروعی بر این حرکت خواهد بود.
وی با بیان اینکه مهاجرت ایرانیان با سایر کشورها تفاوت و تمایز زیادی دارد تصریح کرد: تجربه خاص ما از رویدادهای اقتصادی و سیاسی تاثیر گرفته و بر ترکیب و گونه های مختلف مهاجران و ایرانیانی که خارج از کشور هستند موثر بوده است.
تاج مزینانی ادامه داد: در وضعیت خاصی با مهاجرت ایرانیان روبه رو هستیم یعنی ترکیبی از مهاجران و ایرانیانی وجود دارند که خارج از کشور هستند، از سوی دیگر، ماندن آنها و نسل های شان در کشورهای دیگر به دلیل مهاجرت های سیاسی، اقتصادی، علمی، تحصیلی و سبک زندگی، هر کدام دقت های آکادمیک و متعاقب آن سیاست خاصی را می طلبد.
به گفته تاج مزینانی، به همین خاطر، الگوهای مختلفی از مدل های ورود دولت ها به حوزه سیاستگذاری امور دایاسپورای خود در خارج از کشور وجود دارد.
وی افزود: به نظر می رسد باید برنامه منسجمی برای پوشش تمام ابعاد این گونه مهاجرت ها داشته باشیم. آن چیزی که با دانشگاه مرتبط است بحث استفاده از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور در حوزه دیپلماسی علمی و عمومی است که باید به آن توجه کرد.
رئیس دانشکده علوم اجتماعی گفت: حضور ایرانیان خارج از کشور هر چند در دهه های اخیر تغییراتی داشته اما همچنان وجه غالبِ نخبگانی را در خود جای داده و ظرفیت عظیمی از ایرانیان در دانشگاه های خارج از کشور وجود دارند که به عنوان بخشی از استراتژیِ بین المللی سازی آموزش عالی در ایران به این ظرفیت نگاه می کنیم.
وی اظهار کرد: بخش کوچکی از این امر عملیاتی شده و حوزه های مطالعاتی می توانند به آن بپردازند.
تاج مزینانی با بیان اینکه در آموزش عالی هم به تحولاتی نیاز داریم، تاکید کرد: در قوانین وزارت علوم امکان ایجاد نوعی وابستگی و عضویت نخبگان در گروه های علمی و آموزشی داخل کشور، وجود ندارد که این امر مسئله مهمی است.
تاج مزینانی گفت: امیدوارم مباحثی که امروز در این همایش مطرح می شود گامی در جهت پیشبرد برخی از این اهداف عالی باشد که برای ایران اسلامی توسعه به همراه خواهد داشت.

منبع ایرنا

به جمع شاهدان کویرمزینان در تلگرام بپیوندید: https://t.me/shahedanemazinan

دکتر علی اکبر تاج مزینانی: در حوزه‌های آموزش و بهداشت ناعدالتی وجود دارد

 رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی در نشست «سیاست‌گذاری اجتماعی؛ دانشگاه و تشکل‌های دانشجویی» تاکید کرد: در حوزه آموزش با کالایی‌شدن گسترده در دهه اخیر مواجه هستیم که در دولت یازدهم نیز این روند ادامه پیدا کرده است، به همین دلیل اگر بخواهیم اولویت‌بندی بین حوزه‌های مختلف انجام دهیم، حوزه آموزش، بهداشت و سلامت را باید بسیار مورد توجه قرار دهیم.

به گزارش شاهدان کویرمزینان به نقل از عطنا، دکتر علی اکبر تاج مزینانی، رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی در نشست «سیاست‌گذاری اجتماعی؛ دانشگاه و تشکل‌های دانشجویی» که سه‌شنبه، دوم خردادماه در سالن مطهری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد، به ایراد سخنرانی پرداخت.

این استاد دانشگاه در ابتدا با بیان نکاتی درباره دوازدهمین دوره انتخابات ریاست حمهوری، گفت: نکته اول در این انتخابات مشارکت بالای مردم و رای بسیار زیاد رئیس جمهور منتخب بود که انتظار می‌رود بتواند با قدرت بیشتری برای دنبال کردن برنامه‌ها از جمله سیاست‌گذاری اجتماعی بکند؛ نکته دوم نیز این بود که مباحث سیاست‌گذاری اجتماعی به نسبت انتخابات دیگر برجسته‌تر بود.

وی با بیان اینکه گفتمان سیاست‌گذاری اجتماعی در نزد عموم، روشنفکران و سیاست‌گذاران شکل نگرفته است، گفت: با طرح‌هایی که در سال‌های گذشته اجرا شده و زندگی شهروندان را تحت تاثیر قرار داده است، به نظر می‌رسد که مقداری بحث و گفت‌وگو در این مورد شکل گرفته است، در حالی که بحث سیاست‌گذاری اجتماعی در انتخابات گذشته در حاشیه بود.

این استاد دانشگاه نکته دیگری که در حوزه سیاست اجتماعی قابل توجه بود را «عدم اقبال در رویکردهای پوپولیستی به سیاست اجتماعی» دانست و گفت: سکوت و عدم موفقیت قطعی که در حوزه برجام با آن مواجه هستیم و کاستی‌های مختلف دولت در حوزه‌های مختلف، امکان بروز و ظهور فرد پوپولیستی را ایجاد خواهد کرد و اگر اقناع درستی صورت نگیرد می‌تواند آرا را به سمت خود جلب کند؛ روی دیگر این مهم این است که اگر دولت یازدهم تکرار شود، سویه‌هایی از نئولیبرالیسمی ‌که دنبال کرده است را تداوم می‌دهد.

تاج مزینانی ادامه داد: اگر رای طرف مقابل را مد نظر قرار دهیم، ترکیبی از رای معیشتی و ایدئولوژیک است که در آن رای معیشتی بسیار برجسته است.

وی در ادامه به بحث مالیات‌گیری و تامین مالی برنامه‌های رفاهی اشاره کرد و گفت: اذعان بعضی از کاندیداها از جمله کاندیدای جناح اصولگرا این بود که مجموعه تحت مدیریت آنها از معافیت مالیاتی بهره‌مند هستند و به همین دلیل تاکید بر مالیات‌گیری و نقش مالیات داشتند که دولت نیز می‌تواند از این مهم برای تحولاتی که در نظام تامین مالی خود دارد استفاده کند.

رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه در ادامه به نکاتی در حوزه سیاست‌گذاری اجتماعی اشاره کرد که دولت دوازدهم لازم است به آن توجه ویژه کند و گفت: نخستین مورد، بحث نظام تامین مالی پایدار برای سیاست اجتماعی است که از ضروری‌ترین محورهاست؛ معمولا برنامه‌هایی که در دستور کار دولت‌ها قرار گرفته است تابعی از نوسانات درآمدهای نفتی بوده است؛ از آنجایی که کلیت نظام اقتصادی ما مبتنی بر رانت است، این انتظار که  پیرو نوسانات رانت نفتی باشد امری دور از ذهن نیست که باید شکسته شود و به همین دلیل باید راهی برای برون‌رفت از آن ایجاد کرد.

وی افزود: اگر قرار است اتفاقی پایدار در حوزه سیاست اجتماعی بیفتد، ضمن برنامه‌های هوشمندانه و دقیق در حوزه سیاست اجتماعی باید منابع مالی آنها نیز پایدار باشد وگرنه تداوم نخواهد یافت و همین امر باعث خدشه‌دار شدن اعتماد اجتماعی می‌شود.

لزوم توجه به فرار های مالیاتی در دولت دوازدهم

مزینانی اضافه کرد: یعنی اگر قرار باشد با افزایش نقدینگی و پول بدون پشتوانه مانند مسکن مهر یا با هدفمندی یارانه‌ها از محل افزایش حامل‌های انرژی، سیاست اجتماعی دنبال شود، بسیار پر نوسان خواهد شد، به همین دلیل باید بحث فرار و معاف‌های مالیاتی را مورد توجه قرار دهیم و دولت دوازدهم نیز باید وجه همت اصلی‌اش را بر محور این مسئله قرار دهد.

این جامعه‌شناس حوزه رفاه، تصریح کرد: در حوزه آموزش با کالایی‌شدن گسترده در دهه اخیر مواجه هستیم که در دولت یازدهم نیز این روند ادامه پیدا کرده است، به همین دلیل اگر بخواهیم اولویت‌بندی بین حوزه‌های مختلف انجام دهیم، حوزه آموزش، بهداشت و سلامت را باید بسیار مورد توجه قرار دهیم.

علی اکبر تاج مزینانی با بیان اینکه در حوزه‌های آموزش و بهداشت نوعی ناعدالتی وجود دارد، اظهار کرد: به عنوان مثال در بحث بهداشت، تخصیص بودجه‌ها که در قالب طرح تحول سلامت اتفاق افتاده است، هرچند درنگاه اول آن را از حالت کالایی خارج کرده باشد اما با فصل‌های دیگر خود(منابع ناپیدار در نظر گرفته شده برای آن، شیوه‌ تقدم و تاخری در مراحل پیاده کردن نظام بهداشت و غیره) هزینه‌های زیادی را حوزه بهداشت و درمان ایجاد کرده که سرسام‌آور است، زیرا منافع اصلی آن شامل حال پزشکان و اقشار خاصی از پزشکان می‌شود.

وی ادامه داد: رویکرد «سرمایه‌گذاری اجتماعی فعال به سیاست» نکته‌ای مهم است که باید مدنظر قرار بگیرد و این مهم به آن می‌پردازد که هزینه‌های رفاهی ما چقدر می‌تواند در آینده به نظام رفاهی بازگشت داشته شود؛ به همین دلیل در طراحی سیاست‌های اجتماعی در دولت جدید به رویکرد صحیح سیاست‌گذاری اجتماعی باید توجه ویژه شود.

مزینانی با اشاره به «پرهیز از شتابزدگی در طراحی و اجرای برنامه‌های رفاهی»، گفت: دولت یازدهم در بحث سبد کالا این مهم را مورد توجه قرار داد، زیرا این بحث سبد کالا در ابتدا دارای زیان‌های زیادی بود و به همین دلیل لازم است که ارزیابی قبل از اجرا در مورد سیاست‌های اجتماعی صورت بپذیرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه در طرح‌های مانند کاج (کارانه اشتغال جوانان) باید جنبه‌های مختلف آن مدنظر قرار بگیرد، بیان کرد:  تکمیل بانک‌های اطلاعاتی و اتصال آنها به یکدیگر یک پیش‌شرط در هر برنامه رفاهی است که باعث می‌شود از انواع مختلف خطا‌ها در  برنامه‌ریزی رفاهی جلوگیری شود، به این دلیل باید هر چه سریعتر در این حوزه برنامه‌ریزی شود تا از هزینه‌های نادرست جلوگیری کنیم.

وی در ادامه به بحث تمرکز زدایی در سیاست‌ها اشاره کرد و گفت: شعار تمرکز زدایی سال‌هاست که ادامه دارد ولی دولت‌ها به این سمت حرکت نمی‌کند در حالی که بسیاری از برنامه‌های رفاهی و سیاست اجتماعی در دنیا توسط دولت‌های محلی و شهرداری‌ها اجرا می‌شود و به دلایلی مختلف در طراحی و اداره آن موفق‌تر هستند.

رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی در پایان درباره رابطه بین تشکل‌های دانشجویی و تاثیر آنها بر سیاست‌گذاری اجتماعی، بیان کرد: مطالبه‌گری برای تحقق این شعارهای رفاهی که در برنامه‌ها آمده است و بایسته‌های سیاست‌گذاری‌های اجتماعی جزء کارهایی است که تشکل‌ها در آن نقش فعال دارند و می‌توانند موضع خود را در قبال این تحولات، وعده‌ها و برنامه‌ها مشخص کنند و یک برنامه مستمر با حضور طرف‌های ذی‌نفع مختلف داشته باشند.

 به جمع شاهدان کویردر تلگرام بپیوندید: https://telegram.me/shahedanemazinan

دکتر علی اکبر تاج مزینانی: در حوزه‌های آموزش و بهداشت ناعدالتی وجود دارد

 رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی در نشست «سیاست‌گذاری اجتماعی؛ دانشگاه و تشکل‌های دانشجویی» تاکید کرد: در حوزه آموزش با کالایی‌شدن گسترده در دهه اخیر مواجه هستیم که در دولت یازدهم نیز این روند ادامه پیدا کرده است، به همین دلیل اگر بخواهیم اولویت‌بندی بین حوزه‌های مختلف انجام دهیم، حوزه آموزش، بهداشت و سلامت را باید بسیار مورد توجه قرار دهیم.

به گزارش شاهدان کویرمزینان به نقل از عطنا، دکتر علی اکبر تاج مزینانی، رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی در نشست «سیاست‌گذاری اجتماعی؛ دانشگاه و تشکل‌های دانشجویی» که سه‌شنبه، دوم خردادماه در سالن مطهری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد، به ایراد سخنرانی پرداخت.

این استاد دانشگاه در ابتدا با بیان نکاتی درباره دوازدهمین دوره انتخابات ریاست حمهوری، گفت: نکته اول در این انتخابات مشارکت بالای مردم و رای بسیار زیاد رئیس جمهور منتخب بود که انتظار می‌رود بتواند با قدرت بیشتری برای دنبال کردن برنامه‌ها از جمله سیاست‌گذاری اجتماعی بکند؛ نکته دوم نیز این بود که مباحث سیاست‌گذاری اجتماعی به نسبت انتخابات دیگر برجسته‌تر بود.

وی با بیان اینکه گفتمان سیاست‌گذاری اجتماعی در نزد عموم، روشنفکران و سیاست‌گذاران شکل نگرفته است، گفت: با طرح‌هایی که در سال‌های گذشته اجرا شده و زندگی شهروندان را تحت تاثیر قرار داده است، به نظر می‌رسد که مقداری بحث و گفت‌وگو در این مورد شکل گرفته است، در حالی که بحث سیاست‌گذاری اجتماعی در انتخابات گذشته در حاشیه بود.

این استاد دانشگاه نکته دیگری که در حوزه سیاست اجتماعی قابل توجه بود را «عدم اقبال در رویکردهای پوپولیستی به سیاست اجتماعی» دانست و گفت: سکوت و عدم موفقیت قطعی که در حوزه برجام با آن مواجه هستیم و کاستی‌های مختلف دولت در حوزه‌های مختلف، امکان بروز و ظهور فرد پوپولیستی را ایجاد خواهد کرد و اگر اقناع درستی صورت نگیرد می‌تواند آرا را به سمت خود جلب کند؛ روی دیگر این مهم این است که اگر دولت یازدهم تکرار شود، سویه‌هایی از نئولیبرالیسمی ‌که دنبال کرده است را تداوم می‌دهد.

تاج مزینانی ادامه داد: اگر رای طرف مقابل را مد نظر قرار دهیم، ترکیبی از رای معیشتی و ایدئولوژیک است که در آن رای معیشتی بسیار برجسته است.

وی در ادامه به بحث مالیات‌گیری و تامین مالی برنامه‌های رفاهی اشاره کرد و گفت: اذعان بعضی از کاندیداها از جمله کاندیدای جناح اصولگرا این بود که مجموعه تحت مدیریت آنها از معافیت مالیاتی بهره‌مند هستند و به همین دلیل تاکید بر مالیات‌گیری و نقش مالیات داشتند که دولت نیز می‌تواند از این مهم برای تحولاتی که در نظام تامین مالی خود دارد استفاده کند.

رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه در ادامه به نکاتی در حوزه سیاست‌گذاری اجتماعی اشاره کرد که دولت دوازدهم لازم است به آن توجه ویژه کند و گفت: نخستین مورد، بحث نظام تامین مالی پایدار برای سیاست اجتماعی است که از ضروری‌ترین محورهاست؛ معمولا برنامه‌هایی که در دستور کار دولت‌ها قرار گرفته است تابعی از نوسانات درآمدهای نفتی بوده است؛ از آنجایی که کلیت نظام اقتصادی ما مبتنی بر رانت است، این انتظار که  پیرو نوسانات رانت نفتی باشد امری دور از ذهن نیست که باید شکسته شود و به همین دلیل باید راهی برای برون‌رفت از آن ایجاد کرد.

وی افزود: اگر قرار است اتفاقی پایدار در حوزه سیاست اجتماعی بیفتد، ضمن برنامه‌های هوشمندانه و دقیق در حوزه سیاست اجتماعی باید منابع مالی آنها نیز پایدار باشد وگرنه تداوم نخواهد یافت و همین امر باعث خدشه‌دار شدن اعتماد اجتماعی می‌شود.

لزوم توجه به فرار های مالیاتی در دولت دوازدهم

مزینانی اضافه کرد: یعنی اگر قرار باشد با افزایش نقدینگی و پول بدون پشتوانه مانند مسکن مهر یا با هدفمندی یارانه‌ها از محل افزایش حامل‌های انرژی، سیاست اجتماعی دنبال شود، بسیار پر نوسان خواهد شد، به همین دلیل باید بحث فرار و معاف‌های مالیاتی را مورد توجه قرار دهیم و دولت دوازدهم نیز باید وجه همت اصلی‌اش را بر محور این مسئله قرار دهد.

این جامعه‌شناس حوزه رفاه، تصریح کرد: در حوزه آموزش با کالایی‌شدن گسترده در دهه اخیر مواجه هستیم که در دولت یازدهم نیز این روند ادامه پیدا کرده است، به همین دلیل اگر بخواهیم اولویت‌بندی بین حوزه‌های مختلف انجام دهیم، حوزه آموزش، بهداشت و سلامت را باید بسیار مورد توجه قرار دهیم.

علی اکبر تاج مزینانی با بیان اینکه در حوزه‌های آموزش و بهداشت نوعی ناعدالتی وجود دارد، اظهار کرد: به عنوان مثال در بحث بهداشت، تخصیص بودجه‌ها که در قالب طرح تحول سلامت اتفاق افتاده است، هرچند درنگاه اول آن را از حالت کالایی خارج کرده باشد اما با فصل‌های دیگر خود(منابع ناپیدار در نظر گرفته شده برای آن، شیوه‌ تقدم و تاخری در مراحل پیاده کردن نظام بهداشت و غیره) هزینه‌های زیادی را حوزه بهداشت و درمان ایجاد کرده که سرسام‌آور است، زیرا منافع اصلی آن شامل حال پزشکان و اقشار خاصی از پزشکان می‌شود.

وی ادامه داد: رویکرد «سرمایه‌گذاری اجتماعی فعال به سیاست» نکته‌ای مهم است که باید مدنظر قرار بگیرد و این مهم به آن می‌پردازد که هزینه‌های رفاهی ما چقدر می‌تواند در آینده به نظام رفاهی بازگشت داشته شود؛ به همین دلیل در طراحی سیاست‌های اجتماعی در دولت جدید به رویکرد صحیح سیاست‌گذاری اجتماعی باید توجه ویژه شود.

مزینانی با اشاره به «پرهیز از شتابزدگی در طراحی و اجرای برنامه‌های رفاهی»، گفت: دولت یازدهم در بحث سبد کالا این مهم را مورد توجه قرار داد، زیرا این بحث سبد کالا در ابتدا دارای زیان‌های زیادی بود و به همین دلیل لازم است که ارزیابی قبل از اجرا در مورد سیاست‌های اجتماعی صورت بپذیرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه در طرح‌های مانند کاج (کارانه اشتغال جوانان) باید جنبه‌های مختلف آن مدنظر قرار بگیرد، بیان کرد:  تکمیل بانک‌های اطلاعاتی و اتصال آنها به یکدیگر یک پیش‌شرط در هر برنامه رفاهی است که باعث می‌شود از انواع مختلف خطا‌ها در  برنامه‌ریزی رفاهی جلوگیری شود، به این دلیل باید هر چه سریعتر در این حوزه برنامه‌ریزی شود تا از هزینه‌های نادرست جلوگیری کنیم.

وی در ادامه به بحث تمرکز زدایی در سیاست‌ها اشاره کرد و گفت: شعار تمرکز زدایی سال‌هاست که ادامه دارد ولی دولت‌ها به این سمت حرکت نمی‌کند در حالی که بسیاری از برنامه‌های رفاهی و سیاست اجتماعی در دنیا توسط دولت‌های محلی و شهرداری‌ها اجرا می‌شود و به دلایلی مختلف در طراحی و اداره آن موفق‌تر هستند.

رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی در پایان درباره رابطه بین تشکل‌های دانشجویی و تاثیر آنها بر سیاست‌گذاری اجتماعی، بیان کرد: مطالبه‌گری برای تحقق این شعارهای رفاهی که در برنامه‌ها آمده است و بایسته‌های سیاست‌گذاری‌های اجتماعی جزء کارهایی است که تشکل‌ها در آن نقش فعال دارند و می‌توانند موضع خود را در قبال این تحولات، وعده‌ها و برنامه‌ها مشخص کنند و یک برنامه مستمر با حضور طرف‌های ذی‌نفع مختلف داشته باشند.

 به جمع شاهدان کویردر تلگرام بپیوندید: https://telegram.me/shahedanemazinan